Fızıkany oqytýda ınovasıalyq tehnologıanyń ozyq ádisteriniń biri – oıyn elementterin oqý úrdisinde paıdalaný
Shymkent qalasy,
№103 jalpy orta mektebiniń
fızıka pániniń muǵalimi
Bekbosynova Bahyt Nýrmahanovna
Fızıkany oqytýda ınovasıalyq tehnologıanyń ozyq ádisteriniń biri – oıyn elementterin oqý úrdisinde paıdalaný.
Fızıka pánin oqytýda ınovasıalyq tehnologıa - bilim sapasyn arttyrýdyń negizi bolyp tabylady. Úlken iske ún qosý árbir azamattyń basty mindeti jáne paryzy bolyp tabylady. Sondyqtan da júktelgen mindetterdi júzege asyrý úshin jumyla jumys isteýimiz qajet.
Maqsaty: Fızıkany oqytýda ınovasıalyq tehnologıanyń ozyq ádisteriniń biri – oıyn elementterin oqý úrdisinde paıdalaný barysynda oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oqýshylardyń bilim jáne biliktilik deńgeıin qalyptastyrý, bilim sapasyn arttyrý.
Búgingi maqsat – árbir oqýshylarǵa túbegeıli bilim men mádenıettiń negizderin berý jáne olardyń jan – jaqty damýyna qolaıly jaǵdaı jasap, jeke tulǵa qalyptastyrý. Ol úshin qazirgi bilim berý salasyndaǵy oqytýdyń ozyq tehnologıalaryn tereń meńgerý kerek.
Inovasıalyq tehnologıalardyń pedagogıkalyq negizgi qaǵıdalary: oqýshyny izgilik turǵysynan qorǵaý, oqytý men tárbıeniń birligi, oqýshynyń tanymdyq kúshin qalyptastyrý jáne damytý,
oqýshynyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq ıkemdiligin damytý,
ár oqýshynyń qabileti men múmkindik deńgeıine oraı oqytý, barlyq oqýshylardyń damýy úshin júıeli jumys isteý, oqý úrdisin oqýshynyń sezinýi.
Bilim berý tehnologıalarynyń ozyq ádisteriniń biri bolyp tabylatyn, kásiptik bilim berýge jaqsy áserin tıgizetini – oıyn ádisi. Bilim berý júıesinde ınovasıaly tehnologıanyń túri bolyp tabylatyn áreketti tehnologıalary qoldanylýda. Osyndaı tehnologıalardyń basty maqsaty – «İskerlik oıyn» ádisi.
Oıyn ádisi oqýshynyń materıaldy uǵynýdyń barlyq amaldaryn, qabyldaýdyń barlyq túrlerin qoldana otyryp, qanaǵattandyrady. Modýldik klassıfıkasıa boıynsha oıyn baǵdarlamasy daıyndalady. Materıaldy meńgerý úshin ár bólimge oqýshylar birneshe topqa bólinedi. Sol oqýshylar berilgen materıal boıynsha daıyndyq júrgizedi de ony júzege asyrady. Olardyń basty maqsaty - oqý materıalyn tereńdeı óz betimen taldaýǵa kómektesetin aqparatty berýdegi jáne basqa da quraldaryn barynsha paıdalaný. Oıyn daıyndaý barysynda oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabilettilikterin qosa qosymsha beıstandartty oılaý múmkindigine ıe bolady. Toptar arasyndaǵy básekelestik oıyn ádisiniń tıimdiligin arttyrady. Oıyn ár modýlge erekshe, aıryqsha bolady.
Oqýshylardy oqytýdaǵy ınovasıaly oıyn ádisi mynadaı sharttardy qamtıdy:
- Oqýshylardyń oqý materıalyn este saqtaý sharttary,
- Mańyzdylyq, qyzyqtylyq, ózindik mańyzdylyq,
- Materıaldy birneshe ret qaıtalaý,
- Materıaldy jınaqtaý jáne taratý,
- Materıaldy uıymdastyrý, júıelilik, beınelilik,
- Materıaldy rekonstrýksıalaý jáne qaıta taldaý,
- Materıaldyń túsinýge ońaılylyǵy, este saqtaýǵa ıkemdeý,
- Qabyldaý túrleri: kórip qabyldaý, jazbasha qabyldaý, estip qabyldaý. Topta jumys jasaǵanda oqýshylar óz betimen oqýmen aınalysady. Ásirese «bilimpaz» oqýshy «álsizdeý» oqýshyǵa óz bilimin berý, oqý materıalyn meńgerýdegi qyzyǵýshylyǵyn jáne talpynysyn ashý. Modýl boıynsha oıyn nátıjesin qorytyndylaı kele, top eń belsendi jáne bilimdi jeńimpaz oqýshyny taǵaıyndaıdy. Barlyq modýlder boıynsha oıyn nátıjesin qorytyndylaǵanda top uıymdastyrýshylarynan eń úzdik jáne oıyndy eń jaqsy, eń tıimdi, eń qyzyqty jasaǵan top taǵaıyndalady.
Oıyndyq ádisti qoldaný oqý materıalyn qabyldaý deńgeıin birneshe ese kóteredi jáne kelesideı qıyndyqtardy sheshedi:
- oqýshynyń arnaıy pánderdi meńgerýdegi ózindik qyzyǵýshylyǵyn jáne ýájin arttyrý,
- oqý materıalynyń zertteýiniń sapasyn kóterý,
- oqýshynyń ózindik jumysy sektoryn keńeıtý,
- pándi tanymdyq zertteý,
- oqýshynyń ózindik jáne kásibı qasıetterin qalyptastyrý.
Oıyn ádisin qoldanǵanda A. Baıtursynovtyń «... balany oıynǵa úıretý, oıynǵa qatystyrý arqyly oıyn men úıretýdiń aıyrmashylyǵy balaǵa sezilmesteı etip úıretý kerek» degen qaǵıdasyn únemi basshylyqqa alyp otyramyn. Fızıka páninde paıdalanatyn formýlalardy únemi qaıtalap otyrý úshin oıyn jumystaryn jasatamyn. Inovasıalyq aqparattyq tehnologıanyń basty tıimdiligi - bul muǵalimge fızıka sabaqtaryndaǵy oqý úrdisin ózgertýge, oqytýdaǵy pánaralyq baılanysty kúsheıte otyryp, oqýshylardyń dúnıetanymyn keńeıtýge jáne qabiletterin kóre bilip, ony damytýǵa tolyq jaǵdaı jasaýy. Oqýshylardyń tájirıbelik jumystardy túsinip, este saqtaýyn qamtamasyz etý maqsatynda ınterbelsendi taqtanyń mańyzy zor. Synyp oqýshylary arasynan shyǵarmashylyq top quryp úı tapsyrmasy retinde tájirıbelik jáne praktıkalyq jumystarynda ınterbelsendi taqtanyń túsindirýshilik mańyzy zor.
№103 jalpy orta mektebiniń
fızıka pániniń muǵalimi
Bekbosynova Bahyt Nýrmahanovna
Fızıkany oqytýda ınovasıalyq tehnologıanyń ozyq ádisteriniń biri – oıyn elementterin oqý úrdisinde paıdalaný.
Fızıka pánin oqytýda ınovasıalyq tehnologıa - bilim sapasyn arttyrýdyń negizi bolyp tabylady. Úlken iske ún qosý árbir azamattyń basty mindeti jáne paryzy bolyp tabylady. Sondyqtan da júktelgen mindetterdi júzege asyrý úshin jumyla jumys isteýimiz qajet.
Maqsaty: Fızıkany oqytýda ınovasıalyq tehnologıanyń ozyq ádisteriniń biri – oıyn elementterin oqý úrdisinde paıdalaný barysynda oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oqýshylardyń bilim jáne biliktilik deńgeıin qalyptastyrý, bilim sapasyn arttyrý.
Búgingi maqsat – árbir oqýshylarǵa túbegeıli bilim men mádenıettiń negizderin berý jáne olardyń jan – jaqty damýyna qolaıly jaǵdaı jasap, jeke tulǵa qalyptastyrý. Ol úshin qazirgi bilim berý salasyndaǵy oqytýdyń ozyq tehnologıalaryn tereń meńgerý kerek.
Inovasıalyq tehnologıalardyń pedagogıkalyq negizgi qaǵıdalary: oqýshyny izgilik turǵysynan qorǵaý, oqytý men tárbıeniń birligi, oqýshynyń tanymdyq kúshin qalyptastyrý jáne damytý,
oqýshynyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq ıkemdiligin damytý,
ár oqýshynyń qabileti men múmkindik deńgeıine oraı oqytý, barlyq oqýshylardyń damýy úshin júıeli jumys isteý, oqý úrdisin oqýshynyń sezinýi.
Bilim berý tehnologıalarynyń ozyq ádisteriniń biri bolyp tabylatyn, kásiptik bilim berýge jaqsy áserin tıgizetini – oıyn ádisi. Bilim berý júıesinde ınovasıaly tehnologıanyń túri bolyp tabylatyn áreketti tehnologıalary qoldanylýda. Osyndaı tehnologıalardyń basty maqsaty – «İskerlik oıyn» ádisi.
Oıyn ádisi oqýshynyń materıaldy uǵynýdyń barlyq amaldaryn, qabyldaýdyń barlyq túrlerin qoldana otyryp, qanaǵattandyrady. Modýldik klassıfıkasıa boıynsha oıyn baǵdarlamasy daıyndalady. Materıaldy meńgerý úshin ár bólimge oqýshylar birneshe topqa bólinedi. Sol oqýshylar berilgen materıal boıynsha daıyndyq júrgizedi de ony júzege asyrady. Olardyń basty maqsaty - oqý materıalyn tereńdeı óz betimen taldaýǵa kómektesetin aqparatty berýdegi jáne basqa da quraldaryn barynsha paıdalaný. Oıyn daıyndaý barysynda oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabilettilikterin qosa qosymsha beıstandartty oılaý múmkindigine ıe bolady. Toptar arasyndaǵy básekelestik oıyn ádisiniń tıimdiligin arttyrady. Oıyn ár modýlge erekshe, aıryqsha bolady.
Oqýshylardy oqytýdaǵy ınovasıaly oıyn ádisi mynadaı sharttardy qamtıdy:
- Oqýshylardyń oqý materıalyn este saqtaý sharttary,
- Mańyzdylyq, qyzyqtylyq, ózindik mańyzdylyq,
- Materıaldy birneshe ret qaıtalaý,
- Materıaldy jınaqtaý jáne taratý,
- Materıaldy uıymdastyrý, júıelilik, beınelilik,
- Materıaldy rekonstrýksıalaý jáne qaıta taldaý,
- Materıaldyń túsinýge ońaılylyǵy, este saqtaýǵa ıkemdeý,
- Qabyldaý túrleri: kórip qabyldaý, jazbasha qabyldaý, estip qabyldaý. Topta jumys jasaǵanda oqýshylar óz betimen oqýmen aınalysady. Ásirese «bilimpaz» oqýshy «álsizdeý» oqýshyǵa óz bilimin berý, oqý materıalyn meńgerýdegi qyzyǵýshylyǵyn jáne talpynysyn ashý. Modýl boıynsha oıyn nátıjesin qorytyndylaı kele, top eń belsendi jáne bilimdi jeńimpaz oqýshyny taǵaıyndaıdy. Barlyq modýlder boıynsha oıyn nátıjesin qorytyndylaǵanda top uıymdastyrýshylarynan eń úzdik jáne oıyndy eń jaqsy, eń tıimdi, eń qyzyqty jasaǵan top taǵaıyndalady.
Oıyndyq ádisti qoldaný oqý materıalyn qabyldaý deńgeıin birneshe ese kóteredi jáne kelesideı qıyndyqtardy sheshedi:
- oqýshynyń arnaıy pánderdi meńgerýdegi ózindik qyzyǵýshylyǵyn jáne ýájin arttyrý,
- oqý materıalynyń zertteýiniń sapasyn kóterý,
- oqýshynyń ózindik jumysy sektoryn keńeıtý,
- pándi tanymdyq zertteý,
- oqýshynyń ózindik jáne kásibı qasıetterin qalyptastyrý.
Oıyn ádisin qoldanǵanda A. Baıtursynovtyń «... balany oıynǵa úıretý, oıynǵa qatystyrý arqyly oıyn men úıretýdiń aıyrmashylyǵy balaǵa sezilmesteı etip úıretý kerek» degen qaǵıdasyn únemi basshylyqqa alyp otyramyn. Fızıka páninde paıdalanatyn formýlalardy únemi qaıtalap otyrý úshin oıyn jumystaryn jasatamyn. Inovasıalyq aqparattyq tehnologıanyń basty tıimdiligi - bul muǵalimge fızıka sabaqtaryndaǵy oqý úrdisin ózgertýge, oqytýdaǵy pánaralyq baılanysty kúsheıte otyryp, oqýshylardyń dúnıetanymyn keńeıtýge jáne qabiletterin kóre bilip, ony damytýǵa tolyq jaǵdaı jasaýy. Oqýshylardyń tájirıbelik jumystardy túsinip, este saqtaýyn qamtamasyz etý maqsatynda ınterbelsendi taqtanyń mańyzy zor. Synyp oqýshylary arasynan shyǵarmashylyq top quryp úı tapsyrmasy retinde tájirıbelik jáne praktıkalyq jumystarynda ınterbelsendi taqtanyń túsindirýshilik mańyzy zor.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
