InfoHub Logo

Baıaǵyda eki qurdas bolǵan eken. Biriniń aty — Dosbol, ekinshisi — Aqmyrza. Aýyldary aralas, qoılary qoralas degendeı kórshi otyrypty. Dosbol egin egedi eken. Bir joly ádettegishe egindi jıyp, dándi úgip bolǵan soń balasy:

— Kóke, qurban qandaımyz ba? — depti.

— Shyraǵym, bıyl ónim az ǵoı. Qaptaı salyńdar, — deıdi ákesi.

«Qurban qandamaımyz» degeni — egindi jınap alǵannan keıin, dándi qaptamaı turyp, mal soıyp, sadaqa berip, soıǵan maldyń qanyn dánniń ústine seýip baryp, qaptaıdy eken. Bul jaı Aqmyrza qurdasynyń qulaǵyna tıedi.

Bıyl Dosbol qyrman qandamaı, eginin jınap alypty. Bir toqtysyn shyǵyn kórgen ǵoı, shamasy. Ebin taýyp, esesin qaıtaraıyn, — dep, bir qýdy shaqyryp alady da, oǵan bylaı dep túsindiredi:

— Sen aq mataǵa oranyp al. Beliń men tóbeńnen túıip baılan. Esh jeriń kórinbeıtin bolsyn. Sosyn tań aldynda Dosboldyń terezesiniń aldyna baryp «Áı, Dosbol, qurbanyńdy urlap soıypsyń, Qudaıyńnan bezipsiń» dep úsh márte aıqaıla. Sony aıt ta, molaǵa qaraı jaımen súıretilip júre ber.

Qý jigit Aqmyrzanyń aıtqanyn dál solaı oryndaıdy. Tań aldynda daýysty estip, shoshyp oıanǵan Dosbol irgeni túrip qarasa, aq kıimdi bireý molaǵa qaraı súıretilip ketip bara jatyr eken. Qorqyp ketip, áıeline aıtady:

— Tur, kempir, keshegi qurban shalmaǵanymyzdy kókem jaratpaǵan eken. Aıan berip ketip barady. Áne!

— Oıbaı-aı, bir toqtyny qımaı, kórdegi adamdy turǵyzdyń-aý! Túsimde júdep júr edi, osy eken ǵoı, — dep zarlap qoıa beredi kempiri.

Ertemen mal órgizgende Dosbol bir tý qoıdy ustap qalyp, aınala kórshilerin jınaıdy. Bolǵan jaıdy qurdasy Aqmyrzaǵa aıtady.

Arada biraz ýaqyt ótken soń, Dosbol qurdasyn saǵynyp, sálemdeskisi kelip, Aqmyrzanyń úıine barady. Qurdasynyń úıine kelip, syrtta attan túsip jatsa, Aqmyrzanyń balalary: «Áı, Dosbol, qurbanyńdy urlap soıypsyń, Qudaıyńnan bezipsiń» dep taq-taq etedi. Sonda ol baıaǵy páleniń Aqmyrzadan kelgenin bile qoıady da, qaıta otyryp úıge kirmesten qaıtyp ketedi.

«Buǵan ne isteý kerek» dep oılaǵan Dosbol balalaryna kelip, bylaı deıdi:

— Aqmyrzaniki búgin kók shalǵynǵa kóship kelip, qosyn tigipti. Túnde baryp bildirmeı, sol qosynyń tórin esikke, esigin tórge qaratyp, buryp qoıyńdar.

Balalary ákesiniń aıtqanyn eki etpeı oryndaıdy. Tún ortasy shamasynda Aqmyrza tysqa shyǵaıyn dese esik ornynda joq. Kempirin oıatyp, kómgen otty úrlep, jaryq etip qarasa, esik tórge qarap ketipti. Qorqyp ketken Aqmyrza erteńine qarttardy shaqyryp, mán-jaıdy aıtsa, baıaǵy moldasymaq:

— Úıińdi jyn-periniń oınaǵynyń ústine tikken ekensiń, — deıdi, — qaıta Qudaı saqtaǵan eken. Er azamattyń basyna túsken aýyrtpalyǵyn astyndaǵy aty kóteredi degen bar, astyńdaǵy atyńdy soıyp, sadaqa etpeseń, myna páleden qutylý qıyn.

Aqmyrza kóksholaǵyn kóterip soıyp, endi shalaıyn deı bergende, Dosbol turyp:

— Áı, Aqmyrza, sen nege jylamaısyń? Jylasań, qurbanyń qabyl bolady, shyn jylasań, atyńdy shalmasań da, shalǵanǵa esep bolady. Eki dúnıede men kýá, — deıdi. Bul álektiń bári Dosboldan bolǵanyn endi túsingen Aqmyrza kóksholaǵyn turǵyzyp qoıa berip, Dosboldyń jaǵasynan alady.

— Osy mazaǵyń úshin budan bylaı kórmeı-aq kettim. Men ólsem, sen topyraq salma, sen ólseń men topyraq salmaımyn.

Dosbol keshirim ótinip, qonaqqa shaqyrady. Biraq ábden ashýlanǵan Aqmyrza ılikpeı qoıady.

Sodan arada birneshe aı ótip, aq qyraý túsken kezde ińir qarańǵysynda bir kisi kelip, Aqmyrzanyń úıine at basyn tirep, daýystaıdy.

— Ýa, kim bar bul úıde, esik ash! Dosbol dúnıe salyp, sonyń namazyna shaqyryp júrmin.

— Astapyr-aı, Dosbol syrqat degen habar estilgen joq edi ǵoı, — dep oılaǵan Aqmyrza syrtqa shyqsa, aty eki búıirin soqqan jańaǵy habarshy sýyt shaba jóneledi.

— Aıy jetken aıynda, kúni jetken kúninde degen osy-aý, — dep kempirine aqyl salady, — ólseń topyraq salmaımyn degen sertim bar edi, ne istesem eken?

— Sóziń qurysyn, — dep ursady áıeli, — ólip jatsa da baryp, baquldyq al. Qol-aıaǵyn soz, súıegine kir. Keshirim bolar.

Dosboldyń úıine jaqyndaı bergende, qurdasynyń áıeli joqtaý aıtyp, qara jamylyp aldynan shyǵyp:

— Báıteregim qulady,
Uzynynan sulady, — dep Aqmyrzanyń moınyna asylyp turyp zarlaıdy:

Qurdasyńnan aıryldym,
Qanatymnan qaıryldym...

Qosyla jylap, ishke kirgen Aqmyrza qurdasynyń qol-aıaǵyn sozyp, keshirim ótinedi.

— Qurdas-aı, keshire gór, Qudaı qabyl etsin. Arazdasyp edim. Men keshtim.

Sol kezde aq kebin jamylyp jatqan qurdasy ushyp tura kelip:

— It-aý, men ólgende kelmeımin degeniń qaıda? — dep dúrse qoıa bergende, Aqmyrza biraz ýaqyt esinen tanyp qalǵan eken deıdi.

---