Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Men – qazirgi zaman pedagogimin

«Adamnyń adamshyldyǵy jaqsy ustazdan bolady» - dep, Abaı atamyz aıtqan eken. Maǵanda bala kezimnen, myńdaǵan jasóspirim qyzdarǵa unaǵandaı, muǵalim bolý unaıtyn. Árqashanda mende bilimge degen qushtarlyq zor bolyp, tıisti deńgeıde ony alǵanda, mennen baqyttty adam bolmaıtyn. Ol  qýanyshymmen qurby-qurdastarymmen máz-meıram bop bólisetinmin. 

Kez kelgen  mamandyq  yqylastan  bastalady. Ustaz  bárinen  buryn  balany  jaqsy  kórý  kerek. Ol  degen  ne? Ol – balamen áńgime qurý  óte qyzyqty, onyń oıy aqylsyz  jáne qyzyqsyz bop  kórinbeıdi, olardyń  isteri  shyńyndada sizdi  alandatady, al  birikken  oıyndar  sizge de, balaǵa da  rahat  ákeledi. Belgili mińez  qulyqtary  bar  «kishkentaı  adamdarmen»  sanasa  otyryp,  esten shyǵarmaýymyz  kerek, olardyń bilimimen  ómirlik  tájirıbesi  az  ekenin. Alaıda, osy az bilim, ómirlik  az  tájirıbe  ustazǵa  baladan sál alda  bolýǵa  jáne de  óz artynan iliktirýge  quqyq  beredi.

Osydan ustazǵa degen ekinshi  talap  qoıylady. Ol – kásibılik. Birinshisi – satylmaıtyn, úıretýge  bolmaıtyn balaǵa  degen  mahabbat  joǵarydan  berilse, onda  kásibılik – daǵdylaný  qasıeti.  Oǵan  qomaqty  bilim, oqý  ádisterinniń  kóptúrligi  jáne  de  bilimdi jetkizý  joldary. Egerde ustazda osyndaı  qasıetter  bolsa, onda  ol  bolashaq  mamannyń irgetasyn qalaıdy  jáne  de  jaqsy  ustaz  bolady.

Búgingi  zamanda  kóptegen  balalar  mektepke  oqymysty  bolyp  keledi. Balany mektepke  júgirip  keletindeı  qalaı  qyzyqtyramyn? Búgingi  tańda  osy  suraqqa  kóp  oılanamyn. Mektepke  kelgende  bala  oqı  bilmese  de,  kompúterdi  keremet  biledi. Al  egerde  ol  balanyń  aldynda  men kompúter  týraly  eshtene  bilmesem, ol  meni  qalaı  qabyldaıdy  eken?. Abyroıdan  jurdaı  bolatynyma  senimdimin. Sondyqtan, kez  kelgen  sabaqta  dıdaktıkalyq  materıaldarmen  qosa  ınternet  jelisin  paıdalanamyn, qyzyǵýshylyǵyn  oıatýǵa  bar  yntamdy  salamyn, sonda  ǵana  meniń  aldymda  otyrǵan  balanyń  kózderi  ottaı  janyp  otyrady. Sabaqty  daıyndaý  úshin  uzaq  otyramyn. Jaqsy  aýanyń  qalyptastyrý  úshin   ár  túrli  ádisterdi  qoldana  otyryp,  jumysty  aıaqtaǵan  soń  bir  qanaǵattandyrylyq  sezimi  boıymdy  basyp  alady. Al  erteńgi  sabaqta nazarlaryn, logıkalyq  oılaý  qabiletterin, kórneki  jadylaryn  damytatyn  jańa  materıal túsinikti  bolatynyna  qanshama  úmit  artamyn. Oqýshylar  bir birileriniń  qatelikterin  izdeı  otyryp, dıalogke  túsý  arqyly,  yntamaqtastyqta  jumys  isteıdi.

Balany sabaqta tań  qaldyryp  otyryp, jańǵan  kózerin  kórip, olardyń kez kelgen  taý-tasty  qoparýǵa  daıyn  ekenin  sezemin. Arıstotel  kezinde «oılaý tańyrqaýdan  bastalady» dep aıtqany  bos sóz emes eken.

Meniń maqsatym balany  yntasyn  joǵaltpaý, oqýǵa úıretý. Zamanýı  ustaz  bolý  úshin  men  ózime jáne  óz  kúshime  senimdi  bolýym  kerek.

Ustaz qandaı kóńi kúıi  bolmasa da, mindetti  túrde sabyrly  jáne  ustamdy, akter sheberligi, poezdi  júrgizetin  mashınıst  sekildi  bolǵanda  ǵana, onyń eńbegi dalada  bos  qalmaı, biraz  ýaqyttan  soń  óziniń  sheksiz  jemisin  beredi  dep  oılaımyn. Óziniń  mysalymen , balaǵa  degen mahabattymen  ustaz  oqýshyny  juldyzdarǵa  jeteleı  alady. Kimde  kim  osyndaı  nıet  bar, sol zamanaýı  ustaz  degen  ataqqa  ıe.

Memlekettegi jáne qoǵamdaǵy  ózgerister  zamanaýı  ustazǵa  óziniń  talaptaryn  qoıady. Men  búgingi  tańda  tek  ǵana  oqýshylarymdy  oqytyp ǵana  qoımaı,  ózimniń  bilim  jelmaıasynda  tolyqtyryp  otyramyn. Kúndelikti ómirde  ózimdi  kemeldendirip,   syn  qaraýshylyqpen  qarap, erýdısıamdy damyta otyryp, eńbektiń  joǵary  mádenıetin  qalypptastyrýǵa tyrysamyn. Bir  orynda  turyp  qalý  meniń  qolymnan kelmeıdi. Bilimge  degen  toıymsyzdyq  boıymdy  jaýlap  alǵan, ustaz  bop  jumys  jasasamda  zamanýı  ánderdi  tyńdap, álemdik  mádenıettermen tanysyp, ár 3  saǵat  saıyn  álemdik  saıasatta  ne  bolyp  jatqanyn  qadaǵalap  otyryp, ózimshe  saralaımyn. Ondaı  isterge  esh  jalyqpaımyn. Al  egerde  bir  kúnde  esh  bir  jańalyq ashpasam,  ózimdi  saýatsyz  adam  dep  jazǵyramyn.

Zamanaýı  muǵalim  meniń  oıymsha, ózi tulǵa  bola  tura,  basqa  tulǵany  tárbıeleıdi. Shyńaılyq, parasattylyq, bıpaz, jaýapkershilik, jaıdarlyq, eńbekqorlyq, maqsatqa  talpynýshylyq, jigerlilik, óz ózine  qurmet, abyroı degen  keremetqasıetter  men  birge  balaǵa  degen  mahabbat,  balanyń  mahabbaty  kóp  bolý  kerek. Meniń  túsingenim,  keshegi  kúnmen  búgin   sabaq  beretin  bolsam,  men  Oqýshynyń  erteńin  joǵaltamyn!

Esmakaeva Gýlmıra Bolatovna


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama