Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletin arttyrýdaǵy ózin - ózi taný pániniń róli
Oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletin arttyrýdaǵy ózin - ózi taný pániniń róli.

Elimizdiń egemendigi nyǵaıyp, erteńine senimmen qadam basqan shaǵynda zamanyna saı adamyn tárbıeleý basty mindet. Osy óreli jolda urpaq ónegesi, olardyń adamdyq bolmy­sy jaıly oı tolǵap, rýhanı adamgershilik bilim berýdi basty ıdeıa etip ustanatyn «Bóbek» qorynyń prezıdenti S. Nazarbaevanyń «Ózin - ózi taný» avtorlyq baǵdarlamasynyń alǵa qoıǵan maqsatynyń ózi erekshe.«Ózin - ózi taný» oqýshyny óziniń qadirin ózi bilýge, ózin syılaýǵa, ózin - ózi jetildirýge, qoǵamda jáne qorshaǵan ómir jaǵdaılarynda óziniń baǵyt - baǵdaryn anyqtaýyna, óz betinshe sheshim qabyldaı alýyna jáne óz sózi men áreketteri úshin jaýapkershilikti sezine bilýge tárbıeleıdi. Sabaq barysynda oqýshylardyń «Nurǵa bólený» degen sátinde bar jylýlyqty kúnniń jylýyn berý arqyly bir - birine aq júrekpen aıtqan tilekteri, arman tilegin aıta otyryp, ózindik «menin» qalyptastyrý, boıyndaǵy kúsh qýatyn jaqsylyqqa baǵyttaý, ózin jeke tulǵa retinde sezinýi — «ózin - ózi» tanýdaǵy ıgi nátıjeler ekeni anyq.«Ózin - ózi taný» páni bolashaq urpaqtyń boıynda rýhanı - adamgershilik qaınaryn sińirip, minez - qulqyn tárbıeleýge, jalpyadamzattyq qundylyqtardy, adamgershilik prınsıpteri men murattardy ómir boıy basshylyqqa alatyn jeke tulǵa qalyptastyrýǵa negizdelgen. Árbir balaǵa jeke tulǵa retinde qarap, onyń ózine tán sanasy, erki, ózindik áreket jasaı alatyn ortasy bar ekenin eskere otyryp, oqýshynyń bilimge, ǵylymǵa degen yntasyn arttyrý, olardyń aqyl - oı qabiletin, dıalektıkalyq dúnıetanymyn, ómirlik maqsat - múddesin aıqyndaýǵa, jeke basynyń qasıetterin damytyp ony qoǵam talabyna saı iske asyrýǵa kómektesý mektep ómirindegi úzdiksiz oqý - tárbıe prosesiniń ǵana jemisi bolyp tabylady. Osy oraıda «Ózin - ózi taný» pániniń basty ereksheligi óskeleń urpaqtyń tulǵalyq potensıalynyń damýyna, ózindik qasıetiniń ashylýyna, shyǵarmashylyq jáne tanymdyq belsendiligin yntalandyrýǵa, balalarǵa súıispenshilik, meıirimdilik, aqıqat, adaldyq, shynshyldyq, sulýlyq, raqymdylyq, minez-qulyq durystyǵy arqyly úılesimdi jan - jaqty damyǵan adam qalyptastyrýǵa baǵdarlanǵan.«Ózin - ózi taný» páni basqa pánderden alǵan bilim mazmunyn tolyqtyryp, adam balasyn adamgershilikke, meıirimdilikke, kishipeıildilikke baýlıtyn pán. Bul pánniń árbir sabaǵy balalardy dostyqqa, syılastyqqa, ásemdikke, ádeptilikke shaqyrady. Sebebi: kúndelikti sabaqta «Nurǵa bólený» sátinen bir - birine degen sezimderin bildirip, qýanyshpen bastalsa, dáıeksózdiń mánin túsindire otyryp,

sabaqtyń taqyrybyn ashý, áńgimelese otyryp mátindi túsindirý, osy kezde muǵalim syıyn uıymdastyrýǵa bolady. Muǵalim syıy sol kúngi taqyrypqa baılanysty taqpaq, óleń nemese ańyz áńgime aıtyp berýge bolady. Osyndaı, ádis - tásil arasynda oqýshylarǵa qanshama jaqsy ıgi tilekter men ómirdiń ásem de keremet jáne ol qaıtalanbaıtyndyǵyn muǵalim meıirimdilikpen jetkizedi. Árbir sabaqta adam balasyna qýanysh syılaý, meıirimmen qaraý, kishipeıil bolý, úlkendi qurmetteý týraly boıyna sińirip ósken jas urpaq mindetti túrde solaı bolýǵa tyrysady. Qorshaǵan ortanyń ásemdigin kórip, onyń sulýlyǵyn seze bilgen adamzat balasy jaqsylyqqa umtylady. Atam qazaq qashanda ar - ujdandy, namysty dúnıe - múlikten joǵary qoıǵan. Dos úshin óziniń kúsh - jigerin aıamaǵan, baýyryna, dosyna, jaqyndaryna kómekke qaı kezde de daıyn turǵan.«Ózin - ózi taný» páni bizdiń boıymyzǵa osyndaı qasıetterdi uıalatyp, jan - jaǵyndaǵylarǵa tek jaqsylyq tilep, janashyrlyq tanytatyn, kez - kelgen ortada ózin jaqsy ustaı alatyn, ómir súrýge qushtar tulǵa qalyptastyrady. Ózin - ózi taný arqyly jeke tulǵanyń boıynda rýhanı - adamgershilik qasıetterdiń qalyptasyp, damýyn qamtamasyz etýimen, adamzattyń tabıǵatpen úılesimdilikke damýyn sezindirýmen aıqyndalady. Ózin - ózi taný bastaýysh býynda oqıtyn jeke tulǵanyń rýhanı - adamgershiligin damytýda, onyń boıynda jalpy adamzattyq qundylyqtardy qalyptastyrýda eń mańyzdy oryn alady, adamgershilikke tárbıeleýdiń negizi, qarym - qatynas jasaý men dúnıetanýdyń quraly, balanyń zerdesi men shyǵarmashylyǵyn damytýdyń arnasy. Ol arqyly oqýshy qorshaǵan ortany tanıdy, ulttyq mádenıetti, dúnıetanymdy sezine bastaıdy, ózindik pikiri qalyptasady, ózin - ózi tanýdyń qarapaıym qadamdaryn jasaı alady.«Ózin - ózi taný» sabaqtarynyń ózindik ereksheligin baıqatatyn «Nurǵa bólený», «Úı tapsyrmasy», «Dáıeksóz», «Áńgimeleseıik», «Mátinmen jumys», « Muǵalim syıy»,«Sahnalaý», «Shyǵarmashylyq jumys», «Toppen án aıtý», «Úı tapsyrmasyn jazý»,«Tynyshtyq sátimen» aıaqtaý balalardyń damytýshy ortasyn qurýǵa yqpal etedi. «Men úsh qasıetimdi maqtan tutam», — depti Aqan seri. Olar: jalǵan aıtpadym, jaqsylyqty satpadym hám eshkimnen eshteńeni qyzǵanbadym. Jeke tulǵany qalyptastyrýda, olardyń jan dúnıesine sezimmen qarap, árbir is - áreketine maqsat qoıýǵa, josparlaýǵa, ony oryndaýǵa, ózine - ózi talap qoıa bilýge tárbıeleý — adamgershilik tárbıeniń basty maqsaty. Maqsatqa jetý úshin san alýan kedergiler bolýy múmkin. Ondaı qasıetterdi bala boıyna jas kezinen bastap qalyptastyrý jeke tulǵany qalyptastyrýdyń negizin qalaıdy.

Oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletin arttyrýdaǵy ózin - ózi taný pániniń róli. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama