InfoHub Logo

Almaty kókteminiń tamasha bir salqyn keshi. Ázimbaı trotýardy boılap, oıǵa qalyp keledi búgingi keshti qalaı ótkizsem eken?

Kenet onyń bet aldyndaǵy bıik úıdiń janynda elektr sáýlesimen qyzyldy-jasyldy bolyp qubyla jazylǵan «Restoran» degen sóz jarq ete qaldy. Ázimbaıdyń bul onshalyq jek kórmeıtin orny. Mm... dep ol maıdanda jarqyshaq tıip, kemtar bolyp qalǵan bujyr alaqanymen murtyn ýqalady. Júrisi de baıaýlap, batpaq keship kele jatqan adamsha ilbidi de qaldy. Oı ústine oı keldi.Kirse jaman bolmas edi. Keshti kóńildi ótkizip, shalqyp qaıtýǵa bolýshy edi. Biraq joq jomarttyń qolyn baılaıdy. Komandırovkanyń aqshasy adamdy jaryta ma? Qalaǵa buryn kelip júrgende Ázimbaıdyń ózindik taǵy da birdeńeleri bolýshy edi. Bul joly onyń reti kelmedi.

Ázimbaı munda áli de úsh – tórt kún bolady. Ár kúni úsh mezgilden tamaq ishýi, qonaq úıge tóleýi. Sodan soń avtobýstyń jol aqysyn tólep N. Aýdanyndaǵy úıge jetýi kerek. Qaladaǵy bar aqsha sondyq qala. Qoı bolmaıdy.

Ázimbaı toqyraýdan shyǵyp, aıaǵyn tezdetińkirep basty. Restorannyń esigine jaltaqtaı qaraǵanmen burylmady. Qatar – qatar kóp tereze bular da restorandiki. Adam azdaý sekildi. Syra salǵan bótelkeler, grafınder kózine shalynǵanda, Ázimbaı taǵy da qobaljydy.Almatyǵa aıyna da jylyna da bir kelgende, tym qurysa bir ret syraǵa toıyp qaıtpaý degen... Ázimbaı taǵy da ilbip, kóńilinde esep júrgize bastady: keshki tamaqty báribir ishýim kerek. Sonyń ornyna eki-úsh bótelke syra alsam. Jaraıdy, arzandaý bir tamaq jáne alaıyn. Pálendeı qymbatqa túspeıdi. Onyń esesine restoranda bolyp, mýzıka tyńdap ýaqyt ótkizip qaıtam.

Kir, kirme degen eki oıdyń birinshisi eńserip áketti. Ázimbaı burylyp, qaıtadan keıin qaraı júrdi. Ekinshi kereǵar oıdyń da jaǵy semer emes. «Kirme! Kirme! Kirme!» deıdi. Kirgen soń seniń jaıyń belgili ǵoı deıdi. «Joq, álgi esebim esep, bir gram da tatpaımyn» — dep, Ázimbaı ózine ózi ant bergendeı boldy da, restoranǵa kirdi.

Adam shynynda da az eken. Ortadaǵy stoldardyń birsypyrasy bos. Qaıda otyrsam eken dep, Ázimbaı esik aldynda bógelip qaldy. Jyltyraǵan kishkentaı qońyr kózderi zaldyń ishin aıqysh-uıqysh kezip júr. Qandaı adamdar otyrǵanyn da ol baıqap úlgerdi. Áıel zaty sırekteý. İrgege janaı qoıylǵan stoldardyń orta tustaǵy bireýinde aýzy-basyn boıaǵan, shashyn basyna orap - orap tastaǵan sulý sary qyz qazdıyp bir stolda jalǵyz otyr. Obaly neshik, boıaýsyz da áp-ádemi tulǵa - túri bar. Shirkin dúnıe-aı, Ázimbaıjannyń qyz-kelinshekti shyrq úıirgen de kezderi bolyp edi-aý. Ol ásirese soǵystan keıingi ýaqyt. Ázimbaı maslopromda qoıma ustaıtyn. Tabysty, shylqyǵan maıly oryn edi. Ázimbaı garmon tartyp, kórkemóner úıirmesine qatysatyn. Boıdaq jas, ójet Ázimbaıjan sol tusta myqtap bir dáýirlep edi-aý!..

Qazir endi ol kúı, ol kyzmet joq. Samaıdy qyraý shalyp, betke ájim tústi. Minez-qulyq shaý tartty. Aıaqqa oralǵy bolatyn áıel, bala-shaǵa bar. Raıono ınspektory degen qazirgi kyzmeti aty dardaı bolǵanmen baıaǵy qoıma ustaıtyn qyzmettiń sadaǵasy ketsin.

Degenmen jylandy úsh kesse de kesirtkelik qaýqary bar demeı me? Ázimbaı áli de bolsa ózin sónip, shógip qaldymnan aýlaq sanaıdy. Jambasyna kep qalsa, bir qarmanarlyq shama da, júrek te bar. Bir kezde quıyndaı boraıtuǵyn jastyq oty tamyzyǵy tabylsa áli de qyzýsyz emes.

Myna otyrǵan nárkes kóz Ázimbaıǵa qadalyp qaraı berdi. Dál bir tanıtyn adamdaı nege beri kelmeısiń nege amandaspaısyń dep qaraıtyn tárizdi. Ázimbaı eptep yńǵaısyzdanǵandaı da boldy. Júr, júr dep, aıaqtary eriksizden solaı qaraı jeteleıdi. Ázimbaı ilgerirek júrip jáne toqtady. Múmkin bunyń jigiti bar shyǵar. Osyndaı ádemi qyz eki keshtiń arasynda restoranǵa jalǵyz kelip otyratyn ba edi?»

Qyz bunyń oıyn bilip, kózqarasymen «joq, jalǵyzbyn. Kel, kele ber», degendeı bolady. Kirpikteri sym temirdeı qadap - qadap qoıǵan tárizdi. Kókpeńbek tuzdaı kózi tesip barady.

— Biz qyrǵaýyl, biz tuıǵyn.

Toıattaı ber, kel de alyp, — dep, shaqyryp arbap turǵan tárizdi.

Ázimbaı sergip, boıyn tikireıtip ustady. Ústindegi kıimder jolaýshy kıimi. Qońyr kıtel etik. Jańa da emes, jamaýly eski de emes. Qaǵylǵan kıimder. Sodan da qorqyńqyrap qaldy. İshinen jáne bir oıy ún berip: «Batyrym, bul úshin qalta kerek», — dedi. Ázimbaıdyń kóńili sulq tústi. Degenmen ustaǵan baǵytynan jaltarǵan joq. Sary qyzdyń ber jaǵyndaǵy stolǵa kelip otyrdy. Munda bir egdeleý chechen tamaqtanyp otyr edi.. «Bos pa?» dep surady. «Bos». Chóchenmen betpe-bet otyrdy. Sulý qyz art jaǵynda qaldy.

Menúge kez júgirte bastady. Ofısıantka tez kele qoımady.

Ázimbaı tóńiregine moınyn buryp, basqa jurttyń pıǵylyn baıqady. Ár-ár jerdegi jas jigitter kúbir-kúbir sóılesip osy jaqty qaraýylǵa alyp otyrǵan tárizdi. Joq Ázimbaıdy emes, ony qaıtsin, jalǵyz otyrǵan sary qyzdy. Keıbiri birin-biri aıdap salyp otyrǵandaı.

Ázimbaı qaırylyńqyrap qarap edi, sulýdyń jelke, nyq tusy, ádemi aıshyq syrǵasy kózine shalyndy. Burqyraǵan jupar ıis tunshyqtyryp barady. Tipti jaqyn taqalyp otyr eken. Ázimbaı kóńilindegi álginde basylyńqyraǵan mazasyzdyq qaıtadan typyrshı bastady.

Dál osy kezde sary qyz qozǵalaqtap, shyntaǵyn Ázimbaıdyń, shyntaǵyna soǵyp aldy. Burylyp, kúlimsirep, keshirim surady.

Ázimbaı muny tipti de kútpegen edi, jaýap qaıyra almaı qaldy. Júregine yp-ystyq bir shoq anyq yrshyp túskendeı boldy. «Ózi tıisip, izdenip otyr».

Osylaı qaraı qazdańdap podnos kóterip kele jatqan ofısıantka kórindi. Sary qyzdyń qasyna toqtady. Tıtimdeı balqasyq jáne balmuzdaq alyp qoıdy.

Qyz oǵan qolma-qol aqsha tólep jatty. «Mm.. bul jalǵyz eken» dep oılady Ázimbaı. «Qap! Jańa qasyna otyrmaǵanymdy qarashy. Endi túregep, aýysyp júrgenim yńǵaısyz -aý».

— Ne alasyz? — dep, ofısıantka Ázimbaıǵa keldi.

Ázimbaıdyń áýelgi uıǵaryndysy salat pen eki bótelke syra edi. Sony aıtty. Ofısıantka jazǵan da joq.

— Taǵy da? Ekinshige ne alasyz? — dep, enteleı tústi.

«Osy jetedi» deý Ázimbaıǵa uıattaý kórindi. Art jaqta sary qyz bárin estip otyr.

— Taǵy... qýyrdaq, — dedi Ázimbaı.

— Taǵy ne, araq, konák almaısyz ba?

— Mm... araq júz elý gram, — degen sóz shyǵyp ketti Ázimbaıdyń aýzynan.

Buny ol qalaı, neǵyp aıtqanyn ózi de bilmeı qaldy. Ofısıantkanyń emingen sózi qamshy boldy ma? Joq álde sary qyzdyń qasynda shalqyp otyrǵysy keldi me? Áıteýir aıtylyp ketti. Ofısıantka túrtip, túrtip aldy da jónele berdi.

«Qap, kóp bolyp ketti-aý!» degen ókinishti oı Ázimbaıdyń janyn ýdaı ashytyp, burap aldy.

Ol sonda da syr bermegensip shirenip, shalqaıa tústi. Sary qyz balmuzdaqty shókimdep qana alyp, tańdaıyna salady. Jep otyrǵan joq, ermek etip, dámin tatyp otyr, Onyń esesine restoranǵa bireý kirip kele jatsa álginde Ázimbaıǵa qaraǵandaı tesireıip turyp qaraıdy.

Biraq kirýshiler ázirshe kóp emes.

Tamaq keldi. Ne bolsa, boldy degen oımen Ázimbaıekeń araqtyń jarymyn quıyp, bir-aq tastady, Syra jutty.

Tústen beri tamaq barmaı bosap qalǵan shekterdi sap-salqyn sıqyr sýdyń jylansha júgirip kezgeni ózine bilingendeı boldy.

Endi birazdan keıin Ázimbaıjannyń qurystyrysy jazylyp, kóńildenip bara jatty.

Osy kezde onyń bet aldyndaǵy chechen ketip qaldy. Bul Ázimbaıǵa jaqsy boldy, ózin erkinirek sezinip, jadyraı tústi. Sary qyzǵa taman burylyńqyrap otyrdy da shylym tutatyp tartty.

Sary qyz da shalqaıyp arkasyn Ázimbaıǵa tireı túskendeı bolady. Ázimbaı qalǵan araqty iship, syradan taǵy da jutty, Salatty jep taýysty. Endi bir qarasa zaldyń ishi qubylyp, gúldenip barady. Buryla túsemin dep, sary qyzǵa súıkenip qaldy. Ádeıi súıkendi.

— Keshirińiz, — dedi.

— Ýaqa emes, — dep, qyz jáne kúlimsiredi.

Ázimbaı ózin jalpy batyl jigitpin dep esepteıdi, Álgiden beri qıbyjyqtap, sary qyzǵa tıise almaı otyrǵany úshin ózine ózi ashýlanyp, jyny keldi. «Jalǵyz ekenin bildim. Endi kimnen jasqanam? Meniń tońymdy sheship ala ma?»

Bul kezde restoranǵa kirýshilerdiń qarasy da molaıa bastaǵan edi. Endi bolmasa solardyń bireýi kelip, sulý qyzdyń qasyna otyryp alatyndaı kórindi Ázimbaıǵa.

Osy kezde sahnaǵa mýzykanttar shyǵyp, bir kúıdi jeldirgip oınaı bastady. Ázimbaıdyń delebesi qozyp ketti. Zalǵa soraıǵan - soraıǵan úsh jigit kirip, týra osylaı qaraı kele jatyr. Dáý de bolsa ońasha otyrǵan sulýdy nysanaǵa alyp keledi. Ázimbaıdyń ishinde lap etip qyzǵanysh sezim tutandy. «Joq, shyraqtarym, men baǵanadan beri bunyń qasynda aı qarap otyrǵam joq. Ázimbaı shala jelingen tamaǵyn tastaı berdi de, túregep kep, sary qyzben betpe-bet otyrdy,

— Keshirińiz, ruqsat pa eken?

— Pojalýısta, — dedi qyz.

«Báse, izdenip otyr».

Álgi úsheý Ázimbaı túregep ketken stolǵa otyrdy.

Ázimbaıdyń azyn-aýlaq ot basy sheshendigi bar.

— Keshirińiz, sizdi zerikpesin dedim. Ol úshiy aıypqa buıyra qoımassyz, — dep jatyr.

Qyz úndemedi. «Úndemeýi keliskeni» dep, Ázimbaı ózinshe jáne túıip qoıdy.

Tamaqtyń jarmysy jelinbeı, jarty bótelke syra ishilmeı ornynda qalyp qoıdy. Ázimbaı olardy osynda ákep almaq bolyp, qopań etti de, qaıta otyrdy. Qyzdyń aldynda onysy usaqtyq bolyp kórinetinin sezdi.

— Keshirińiz, tanysyp qoısaq qalaı bolady, — dedi Ázimbaı. Qyz erkińiz bilsin degendeı qasyn kerip, ıyǵyn shoshań etkizdi. Dál janynan ekilene oınaǵan jaz orkestri bulardyń sózin aıqaılap sóılesse de eshkimge estirtpeıdi, Ázimbaı úshin bul jaqsy boldy. Qyzǵa eńkeıe túsip:

— Meniń atym Alekseı, — dedi. .

— Roza, — dedi qyz.

— Óte súıkimdi at.

Ofısıantka kep, Ázimbaıdy ornynan tappaǵanǵa sasqalaqtap, sodan soń baryp kórdi. Qýanǵannan kúlip jiberdi.

— Sizdi men qaıda ketti desem, qyzdyń qasyna kelipsiz ǵoı.— Iá, zakaz beresiz be? — dep, ońtaılanyp tura qaldy.

Aıtsa da endi zakaz berý kerek qoı. Qur otyrýǵa bola ma?

— Bir'bótelke shampanskoe, bir plıtka shokolad.

Bul sózderdi aıtyp jatyp, Ázimbaı sary qyzdan kóz almady. Sen úshin aıtyp jatyrmyn degendi aıtpaı-aq uǵyndyrdy. Zakazdyń kim úshin berilip jatqanyn qyz da sezdi. Úndemedi. Ofısıantka tez oraldy, Jaltyr sheke shampanskoenyń qasynda kirpishteı sulap eń úlken «Lúks» shokolady jatyr. «Ońbaǵan neme, kishiregin ákelmeýin».

Bótelkeni Ázimbaı ózi ashty. Asaý tyǵyn tars etip terezeni soqty. Biraz jurt selk etip osy jaqqa qarady. Ázimbaı oǵan masaırady. Eki bokalǵa quıyp jatty. Bireýin qyzdyń aldyna jyljytyp qoıdy.

— Sizben tanystyǵymyz úshini

Sary qyz Ázimbaıǵa tikireıe qarady. Sodan soń bokaldy qolyna aldy.

— Al!—dedi Ázimbaı.

Sary qyz jartylaı simirip ishti de, basyn shaıqap tyjyrynyp qoıdy.

— Sarqyp ishińiz. Qaldyrmańyz. Birinshi rúmkany sarqyp ishý kerek.q

Rúmkany qyz aýzyna qaıta apardy. Basy ántek shalqandy da, aıshyq syrǵasy shaıqalyp ketti. Appaq aq tamaǵynan shárbattyń qylq-qylq etkeni bilinip turdy.

Up - uzyn etip opyrylǵan shokoladty endi ol qytyrlatyp nansha shaınap jeı bastady,

Ázimbaıdyń boıyn shattyq bıledi. Bári kóńildegideı bolyp barady. Bokaldy qolyna alyp ishpeı turyp, tóńirekke kóz saldy. «Mm... senderdiń aýyzdaryńdy ańqıtyp, sulýdy qaǵyp ákettim be!» — degendeı boldy.

Onyń kózi sonaý burysh jaqta otyrǵan bir tanysyn shalyp qaldy. Ekeýi ınstıtýtta birge oqyp edi. Ázimbaı onymen bas ıip sálemdesti. Meniń kimmen otyrǵanymdy, qalaı otyrǵanymdy kórdiń be degendeı qorazdanyp qoıdy.

— Rozochka, sizdiń densaýlyǵyńyz úshin! Qaldyrmańyz! Qaldyrmańyz! Qaldyrmańyz!

Ázimbaıdyń tormozy azdy-kópti ustaıtyndaı shegi bar. Ol odan ótip ketti. Endi tormoz ustamaıdy. Manaǵy bir oıy: «Aqshany kurtatyn boldyń ǵoı», — dep, áli de yńyrsyǵandaı bolyp edi. Ázekeń qoldy bir-aq siltedi. «Aqsha meni tappaıdy, men aqshany tabam. Osyndaǵy tanystardyń bireýinen qaryz alyp, barǵan soń jibermeımin be?»

Adymyn ashtyrmaı qor etip bitken en qıyn másele osylaısha op - ońaı sheshildi. Bundaı qarapaıym nársege Ázimbaıdyń aqyly áýel basta nege jetpegen? «Qınalmaıtynǵa qınalyp, túý, aqymaqpyn!»

Ázimbaıekeń taǵy zakaz berdi. Taǵy da shampanskoe.

— Oı, men mas bola bastadym. Bip tamaq jemesem bolmas, — dedi sary qyz.

— Ne tamaq jeısiz, alyńyz!

Qyz qýyrǵan taýyq aldy.

Taýyqtyń atyn estigende Ázimbaıjannyń tamaǵy jybyrlap ketti. Ol da aldy.

Restoranda adam kóbeıip ketti. Mýzyka.

Ázimbaıjannyń basy salbyrap baryp túzeledi. Bir-eki ret sary qyzdyń bileginen ustamaq boldy. Anaý qolyn tartyp aldy.

— Tynysh otyr, — dedi.

— Keshirińiz...

Budan keıin Ázimbaıjan eki ǵana nárseni biledi. Biri: ofısıantkaǵa aqsha tólep jatqany. Úsh tıyn ba, bes tıyn ba jetpedi. Ony sary qyz tóledi. Sodan sońǵy Ázimbaıjannyń esinde qalǵany restorannan shyǵyp bara jatqany. Tar kóılekke keptelgen jumyr bóksesi bultyń - bultyń etip, Roza burynyraq jónele berdi. Ázimbaıjan onyń sońynan umtyldy. Stol stoldyń arasynan ótem dep, bireýlerdi qaǵyp-soǵyp ketkenin biledi. Budan keıinginiń bári de tuńǵıyq tuman...

...Ázimbaı oıanǵan bette áýeli sol qonaq úıde jatyr ekem dep qaldy. Basyna temir sheńber salyp, qursaýlap tastaǵan tárizdi, synyp barady. Biraq jalǵyz emes, bireýdiń qoınynda jatyr. Tósek te qatqyl, jastyqsyz. Prostynásyz. Taǵy bireýler ár jer ár jerde shala sheshingen qalypta sulap, qulap jatyr.

Ázimbaı qaıda jatqanyn bile qoıdy. Stýdent kezinde tap osy úı, osy jaıda bir túnegeni bar-dy. «Sol ǵoı!»

Mine ol kezekshi mılısıonerdiń aldymda otyr.

— Aıtyńyzshy, men munda qalaı, qaıdan keldim?

— Siz kelgen joqsyz. Mao bolyp, kóshedegi qyzdardy qýalap, balaǵattap júrgen jerińizden sizdi drýjınnıkter alyp keldi.

Mm... dedi Ázimbaı. Oǵan endi bári de túsinikti boldy.

— Túnep shyqqanyńyz úshin tórt som aqsha tóleısiz, — dedi kezekshi mılısıoner.

Ázimbaı qaltalaryń aqtara bastady.

— Áýre bolyp izdemeńiz. Bir tıyn da aqshańyz joq.

Aqshasy joq ekenin Ázimbaı ózi de biledi.

Tórt somdy ákep bermek bolyn Ázimbaı saǵatyn qaldyrdy.

Mine ol kóshege shyǵyp keledi. Tańerteńgi ýaqyt. Jurt aıaǵy qozǵala qoımaǵan. Túri túr emes, hali hal emes. Kıtel menen shalbardyń bir jaq qaptaly ýqalasa ketpesteı lastanyp qalǵan. Keshe bolǵan oqıǵa. Qalaı boldy, neden boldy, Ázimbaı bilmeıdi.

Synyp turǵan basty odan ármen shabaqtap árqıly tikenek oılar kiredi. Qaıda baram? Qaıdan aqsha tabam? Keshe restoranda shalqyp otyrǵanda Ázimbaıdyń osynda birtalaı joldas-joralary bar sekildi edi. Qansha aqsha qajet bolsa da solardan ala qoıatyn sekildi edi. Endi sonyń qol ushyn berýge jararlyq bireýi tabylsa she.

Ázimbaı ne isterin, qalaı júrerin bilmeı álgi arada bir qaýym turdy. Eh, tym qursa pahmel bolar ma edi. Onsyz ol adam qataryna qosyla almaıdy.

---