Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Jastardyń qýaty – bilim biliginde

Men bilimdi bolǵym keledi. Bolashaqta ózimdi jan-jaqty, kózi ashyq, bilikti azamattardyń qatarynan kóremin. Bul meniń ǵana qalaýym emes, ustazdarymnyń jáne ata-anamnyń da qalaýy. Sabaqtan bos ýaqytymda ǵalamtordan, teledıdardan elimizde bolyp jatqan keı jańalyqtardy oqyp, tyńdap otyramyn. Ara-tura sháı ústinde ákem ekeýmiz memleketimizde bolyp jatqan oqıǵalardy talqylaıtynymyz da bar.

Jýyrda men Qazaqstannan ótken jyly 300 myń adamnyń shetelge turaqty túrde jumys isteýge ketkeni týraly aqparat oqydym. Elimizden kóptegen jastardyń Koreıa, Túrkıa, Amerıka, Reseı sekildi shet memleketterge joǵary jalaqy úshin ketip jatqanyn bilemin. Biraq bir jylda 300 myń jastyń birden shetel turǵynyna aınalyp ketýi meni biraz oılandyrdy. «Sonda barlyq jastar, aǵa-ápkelerimiz basqa elge jumys isteýge, sonda ómir súrýge osylaı aǵylyp kete berer bolsa, Qazaqstanda kim qalady? Úlkender bolashaq jastardyń qolynda deıdi. Olaı bolsa bolashaǵymyz ne bolmaq?» degen oıǵa qaldym.

Óz basym, men muny qoldamaımyn. Shetelge ketpeı-aq, Qazaqstanda da jaıly ári jaqsy ómir súrýge bolady. Ol úshin elimizde barlyq múmkindik bar. Joǵary bilim alǵysy keletinder úshin jaqsy deńgeıli oqý oryndary jeterlik. Jyl saıyn talapkerlerge san myńdaǵan granttar bólinedi. Ár jaqsy oqyǵan stýdent shákirtaqy alady, jataqhanamen qamtamasyz etiledi. Kásip bastap, tabys tapqysy keletinder úshin de jeńildikter bar. Túrli memlekettik baǵdarlamalar negizinde óz isin bastaǵysy keletin jastarǵa qarjylyq qoldaý jasalady, bıznes bastaýdy úıretip, ony oqytatyn kýrstar da az emes. Elbasymyz Nursultan Nazarbaev jastarǵa kóp kóńil bólip keldi. Bıylǵy jyldyń «Jastar jyly» dep atalýy da osynyń dáleli. Ol kisiniń syndarly saıasatyn jalǵastyryp jatqan qazirgi Prezıdentimiz Qasym-Jomart Toqaev ta jastardyń rýhyn kóterip, olardy bilimge, eńbekke shaqyrýda. Iaǵnı, eńbek etkisi keletinderge elde eshkim kedergi emes. Elimizde beıbit, mamyrajaı zaman ornap tur. Soǵys, qyrǵyn-joıqyndardan aýlaqpyz. Osynyń bárin bile tura jastarymyz nege jat memleketke kete berý kerek dep oılaımyn. Sheteldikterdiń bizdiń eldiń azamattaryna qanshalyqty qonaqjaılyq tanytatyny da belgisiz jaǵdaı. Onsyz da ol jaqta jastarymyzdy qara jumystan basqa eshteńe kútip turmaǵanyn estip-bilip júrmin.   

Jastardyń qýaty – bilim biliginde. Sondyqtan bizderge oqý kerek, bilgendi kóńilge toqý kerek. Bilimniń kerektisin, paıdalysyn alý qajet. Joǵary oqý ornyn bitirip, mamandyq alý – mindetimiz. Sol arqyly bizder elge paıda ákelemiz. Qazir tipti oqýǵa múmkindigi bolmaǵan jandar da dıplomdy qajet etpeıtin SMM mamany, ınternet-marketolog, kopıraıter sekildi mamandyqtyń jańashyl túrin ózdiginen izdenip, meńgere alady. Bul – zamanýı mamandyqtar. Osynyń qaısibiri bolmasyn, ony el ıgiligi úshin paıdalanýǵa bolady. Bilim júrgen jerde biliktilik te qatar júredi. Al mamany bilikti el qatardan qalmaıtyny belgili. Qazir ǵylym-bilimge qushtarlyq tanytqan, damyǵysy keleltin adamǵa barlyq múmkindik jasalǵan. Kitaphanalardyń barlyǵy zamanǵa saı úlgide qaıta jasaqtaldy, úıde de, mektepte de ǵalamtor qosylǵan, muǵalimder de kez kelgen suraǵyńa jaýap berýge daıar. Qaı nársege qyzyǵýshylyq tanytsań da sol týraly úırenip, bilýge kedergi joq. Solaı bola tura nege bizder alǵan bilimizdi, bolmasa kúsh-jiger, eńbegimizdi sheteldiń qazynasyna quıýymyz kerek? Kerisinshe, olardan paıdalyny úırenip kelip, elimizdiń qajetine jumsaǵan áldeqaıda durysyraq bolar edi.  Bastysy – erinshektikti qoıyp, jalqaýlyqty jeńý kerek. «Eńbek etseń, erinbeı, toıady qarnyń tilenbeı» degen Abaı atamyzdyń maqaly da beker aıtylmaǵan.

Qazir kópshilik dostarym ǵalamtorda oıyn oınap, ýaqyttaryn tekke ótkizip jatady. Men de ǵalamtorda otyramyn, biraq men ózimdi qyzyqtyratyn, túrli derekter men dáıekterge toly aqparattardy kórip otyramyn. Bizdiń eldiń hal-ahýalyn basqa memlekettermen salystyryp qaraımyn. Tarıhymyzǵa úńilemin. Táýelsizdik jyldarynan beri elimizde qanshama alǵa jyljýlardyń bolǵanyn baıqaımyn. Otyz jolda oıdaǵydaı jetistikterge jete aldyq, demek taǵy birneshe jylda ozyq memlekettermen qatarlasatynymyzǵa nyq senimdimin. Osyndaıda búginiń men keshegińdi salystyrýǵa múmkindik beretin qandaı da bir aqparat izdeseń de aldyńnan shyǵatyny qýantady.

Bolashaqta men de joǵary bilim alamyn. Sodan soń óz elimde, týǵan jerimde halqyma qyzmet etemin. Jıǵan-tergen bilimimdi Qazaqstannyń ıgiligi úshin, onyń damýy, kórkeıýi úshin jumsaımyn degen maqsatym bar. Óıtkeni bul elde men, meniń ata-anam, baýyrlarym, týystarym, dostarym turady. Solardyń bári de, sondaı-aq, barsha qazaq halqy jaqsy ári jaıly ómir súrýi tıis. Men soǵan barynsha kúsh salamyn. Ata-anamnyń, ustazdarymnyń úmitin aqtaýǵa mindettimin. Eger de árbir jas bilimdi bolýǵa umtylsa, onda keleshekte jastarymyz shet elderge qara jumys istep, jat ultqa qyzmet qylý úshin emes, Dımash Qudaıbergenov, Roza Rymbaeva, Ilá Ilın, taǵy da basqa aǵa-ápkelerimiz sekildi ónerimiz ben mádenıetimizdi álemge asqaqtatý úshin, eldiń atyn shyǵarý úshin ǵana baratyn bolady. Sondyqtan bilim bıigine birge qol jetkizeıik, dostarym!

Sebebi bolashaq bizdiń qolda.

Qyzylorda oblysy, Aral qalasy

№2 oblystyq daryndy balalarǵa arnalǵan mektep-ınternatynyń 8 synyp oqýshysy

Jańbyrbaı Ásel Janbolatqyzy


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama