InfoHub Logo

Kórki kóz súrindiretin ataqty Na Myń qaı jerinde ataǵy alys-jaqynǵa tanymal bir Jaýshýtún atty hanzada bolypty. Ol kelbetti ǵana emes, sonymen qatar segiz qyrly bir syrly jigit edi. Ol quralaıdy kózge atatyn mergen bolatyn. Qalyńdyq izdeıtin jasqa jetkende, ákesi bir baıdyń qyzyna quda túsedi. Jaýshýtún buǵan kelispeıdi. Onyń óz armany, kórkine aqyly saı qyzdy óziniń ómirlik serigi etkisi keledi. Bir kúni Jaýshýtún bes qarýyn asynyp, atqa minip, alys jaqqa jar izdeýge jolǵa shyǵady.

Jolda Jaýshýtún bir ańshyny kezdestiredi. Olar kezdeskennen-aq dos bolady. Ańshy oǵan: «Janyń taza bolsa, baqytty jaryń ózi-aq tabylady, osy jerden alys emes jerde Lańsina kóli bar, oǵan ár jeti kúnde bir ret jeti sulý taýys kelip shomylady. Ásirese eń kishisi óte sulý, aqyldy. Sen ony unatsań, sol taýystyń kıimin urlap al, sonda ol saǵan jar bolady»,— deıdi.

Jaýshýtún asyǵa kóldiń jaǵalaýyna keledi.

Jazdyń jyly túni. Samal jel erkeleı betti óbedi. Kól beti baıaý ǵana qozǵalady. Kóp uzamaı, alystan jeti taýys ushyp keldi. Ásem bı bıledi. İshindegi eń kishisin Jaýshýtún birden baıqaıdy. Birazdan keıin, qyzdar qus kıimin sheship, jeti sulý qyzǵa aınalady. Syńǵyr-syńǵyr kúlip shomylady. Jeti arýdyń deneleri appaq qardaı, kózderi nurly, kúlgen kezdegi bet-álpetteri tańnyń atysyndaı qulpyrady. Jaýshýtún sol qyzǵa bir kórgennen ǵashyq bolady. Ol aqyryn jaqyndap, qyzdyń qus kıimin alyp qoıady.

Qyzdar shomylyp bolǵan soń, bir kıiminiń joq ekenin kórip, qatty abyrjıdy. Qyzdar aǵash túbinde otyrǵan Jaýshýtúndi kóredi. Sosyn basqalary usha jóneledi.

Osy kezde aspanda búrkit ushyp bara jatady, Jaýshýtún sadaǵyn aspanǵa atady, búrkit qyzdyń qasyna qulaıdy.

— Jigit dál tıdi me? — dep taýys qyzdan suraıdy.

Taýys qyz ólekseni kórip aqyryn ǵana:

— Dál júregine tıdi — deıdi. Hanzadaǵa qarap:

— Sen kimsiń? Nege meniń taýys kıimimdi aldyń? — deıdi.

— Men — Jaýmyńhaıdyń uly — Jaýshýtúnmin, seniń esimiń kim? — deıdi.

— Men — Myńjýańhamonyń jetinshi qyzy — Nanýlonamyn — deıdi.

Jaýshýtún:

— Qolyńda nege neke júzigi joq? — dep suraıdy.

Nanýlona:

— Kim ıen dalaǵa ózin qaldyrǵysy keledi? —deıdi.

Jaýshýtún:

— Mende bir shyny tamaq bar, jartysyn jedim, endigi jartysyn kimge bererimdi bilmeı júrmin — deıdi.

Nanýlona:

— Kún shyqqan kezde, aı kórinbeıdi, dál sol sıaqty eki álemniń adamdary birge bola almaıdy —deıdi.

Jaýshýtún batyldanyp:

— Súıikti Nanýlona, alystan seni ańsap, saǵynyp keldim, menimen birge bolýǵa sóz ber — deıdi de, neke júzigin shyǵaryp, qyzdyń qolyna taǵady.

Hanzadanyń isine qyzdyń kóńili bosap, bir baǵaly tas shyǵaryp, oǵan beredi, osylaısha ekeýi nekelesedi.

Ekeýi nekelesken soń kóp uzamaı, alystan ásker kelip, Jaýmyńhaıǵa shabýyl jasaıdy. Jaýshýtún men Nanýlona aqyldasyp, áskerin alyp jaýǵa qarsy shyǵady. Jaýmyńhaı kúnde qarsylastarynyń jaǵdaıyn estıdi, ylǵı Jaýshýtúnniń jeńilgenin estıdi. Bul hanzada men Nanýlonanyń jospary ekenin bilmeıtin edi. İshinen seziktenip, Achjańlońdy shaqyryp aqyldasady.

Achjańloń: «Nanýlona — peri, osy baqytsyzdyqtardy alyp kelgen sol, ony óltirsek eshqashan soǵys bolmaıdy», — deıdi. Buny estigen ol qyzdy órtep jibermek bolady.

Nanýlona jylap: «Men bul dúnıeden ketpes buryn, sońǵy ret taýys qus kıimin kıip bıleýge ruqsat berińder», — deıdi. Jaýmyńhaı jany ashyp, kelisedi. Qyz soǵys alańyndaǵy qarsylastaryn uryp jyǵyp, óziniń kináli emestigin kórsetedi de, ushyp ketedi.

Birneshe kúnnen soń, Jaýshýtún jeńispen oralady: «Bul Nanýlonanyń arqasy, ol jaýdy taýǵa qaraı alyp ketti», — deıdi. Biraq áıeliniń ketip qalǵanyn estip, qaıǵyryp, bir aýyz sóz aıtpastan, Lańsina kóline qaraı júredi.

Nanýlonany tabý úshin, soǵysta sharshaǵan atyn sý ishkizýge de toqtamaıdy. Aty júrmeı qoıady. Ol atty tastap jaıaý júredi. Áıteýir bir kúni Lańsina kóline jetedi.

Pala atty perishte kelip, Nanýlona qaldyryp ketken júzikti berip:

— Osy jerden áıeliń turyp jatqan jerge deıin óte alys, qıyndyqtardy elestete de almaısyń, jetseń de onyń ákesi seni aıamaıdy, úıińe qaıt, — deıdi.

Jaýshýtún basyn shaıqap:

— Nanýlonany kórmeıinshe ketpeımin. Ólsem de kóremin, — deıdi.

Jańaǵy perishte hanzadanyń isine tamsanyp, oǵan bir maımyl, qylysh, sadaq berip:

— Osy zattar saǵan qıyndyqtan ótýge kómektesedi, — deıdi

Jaýshýtún jolǵa shyǵady. Bir kúni Lúgıa ózeniniń boıyna keledi. Bul ózennen ótetin kópir joq, ushyp ta, júzip te óte almaıdy. Qylyshyn alyp, sýdy kesedi. Kenetten sýdan úlken jylan shyǵady. Ózenniń eki jaǵalaýyn qosyp kópir jasaıdy. Maımyl Jaýshýtúndi bastap, jylannyń ústimen júgirip ekinshi jaǵalaýǵa ótedi.

Aldynan bıik taý kórinedi. Bul taý óte qorqynyshty, qulama tik eken. Adam birneshe qadam da júre almaıdy. Hanzada sadaǵymen taýdy ekige bóledi, sóıtip júgirip ótedi.

Aldynda qorqynyshty orman, adam jeıtin qus bar. Hanzada aǵashqa minip, qustyń uıqyǵa ketkenin kútip, qanatynyń astyna tyǵylyp, qustyń Myńáhaǵa ushyp barǵanyn kútedi. Osylaı san qıynshylyqty basynan ótkerip, aqyry áıelin tabady.

Nanýlonanyń ákesi hanzadaǵa aýyr talap qoıady:

— Sen aldymen birneshe is iste, keıin senderdi jiberemin», — deıdi de, úlken jartasty meńzep, balǵamen sol jartasty untaqtaýǵa ámir etedi. Nanýlona óziniń myqty úlken balǵasyn beredi. Sóıtip, hanzada tasty untaqtaıdy.

Ekinshisinde eki ydysqa daqyl salyp,

— Qaısysy júgeri, qaısysynyń kúrish ekendigin tap,— deıdi.

Nanýlona oǵan:

— Qaısysy shaıqaǵanda dybys shyǵarsa, sol kúrish, — dep sybyrlaıdy. Hanzada taǵy jeńdi.

Qyzdyń ákesi ony jibermeńder dep buıryq beredi. Qyz:

— Meniń ákem saǵan kóp jamandyq jasady, bir ǵana amaly bar, jelkesiniń astynda ınesi bar sol ıneni alyp onyń qabaǵyna suǵyp alsań, ol óledi,— deıdi.

Túnde Jaýshýtún ıneni taýyp, qaıyn atanyń qabaǵyna suǵyp alady.

Osylaı ekeýi eline oralady. Baqytty ómir súredi.

---