InfoHub Logo

Qurmetti redaktor!

Men «Lenınshil jas» gazeti oqýshylarynyń birimin. «Lenınshil jas» óziniń uzaq jyldar boıy sińirgen ıgilikti eńbegimen Qazaqstan jurtshylyǵynyń, ásirese jastardyń súıikti gazetteriniń birine aınaldy.

Jas urpaqtarymyzdy komýnıstik rýhta tárbıeleý jolyndaǵy bul gazettiń atqaryp kele jatqan erekshe qyzmetin bir sózben atap kórsetý qıyn. Gazet súıikti, qymbatty gazetimizdiń, biri. Biraq meniń aıtaıyn degenim basqa, birazdan beri kózge túsip júrgen, janymyzǵa batyp júrgen bir eleýli kemshilikter týraly bolmaq. Bul sóz dostyń, shyn dostyń kirshiksiz adal júreginen shyqqan sóz, bizdiń «Lenınshil jasymyz» minsiz bolsa eken degen tilekten týǵan sóz. Sonymen meniń toqtalaıyn degenim «Lenınshil jas» gazetinde jarıalanyp júrgen keıbir maqalalardyń óte shubalań, sóılemderi teris, sóz qoldanýlary jańsaq ekendigi jaıynda.

«...Qonaqtar taǵy da mol otyrmaqshy edi» «...ári ony eki dúrkin kelgende de qulaǵynyń túbine sybyrlap aıtty. İrgeles otyrǵan men zorǵa estidim». «...kóp jyl bala tárbıeleýdiń ystyq-sýyǵyna qaqtalǵan jan emespin...» «Tetá Aná ekeýmiz uzaq áńgimege kettik. Jańa kosmos raketasy týraly gazet materıaldaryn oqyp jatqan Grısha aǵaı anda-munda masattanǵan bizge bildirdi». Osy bir biz keltirgen mysaldardaǵy «qonaqtar mol otyratyn» edi, «eki dúrkin qulaǵynyń túbine sybyrlap» aıtty, «irgeles otyrǵan men...» «ystyq-sýyǵyna qaqtalǵan» degen sıaqty burmalanǵan teris sózder oqýshy jurtshylyqty renjitetin, jastarymyzdyń til ónerine jetýi isine úlken zıan keltiretin jaılar. Bul sózderdiń ejelden beri qoldanyp, qalyń buqaranyń sanasyna sińgen túrleri: «qonaqtar uzaq otyratyn edi», «eki ret qulaǵyna sybyrlady», «qatar otyrǵan men...» «ystyǵyna kúıip, sýyǵyna tońǵan...» degen sózder emes pe!

Osy mysalǵa alyp otyrǵan «Ul-qyzben birge sheshe ósti» degen óte uzaq maqalany aýyl, selo jastary bylaı tursyn, ómir boıy jazý isine aralasyp kele jatqan myna bizderdiń de túsine qoıýymyz ońaı emes. Maqalada tildiń gramatıkalyq qaǵıdasy múlde buzylǵan, basynan aıaǵyna deıin teris quralǵan sóılemder men ornyn joǵaltqan sózderden qutyla almaısyz. Onyń ústine bul maqala belgili bir jazý zańyna baǵynbaǵan, bir júıege túspegen birese anany, birese mynany baıandaı bergendikten aıtaıyn degen oıy bytysyp, bytpyraǵan.

Maqala tym uzaq, sózderi jansyz, pikirleri kúńgirt, sondyqtan oqyp otyrǵan adamdy ózine tartpaıdy, aıtylyp otyrǵan másele yntyqtyrmaıdy, oı salmaıdy. Sonyń saldarynan tez umyt bolady da, jurtshylyq nazaryn aýdarar úlken máseleler satysyna kóterile almaıdy.

Menińshe «Lenınshil jas» betine jaryq kóretin maqala, habar, áńgime, ocherkter saıası ustamdy bolýymen qatar óte sheber, sóılemderi qysqa, aıqyn, tilge baı bolýy shart. Maqalany, ıa ocherk-áńgimeni oqyp unatqan jas urpaq óz joldastaryn sol bir sátte aıǵaılap shaqyryp alyp zaýlatyp oqyp bere qoıarlyq jeńil, yńǵaıly bolýy shart. Solaı bolǵanda ǵana árbir gazet nomerin oqyǵan jastyń yntyǵy kúsheıe bermek, gazet qadiri burynǵysynan da arta bermek. Onyń ústine gazet qalyń oqýshylaryn túzý jazýǵa, til kórkemdigin ıgerýge, pikir, oılaryn qysqa da, ashyq aıtyp úırenýge baýlyp otyrmaq.

Bizdiń sóz arnap otyrǵanymyz «Lenınshil jastyń» osy jylǵy 11-oktábrdegi nomerinde basylǵan «Ul-qyzben birge sheshe ósti (?!)» degen maqala. Al, 14-oktábrde basylǵan «Aqbulaqtyń abzaldary», 8-oktábrdegi «Shabýyl», «Azamattar» (Qambarov, Jumaqanov, Januzaqov joldastar jazǵan) atty kólemdi materıaldar qysqartýdy, óńdeýdi kerek etedi. Bularda da sóz sheberligi jetispeıdi, aıtaıyn degen oı dál, qysqa aıtylmaıdy.

Budan redaksıaǵa túsken materıaldy qaraý isinde salqyndyq, óz isine jaýapsyzdyq bar ekenin baıqaımyz. Jaýapsyzdyq, avtorlardyń kóńilin jyqpaý, kisiniń bedeline qarap jazǵandaryn basa berý redaksıa úshin óte zıandy qylyq, óte qaýipti ádet.

Sondyqtan redaksıa qyzmetkerlerin óz isine óte jaýapty qaraýǵa, óz jumysyn tıanaqty atqarýǵa úıretý kerek. Sóıtip gazetti kóp sózdilikten, til shalaǵaılyǵynan tez aryltý qajet.

Meniń aıtaıyn degenim osy, bul pikirimdi redaksıadaǵy joldastar durys uǵar, qorytyndy shyǵaryp budan bylaı ondaı kemshilikterden arylar dep senemin.

---