InfoHub Logo

Bir úlken patshanyń balasy bolmapty. Patshaıym ekeýiniń armany perzent súıý eken. Ǵalamat zor elge bıligin júrgizip otyrǵan adamnyń aqyly da kól-kósir bolatyny belgili. Patsha bul jaǵdaıǵa bola ishteı ýaıymdaǵanmen, el-jurtyna syr bildirmeı, qashanda kishipeıil, meıirimdi qalpynan jańylmaıdy eken.

Biraq Patshaıym zaty áıel bolǵannan keıin osaldyq tanytyp, Qudaıǵa jalbarynyp, kúni-túni bala suraı beredi eken.

Aqyry bir kúni patsha tús kóredi. túsine aq saqaldy áýlıe kirip, aıan beredi. «Balam, — deıdi shal Patshaǵa, — jubaıyń ekeýiń bir perzentke zar edińder, bul kemdik Qudaıdyń senderge jibergen synaǵy edi. Sen shydamdylyq tanytqanmen, Patshaıym kúni-túni jalbarynyp, perzent surap jylap júr. Sondyqtan perishteler aýmın dep, Allanyń raqymshylyǵy túsip, sender qyzdy bolatyn boldyńdar. Biraq synaqtyń aty synaq, ony eshkim joıa almaıdy, dúnıege keletin Qyzdyń boıyna aýyr syrqat bitedi. Sol dertten tipti mejeli ýaqytynan buryn qaıtys bolyp ketýi de múmkin. Sondyqtan abaı bolyńdar, balalar, dertin dendetip almańdar». Tańerteń oıanǵan Patsha: «Apyrym-aı, bul ne degen tańǵajaıyp tús edi» dep tań qalady. Patshaıymǵa aıtyp, ekeýi bir qýanady, bir muńaıady.  Degenmen, basqa salǵandy kórmek bolyp bel sheshedi.

Rasymen de sol sátten toǵyz aı, toǵyz kún ótkende, Patshaıym dúnıege qol-aıaǵy balǵadaı, perishtedeı súıkimdi náresteni alyp keledi. Qyz balanyń tábeti óte jaqsy, eshbir syrqat belgileri bilinbeıdi. Ony kórgen Patsha men Patshaıymnyń, Patshalyqtaǵy búkil halyqtyń qýanyshtarynda shek joq. Sebebi el-jurty Patshany jáne onyń otbasyn óte jaqsy kóretin. Sebebi Patsha ádil jáne halyqtyń qamyn oılaıtyn meıirimdi, jomart jan edi.

Osyndaı baqytty shattyqta kún artynan kún, jyl artynan jyl ótip jatty. Patshanyń qyzy da ósip, baldyrǵannan búldirshinge, artynan jetkinshekke aınaldy. Jáne aı dese aýzy, kún dese kózi bar minsiz sulý bolyp ósti.

Patsha keıde qyzyna meıirlene kóz tastap otyryp baıaǵyda kórgen túsin esine alatyn. Kemeńger Bıleýshi ol tústiń jaı nárse emes ekenin biletin, biraq qyzynyń boıynan tyrnaqtaı aqaý taba almaı dal bolatyn. Qydyr áýlıe aıtqan qandaı dert ol? Mine, qyzynyń jasy bıyl on úshke shyǵady. Deni-qarny saý, jaıqalyp ósip keledi…

Qansha kemeńger, dana bolsa da, patsha bir nárseni baıqaı almaǵan edi. Ol qyzynyń boıynan tek tán dertin izdeıtin, densaýlyǵyna ǵana alańdaıtyn,  qyzynyń mańyna emshi-balgerlerdi jınap, tamyryn ustatyp, boıyndaǵy bar ózgeristi únemi qadaǵalap otyratyn. Biraq ol bir nárseni kóńilden de, kózden de qaǵys qaldyrǵan edi. Ol qaǵys qalǵan nárse — qyzynyń jan-dúnıesi bolatyn. Patsha qyzy erekshe qyzǵanshaq, kórseqyzar bolyp ósti. Biraq dúnıe men ishim-jemnen tarshylyq joq patsha otbasynda onyń bul minezi tipti baıqalmady dese de bolady. Sebebi ol qalaǵan  kóılegine, asyl áshekeı múligine sol sátte ıelik etetin. Sodan keıin ol ózinen tómen satydaǵy kútýshilerin, malaılaryn, saraı mańyndaǵy dárigerler men qyzmetshilerin jany bar, ózi tárizdi adam dep qabyldamaıtyn. Olardan titirkene jırenip, barynsha az qarym-qatynas qurýǵa tyrysatyn. Baqytsyzdyqqa qaraı, bul minezi de eshkimge oǵash kórinbedi. Sebebi ol Patsha qyzy emes pe? Áý bastan jaratylysy bólek, sanaty bıik. Tyrnaqtaı bolyp irip bastalǵan dimkástik ulǵaıa kele báribir syrtqa atylady. Bunda da solaı boldy.

Bir kúni Patsha saraıynda jantúrshiktirer bir oqıǵa oryn aldy. Patshanyń qyzyna án úıretetin kempir birde sabaqqa altyn bilezik taǵyp keldi. Áldebir kóz kórip, el estimegen asyl tastarmen tutas bezendirilgen qyzyldy-jasyldy altyn bilezik patsha qyzyna sondaı qatty unaǵan. Bilezikten shynymen jan-jaǵyna nur tarap, aınalany erekshe sáýlelendiredi eken. «Muǵalıma, bilezigińiz netken ádemi edi, taǵyp kórýge bola ma» dep suraıdy Patsha qyzy kempirden. Án óneriniń sheberi, Uly ustaz keıýana oıynda eshnárse joq, bilezigin sheship, Patsha qyzyna ustatty. Patsha qyzy bilezikti taǵyp kórip, ári-beri aınaldyryp, ábden qyzyǵady. Basynda qyzyqqanymdy baıqasa, ózi syılaı salar dep dámelengen edi, biraq kempir bileziktiń sheshesinen qalǵan jalǵyz kóz ekenin jáne onyń sıqyrly ekenin, eger basqa jannyń ıeligine ótse, oǵan baqytsyzdyq ákeletinin aıtyp túsindiredi. Kempirdiń bilezikti bermeıtinin uqqan Qyz shyńǵyryp jiberedi, júregine álem-tapyryq ýly KEK tolyp, jer tepkileıdi. Turǵan jerinde kókpeńbek bolyp talyp qalady. Sabaq bólmesine kelgen kúzetshilerge kempirdiń ózin óltirmek bolǵanyn aıtady.

Bul ýaqıǵany estigen halyq jaǵasyn ustap, ah urady. Patsha men Patshaıym qapyda kelgen qastyqtan aman qalǵan Qyzdaryn qushaqtap, Qudaıǵa myń da bir táýba aıtady.

Jáne sol kúni-aq kesh batpaı, Án sabaǵynyń sheberi, Uly ustazdyń basy shabylady… Al Altyn bilezikti Patshanyń qyzy ıelenip shyǵa keledi…

…Osy oqıǵadan soń kóp uzamaı Patsha qyzynyń áldebir belgisiz dertten kóz jumǵanyn áńgimelep jatý artyq bolar… Kórseqyzarlyǵy men menmendigi kishkentaı arýdyń túbine jetip tyndy.

Patsha men Patshaıym kóp jylady, aqyry kúnderdiń bir kúni óz-ózderine kelip, taǵdyrdyń aýyr synaǵyna tózimdilik tanytty. Elderine ári qaraı adal qyzmet etti.

Degenmen olar Arý Qyzdarynyń qandaı dertten qurban bolǵanyn aqyry túsine almady…

---