InfoHub Logo

Áıel jynys músheleriniń qatersiz jáne qaterli isikteriniń ishinde eń jıi kezdesetini — jatyr isigi (80%-ǵa deıin). Analyq bez (15-16%), syrtqy jynys músheleriniń jáne qynap (2-4%) isikteri sıregirek kezdesedi.

Áıel jynys músheleriniń qatersiz isikteri ishinde jıi kezdesetini — jatyr mıomasy. Bul biryńǵaı salaly bulshyq etten damıtyn isik. 30-50 jas aralyǵyndaǵy gınekologıalyq syrqaty bar áıelder arasynda mıoma 8-14%. İsiktiń gormonǵa táýeldi ekeni belgili. Jatyr mıomasy bar naýqas áıelderde folıkýldaýshy gormon sekresıasy joǵarylaǵan, lúteındeýshi gormon túzilýi tómendegen, etekkir aınalymynyń sary dene fazasy qysqarǵan jáne gıperestrogenemıa baıqalady. Qazirgi kezdegi jiktelýi boıynsha jatyr mıomasy sýbleýkozdy, ıntramýroldy jáne sýbserozdy dep bólinedi. İsik túıinderi jatyrdy deformasıalaýy múmkin, jaqyn jatqan múshelermen (nesepaǵar, qýyq, kishi jambas qan tamyrlary) fızıologıalyq baılanysyn buzady.

Klınıkasy

Jatyr mıomasynyń klınıkalyq kórinisinde negizgi jáne eń erte baıqalatyn belgisi — qan ketý. Gıperpolımenoreıa nemese metrorragıa túrindegi jatyrdan qan ketý naýqas áıelderdiń 40-45%-da kezdesedi. 

Árbir ekinshi qan ketýi bar naýqas áıelderde ekinshilik postgemorrogıalyq qanazdyq baıqalady. 18-20%-da aýyrsyný sındromy, 12-15%-da kómeı as zalal qyzmetiniń buzylýy anyqtalady. 30% jaǵdaıda naýqas áıelder eshqandaı shaǵym aıtpaıdy, isik tek profılaktıkalyq tekserý kezinde ǵana anyqtalady. Naqtamalaý klınıkalyq kórinisteri men arnaıy gınekologıalyq tekserýlerge negizdeledi. Sýblýkozdy mıomatozdy túıindi anyqtaý úshin qosymsha zertteý ádisteri qoldanylady — gısterosalpıngografıa jáne gısteroskopıa.

Emi

Jatyr mıomasynyń emi klınıkalyq kórinisiniń aıqyndylyǵyna, túıinderdiń ornalasýyna, isik kólemine jáne naýqas áıeldiń jasyna baılanysty. Shuǵyl otaǵa kórsetkish: túıinderdiń qysylyp qalýy, nekrozy, sýbmýkozdy mıomanyń paıda bolýy, ekinshilik otanyń anyq bolýymen júretin shamadan tys qan ketýler, mıomanyń ınfıseksıalanýy, kishi jáne úlken dáretke otyrýdyń aıqyn buzylystary, isiktiń qaterli isikke aınalý kúdigi. Úlken kólemdi sýbmýkozdy ornalasqan isikterde (júktiliktiń 14-15 aptasy jáne odan kóp) árqashanda jedel em taǵaıyndalady. Al kólemi kishi sýbserozdy jáne ıntromýraldy ornalasqan isikterde, klınıkasy aıqyn bolmaǵan jaǵdaıda kútý sharalary (toqsanyna 1 ret qaralý) qoldanylady. Sebebi menopaýza kezinde isiktiń ósýi toqtap, keri damıdy. Jatyr mıomasy kezindegi konservatıvti em keń taralmaǵan. Androgenmen emdeý aıqyn nátıje bermeıdi, al sáýleli kastrasıa qazirgi kezde qoldanylmaıdy.
 
R. Degenbaeva, akýsher-gınekolog

---