Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Órik taldyń názik butaqtary

Aýylda ósken búkil qazaq balalarynyń súıikti jazýshysy

Berdibek Soqpaqbaevtyń rýhyna

Bıylǵy qys jyldaǵydan yzǵarly. Aıaz myqtap áline kiripti. Ajar as úıdiń terezesinen qaraǵany sol edi, jıekterin qyraý shilterlegen tereze áıneginiń arǵy jaǵyndaǵy butaqtary syıdıǵan órik aǵashyn panalap otyrǵan shymshyq torǵaılar kishkene qanattaryn dir-dir qaǵa «pyrrr» etip usha jóneldi. Ózimnen úrikti deýge... dybystamaǵany ne oqys qımyldamaǵany esine tústi. «Túh» dedi sonan soń ózine ózi, soǵan da kóńil bólip... Sóıtkenshe bolmady, podezd esiginen ekpindeı shyǵyp, taıynshadaı tóbetke jegilgen kiriptar jandaı ıttiń shynjyryna qos qoldap jabysa dedektep bara jatqan kórshisin kórip, torǵaılardyń neden úrikkenine kózi jetti. Endi bir sátte eki qulaǵy shuntıǵan, tuqym-tegi shetjerlik, topyraǵymyzǵa jat, qara sandary aınalyp túskeli turǵan dóńkıgen tyqyr qara tóbet taptalǵan áppaq qardyń ústine syzdyqtata sap-sary iz qaldyryp, taltańdap ketip barady. «Tfi-ýý, kápir!» dep Ajar terezeden betin oqys tartyp aldy. Kóńilin basqa nársege aýdarmaq bop tyrysqanymen, oıy bir top torǵaı jaqqa oıystaı berdi.

Torǵaılardyń eshteńesi de ketken joq, qaıta dyraý órik aǵashynyń shetkerirek bir názikteý butaǵyna toptala qonaqtap alyp, shókimdeı bolmystary tynymsyz búlkildep, aıaz sorǵan ósimdiktiń qabyǵyn tıtimdeı ǵana bizdeı tumsyqtarymen jarysa shoqyp, «orazalaryn ashyp» baıaý terbelip qannen-qapersiz otyrdy.

Aq qyraý qursanǵan órik taldyń órimdeı butaǵyn aıap ketti Ajar. Qalaı kóterip tur, synyp ketpes pe eken? Osy sátte onyń kóz aldyna jaqynda ǵana jumysta bolǵan bir kórinis kele qaldy.

Kabınettegiler ádettegishe óz oıymen ózi.

Tipti, qysy-jazy tom-tom aýdarmadan bastaryn kótere almaıtyn aýdarmashylardyń oıyna aldaryndaǵy paraqtan basqa dúnıeniń bar-joqtyǵy kirip te shyqpaıtyndaı! Oılanýǵa da murǵa kerek emes pe! Halyqaralyq, basqa aralyq taýsylmaıtyn hat jazysýlar men kelisimder, tujyrymdamalar men bas-aıaǵy bitpeıtin jobalar, keshe qabyldanǵan zańǵa búgin eselengen ózgerister...

Attaryn daýystap eki ret atamasa, eshqaısysy eleń ete qoımaıdy. Bul úırenshikti daǵdyǵa aınalǵan. Syrtqy álemnen oqshaýlanǵan osy jandar dúnıede kúrsinistiń, silkinistiń, týýdyń, ólýdiń bar ekendigine de qatysy joq sıaqty! «Úsh kúnnen keıin kórge de úırenetin» et pen teri ıeleri aýdarmashylyqtyń qamytyn moıyndaryna myqtap kıgen. İlýde-bir mereke qarsańynda alǵan azyn-aýlaq syılyqaqydan basqa eleń etkizer jańalyq bul óńirde bola qoımaıdy. Kompanıanyń tabaldyryǵyn attaǵannan-aq bógde nárseniń ıisin sezbeýge, túsin tústemeýge ant alǵandaı shetterinen! Qaǵazdan bas kótere almaı otyrǵan tórteýge «Qarańyzdar, sizderge arnap ákeldim. Týramaı turǵanda kórip alyńyzdar, qandaı úlken alma!» dep, qolyndaǵy qyzylala aportqa ózi de balasha súısine tańyrqaǵan Almanyń daýsyna aldymen shetki oryndaǵy Ajar jalt qaraǵan. Shynynda da ózi mundaı almany... ekinshi ret kórip otyr.

...On jeti jasynda, ıá, osydan tup-týra qyryq jyl buryn Almatyǵa tuńǵysh kelgen kezi. Ýnıversıtettiń jýrnalısıka fakúltetine qujattaryn ótkizgen. Ekinshi emtıhannan da bestik baǵa alǵan kúni Jumeken aǵasy da úı-ishimen qosa qýanyp, «eki bestigińniń kórimdigi bolsyn, bolashaq jýrnalıs dep maqtaýǵa bolady endi seni, eń jaqsy kóretin jazýshyńdy aıta ǵoı, erteń sálem berýge ertip aparaıyn. Ózim óleńderińdi unattym, yrǵaqpen, áýenmen jazady ekensiń» degen. «Tolqynda týǵandar» men «Balalyq shaqqa saıahatty» qatar jastanyp ósken aýyl qyzynyń tiline aldymen Berdibek aǵasy oralyp edi. Násip apaı bolsa, «Áýeli Ábekeńe kirińder, jasy úlken ǵoı» degen.

Ertesine tań erteńmen Jumeken aǵa, uly Maǵjan jáne abıtýrıent qyz Ajar úsheýi on segizinshi nómirli avtobýspen «Balalar álemi» degen aıaldamadan túsip, Jazýshylar Odaǵyna kelgen. İzdegen aǵalary jumysqa áli kelmepti. Telefon shalyp edi, ol kisiler úılerinde eken, «Berdibek aǵańnyń úıi osy aradan alys emes, birdeńe bilip aıtqan boldyń ǵoı, aldymen sol kisige barsaq, baraıyq» dep, Mır kóshesiniń boıyndaǵy páterine ertip aparǵan. Jazýshy ústel ústindegi kóp qaǵazdyń ortasynan basyn kóterip, kózildiriginiń ústinen qarap, kelgenderdi bir sholyp ótti de aldymen Maǵjanmen amandasty! Sodan soń Jumeken aǵamen qol alysqannan keıin ǵana Qojabergenniń ózin kórgendeı qýanyp, eki ezýi eki qulaǵyna jetip turǵan Ajarmen qol berip amandasyp, tanysqan.

Arý qala — Almaty atanǵan astanaǵa alǵash kelgen jyldar Dosmuqasannyń dáýirlep turǵan kezi bolatyn. Jastar, ásirese aýyldan kelgen ózi sıaqty qyz-jigitter kóshede kózdeı terezege telmirip, sary qulaq atanǵan bir somdyq tólep maıysqaq gramplastınka jazdyrtyp alatyn. Tyńdaıtyndary Dosmuqasannyń ánderi. Maǵjan men Ajar ekeýine Berdibek aǵa kúıtabaqtan «konsert» tyńdatyp, úlkender qaýqyldasyp áńgimege kóshken. «Ózimniń saıajaıymda ósirgem» dep bir-bir aport ustatqan qoldaryna! Aty ańyzǵa aınalǵan Almatynyń naǵyz aportyn tuńǵysh ret kórgen sonda. Berdibek aǵasy qolyna ustatqan qos judyryqtaı úlken almany tis batyryp jemek túgil, qattyraq ustaýǵa da batpaı, birese betine taqap, birese alaqanynda aıalap tamashalaǵany áli esinde Ajardyń...

Óstip oıǵa berilgen ol áriptesi Alma ákelgen aportty qyzyqtap, dabyrlasqan ózgelerdiń kóńil-kúıinen aıadaı bólmeniń bir sátke ózgeshe jarqyn shýaqqa shomylyp shyǵa kelgenin syrttaı baqylap, súısine qarady. Alma qolyna pyshaq alyp, aportty tárelkege týrap qoıǵaly jatyr. «Toqtashy!» dedi Ajar oqys daýystap! Jalma-jan shkafty ashyp, shaı ishetin eń úlken bokaldy salystyrý úshin aportpen qatar qoıdy da, uıaly telefonnyń noqattaı kamerasymen syrt etkizip, sýretke túsirip aldy. Qasyndaǵylar da bul kóriniske qyzyǵyp ketti. Birinen biri ótken shuǵyl, «kúıip-janyp» jatqan aýdarmany da umytyp, uıaly telefondaryn syrtyldatyp sýretke túsire bastady. Aportty Almanyń óz qolyna ustatyp, «qos Alma» dep, t.t. qıaldary jetkeninshe, áıteýir taqyrypqa qaryq bolyp, baıydy da qaldy... Taqyryp bireý — ne degen úlken aport! Keıbiri ómirinde birinshi ret kórip otyr, keıbiri kópten beri kórmepti mundaı dáý almany!!!

Ásheıinde eshteńege tańyrqaı qoımaıtyn Jaýhardyń ózi «mundaı dáý almany kóterip turǵan butaqty aıtsaıshy! Bular bir butaqta birnesheýi ósedi ǵoı, shirkin» degeni.

...Iá, jaratylys sulýlyqqa da, qaıyspas myqtylyqqa da úles berýge jomart-aq! Terezeniń syrtynda shyqylyq ata «shúıirkelesken» top torǵaı qonaqtaǵan japyraqsyz órik taldyń názik butaqtaryna Ajar oılana qarap otyr. Jemis berýge jaratylǵan, ózeginde nári bar tirshilik kózi — qaıyspaıtyn názik butaqtar qaqaǵan qysta da shókimdeı-shókimdeı top torǵaıǵa talǵajaý bolyp, ári aıalaı terbetip tur!


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama