InfoHub Logo

Ańyzdardyń aıtýy boıynsha, Hýan Dı Djýlý soǵysynda aıdahardy jeńgennen keıin kók táńiri ony jumaqqa jiberip, aýyl sharýashylyǵyn basqaratyn qudaı qyldy. Onyń urpaǵy Djýan Súı sý táńiri Gýńgýńmen birge Djyńshynveı úshin jańa soǵys ashty.

Sý táńiri Gýńgýń Iandı ımperatordyń urpaǵy bolǵan. Adam keıipti, jylan deneli, shashy qyzyl bolyp ósti. Sol kezde qurlyq jerdiń onnan bir bóligin alyp, qalǵannyń bary sý boldy, sondaı-aq sýdyń bári Gýńgýń arqyly baqylanyp otyrdy. Ol Djýan súıdiń qanipezer bıligine kóńili tolmaı, únemi ata-babalary ıelengen dańqty qaıtaryp alǵysy keletin.

Djýan Súı despottyq bıleýshi boldy. Ol kúndi, aı men juldyzdardy soltústiktegi aspandy qadaǵalap otyrdy, olardyń qozǵalýyna jol bermeıtin. Bul jer betindegi keıbir jerlerde adamdar jaryqtyń sáýlesinen kózderin asha almaıtyn, basqa bir jerlerde qolyn sozǵan kezde bes saýsaǵyn kóre almaıtyn qarańǵy jaǵdaıǵa ákep soqtyrdy. Aqyry bir kúni yzaqor Gýńgýń mundaı qanaýǵa shydaı almaı, soǵysýǵa ásker jasaqtaıdy.

Eki kók táńiri qol astyndaǵy áskerin ertip, bir uzaqqa sozylǵan shaıqas bastady, týra 77419 kún soǵysty. Olar aspannan jerge deıin shaıqasyp, jerdiń qıyr soltústik-batys bóligindegi sheksiz taýdyń etegine deıin bardy. Gýńgýń jeńildi. İshteı ári uıaldy, ári yzalandy. Ashýyn shyǵaratyn jer tappaı, birden bar kúshin jumsap,sheksiz taýdy qaq ortasynan ekige bólip tastady.

Sheksiz taý aspannyń úlken baǵanasy bolǵan edi. Ol bir úzilgennen keıin aspan úlken qýystarǵa bóline bastady. Soltústik-batys jaqtyń aspany da tireýinen aıyrylyp qaldy. Aspandaǵy kún, aı men juldyzdar yǵy-jyǵy jer betine qulap tústi. Ormandar órtenip, ózen-sýlar qıǵash aqty. Jer beti bir sheksizdikke aınaldy. Úıler men egistikter sýǵa batty, adamdar ómir súrý ortasynan aıyryldy. Orman men sýlardaǵy ańdar jantalasa qashty, adamdy kezdestirse, birden olarǵa aýyz saldy. Jer beti qaıǵy qushaǵynda qaldy.

Núı Va jer betindegi óz qolymen jaratqan adamzattyń tolyq joıylý qaýpinde turǵanyn kórip, qatty qaıǵyrdy. Ol jyrtylǵan aspandy jamaýdy, halyqty qaıǵy-qasiretten aman alyp qalýdy oılady.

Núı Va, aldymen, alyp teńizden bir úlken tasbaqany ustap alyp, onyń tórt aıaǵyn kesip tastap, jerdiń tórt shetine ornatyp, áreń-áreń shaıqalyp turǵan aspandy qozǵalmaıtyndaı etti. Al tasbaqa denesin teńiz ishindegi taýǵa aınaldyrdy. Sonymen qatar Núı Va qaıtadan tereń teńizdiń túbine túsip, kóptegen qyzyl, sary, kók, aq jáne qara tústi tastardy taýyp ákelip, aspandaǵy álgi úlken tesikti toltyrdy. Jamap bolǵannan keıin aspanda jańbyrdan keıin kempirqosaq tárizdi túrli túster jarq etti, rasynda, óte ádemi boldy. Núı Va sondaı-aq jerge túsken kún, aı, juldyzdardy qaıtadan aspanǵa qoıyp, óz qyzmetterin ári qaraı jalǵastyrýyna múmkindik berdi. Keıinnen ol úlken kólemde shópterdi ákep jaqty, shóptiń shoǵy arqyly jerdegi bulqynǵan sý tasqynyn toqtatty. Sońynda Núı Va Ijoýǵa ketip, adam jeıtin sansyz qara aıdahardy óltirdi.

Osylaı jer betinde tynyshtyq qaıta ornady. Adamdar bar kúshin salyp, jumys istep, ómir súretin ortany qalpyna keltirdi. Egistikte dán ósip shyqty, jer beti gúldene bastady.

Adamdar óte qýanyshty, óte mándi ómir súrýi úshin Núı Va pishini fenıkstiń quıryǵyna uqsaıtyn «shyń hýań» dep atalatyn mýzykalyq aspap jasap shyǵardy. Kún saıyn keshke sharshaǵan adamdar shyń hýańda oınap, tógilmeli án aıtyp, jelpinip bı bıledi, ómirdiń baqytyn uǵyndy.

Adamdardyń osynshama kóńildi ekendikterin kórip, endi aspandaǵy saraıyna qaıtýǵa bolady dep oılady. Sol mezgilde ol aıdahar kóligin kezdestirip, onymen aspanǵa ushyp ketti. Jer betindegi adamdar oǵan degen qımastyqty sezindi, kishkentaıy úlkenin súıip, úlkeni kishkentaıyn jetektep, ony shyǵaryp saldy. Olardyń júrekterinde adamdardy jaratqan, adamzatty qutqarǵan áýlıege degen máńgilik alǵys qaldy.

---