InfoHub Logo

Jambyl oblysy, Merki aýdany,
№7 negizgi mektebiniń
Qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Baıaqova Qýanysh Temirbekqyzy

Eshkim de ózine – ózi baǵa berýdi úırenbeı turyp, basqalardy baǵalaı almaıdy (I. Gete)

Bilim – qoǵamdy áleýmettik - mádenı, ǵylymı úrdispen qamtamasyz etetin joǵary qundylyq. Bolashaqtyń búgingiden nurly bolýyna yqpal etip, adamzat qoǵamyn alǵa aparatyn kúsh tek bilimde ǵana. Qaı eldiń bolsyn ósip - órkendeýi, ǵalamdyq dúnıede ózindik oryn alýy onyń ulttyq bilim júıesiniń deńgeıine, damý baǵytyna baılanysty.

«Urpaǵy bilimdi halyqtyń bolashaǵy bulyńǵyr bolmaıdy» degendeı, jas urpaqqa sapaly, mán - maǵynaly, ónegeli tárbıe men bilim berý – búgingi kúnniń basty talaby.
Elbasy N. Á. Nazarbaevtyń «Qazaqstan joly - 2050: bir maqsat, bir múdde, bir bolashaq» atty Joldaýynda «... Orta bilim júıesinde jalpy bilim beretin mektepterdi Nazarbaev Zıatkerlik mektepterindegi oqytý deńgeıine jetkizý kerek» dep atap kórsetilgen[1]. Osy turǵyda ulttyq bilim berý júıesin modernızasıalaý jaǵdaıynda sheteldik ozyq tájirıbelerdi paıdalaný múmkindikterin baǵalaý, ulttyq dástúr men erekshelikterdi eskerý, bilim mazmunyn jańartý, bilim berý júıesin basqarý men uıymdastyrýdyń tıimdiligin arttyrýdyń jańa joldaryn izdestirý sekildi ózekti jaıttar erekshe mańyzǵa ıe bolyp otyr.

Sońǵy jyldary aýyldyq jerdegi oqýshylardyń oqýǵa yntasynyń, qyzyǵýshylyǵynyń tómendeýi baıqalady. Oqýshynyń oqý - bilimge yntasynyń tómen bolýy, onyń qyzyǵýshylyqtary men qajettilikteri anyqtalmaı nátıjeli oqý bolmaıtyny barshamyzǵa belgili. Oqýshy bilimin baǵalaý bilim sapasyn kóterýdiń eń mańyzdy faktory bolyp tabylady. Baǵalaý júıesine nelikten ózgeris kerek? Sońǵy jyldary dúnıejúziniń kóptegen memleketteri bilim berý júıesinde oqýshylardyń bilim jetistikterin baǵalaý júıesin qaıta qaraýda. Sebebi baǵalaý júıesindegi ózgerister - bilim berý salasyndaǵy basty baǵyttardyń biri. Bul baǵyttaǵy jańa qadam - krıterıaldy baǵalaý bolyp tabylady. Qazir krıterıaldy baǵalaý týraly kóp estımiz jáne mektepterde eksperımen retinde synaqtan ótkizilýde. Kez - kelgen muǵalim krıterıaldyq baǵalaýdy qoldanbas buryn onyń ózine tán termınologıasyn tolyq meńgergen jón. Sondyqtan biz krıterıı degen sózdiń maǵynasyn ózimiz túsinýimiz qajet. Krıterıaldyq baǵalaý - bul bilimniń maqsaty men mazmunyna sáıkes keletin, oqýshylardyń oqý - tanymdyq biliktiligin qalyptastyrýǵa sebepshi bolatyn, aıqyn anyqtalǵan, ujymmen shyǵarylǵan, bilim prosesiniń barlyq qatysýshylaryna aldyn ala belgili krıterılermen oqýshylardyń oqý jetistikterin salystyrýǵa negizdelgen úrdis.
Otandyq bilim berý júıesindegi basty mindetterdiń biri - zamanaýı tez ózgermeli qoǵamda oqýshylardy jan - jaqty damytýmen birge bilimdi ózgermeli ómir jaǵdaıynda paıdalana bilýdaǵdysyn qalyptastyrý.