Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Gúrji padıshasy – Gýrandýht

XII ǵasyrda Gúrjistan patshasy IV Dáýit seljuq túrikteri men parsylar shapqynshylyǵyna, Gúrjistannyń birigýine qarsy ishki jaýlar áreketterine batyl túrde toıtarys berdi. Eń qaterlisi ishki jaýlar edi. Óıtkeni «Qorqyt ata kitabynda» aıtylǵandaı, syrtqy jaýdan ishki jaýdyń qateri orasan kúshti. Eń aldymen patsha týystary IV Dáýittiń kózin joıyp, onymen qosa birigý ıdeıasynyń tamyryna balta shabý úshin túrli arandatýshylyq áreketterge bardy. Jaýlarynan tóngen qater bultyn seıiltý úshin Dáýit patsha áıeliniń týystary — qypshaqtardan kómek suraýǵa sheshim qabyldady. IV Dáýittiń jubaıy Gýrandýht (Týrandot hanshaıym) qypshaq hany Sary hannyń (Sharýkan) qyzy edi. Dáýit patsha hannyń uly Atrakty ózine qyzmetke shaqyrady. Jaýynger osetınder qypshaqtarmen jaý edi. Biraq Dáýit patsha olarmen kelisimge keledi. Sóıtip, osetınder óz jeri arqyly gúrji patshasynyń jeke kúzetindegi 5000 salt attyny jáne qypshaqtyń 40 000 tańdaýly áskerin kedergisiz ótkizedi. Dáýit patsha qypshaqtardyń kómegimen gúrji aqsúıekteriniń saǵyn syndyryp, Gúrjistandy bir elge biriktirip, seljuq sultandarynyń shapqynshylyǵyna toıtarys beredi. Osylaısha, bir kezeńde Gúrjistan óziniń táýelsizdigi úshin qypshaqtardyń áskerı járdemi men qypshaq hanynyń qyzy Gýrandýhtqa boryshty boldy.

Gúrji padıshasy — Gýrandýht jaıly laqap Eýropaǵa jetip, ıtalıandyq dramatýrg Karlo Gossı «Týrandot hanshaıym» pesasyn jazdy. Onyń basty keıipkeri shyǵys hanshasy — Turan qyzy Gýrandýht edi.

Gýrandýht — qypshaq bıleýshisi Sary hannyń qyzy, Gýrjistan patshasy IV Dáýittiń jubaıy edi.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama