InfoHub Logo

Esiktegi qushqananyń qyzmetkerleri juma kúni kesh aldynda ábigerge tústi de qaldy.

— Prokýror keledi,— deıdi.

— Qaı prokýror?

— Ózimizdiń aýdandyq prokýror.

— Ia, ol ne istemek?

— Mal soıady.

Keshke qaraı aýdandyq prokýror —"kádimgi Saýdabaev qushqanaǵa kelip, sıyr soıdy. Mundaǵylardyń bári omy jaqsy tanıtyn bolǵandyqtan, odan dokýment Te surap jatpady. Sıyrynyń basyn kesip, múshesin bólip, ishek-qarnyn arshyp, tazalap mashınasyna salyp berdi. Sonymen Saýdabaev shıki ishegin de tastamaı, etti mashınaǵa tıep alyp, áıeli ekeýi kete bardy.

Olar senbi kúni tańerteń A. qalasynyń bazaryna jetip keledi. Mashına etti dárigerlik baıqaýdan ótkizetin kabınettiń aldyna kelip toqtaı qalady. Ústinde bylǵary tony bar bir kisi kabınetke kirdi. Dárigerge qarap ol:

— Mashınanyń ústinen etti tezirek kórip, tarazyǵa jóneltshi,— dep anaıy sóıledi.

Dáriger oǵan etti mashınanyń ústinen qaraý ústirtin is bolatynyn aıtyp, etti úıge kirgizýin surap edi. Saýdabaev oǵan dúrse qoıa berdi.

— Nemene, seniń myna esik aldyndaǵy mashınaǵa júrip barýǵa shamań kelmeı otyr ma?

— Joq, meniń oǵan barýǵa shamam keledi, biraq mal-dárigerlik tártip osy.

Biraz daýdan keıin, san et, qol et, arqa moıyn kabınetke kirgizilip, ettiń jeýge jaramdylyǵy jaıynda anyqtama berildi. San etke mór basyldy. Alynǵan anyqtamalar, jasalynǵan aktylardyń barlyǵy «Rahat» kolhozynyń múshesi Jamash Sharyqbaevtyń atynan. Dáriger myna dokýmentterdi rastaıtyn et ıesiniń pasportyn, nemese eńbek knıjkasyn surady. Prokýror qaltasyn qaraǵan boldy da «joq, úıde qalyp qoıypty» deı saldy.

Et satýǵa ruqsat alǵanymen dárigerdiń etti mashınanyń ústinen qaramaǵandyǵy prokýror Saýdabaevtyń esinde qalyp qoıdy. Esikten etti alyp shyǵyp bara jatyp:

— Saǵan kórsetermin,—dep qaldy.

— Myna joldas maǵan ne dep barady?—dep surady dáriger janyndaǵylardan. .

— Ol kolhozshy emes, prokýror, seni jaýapqa tartamyn deıdi,— dedi Saýdabaevty qoshametteıtinderdiń biri.

— Men ázir qylmys istegenim joq, qylmys istemeımin de,— dedi orynsyz.sózge shamdana qoımaǵan dáriger.

Et tarazyǵa ákelindi. Ólshendi, ishek-qaryn, bas-sıraqtan basqasy bir júz alpys bes kılogramm shyqty. Saýdabaev bazar brıgadırinen aljapqysh surady. Aqsha qaldyrmaq boldy.

— Kolhozshymyn, dokýmentim joq,— dedi ol. Saýdabaevtyń maly bazarly boldy. Prokýror eki kún tabanynan tik turyp et satty. Aldyna aljapqysh baılap alǵanda ózi kádimgi tájirıbeli qasapshyǵa uqsap-aq qaldy. Saýda jasaý da qolynan keletini baıqalyp turdy. Esiktide ne bolyp jatyr deseńizshi. Aýdanda Saýdabaevtyń qabyldaýyna kelgender kabınetten ony taba almaı, ornyn sıpap qaıtyp jatty. Suraǵandarǵa «Shuǵyl jumyspen A. qalasyna júrip ketip edi» dep kúbirlepti sekretarı. Al, prokýror bolsa, jumys oıynda joq, et satyp júrdi. Ony tanıtyndar mundaı kóp bolar ma, prokýrorymyz zań qyzmetin qoıyp, saýdagershilikke shyqqan ba dep kúlisti.

Oǵan jurtshylyqtyń kúletin máni bar. Onyń satqan maly kimdiki? Deregi joq birdeme, sıyr óziniki deıin desek, ony dáleldeıtin bir japyraq qaǵazy joq, barlyǵy bóten bireýdiń atyna jazylǵan. Olaı bolǵanda prokýrordyń munda jumysy qansha?! Álde alyp-satarlyq istep júrgeni me?! Onyń aıtýy boıynsha óz sıyry kórinedi. Biraq ony dáleldeıtin de anyqtamasy joq. Meıli, sıyr kimdiki bolsa, onyki bolsyn, áıteýir prokýror Saýdabaevtyń eki kún et satyp turǵany A. qalasynyń, jurtshylyǵyna aıqyn. Qalaı bolsa da etti satý úshin birese prokýror, birese kolhozshy bolyp toqsan qubylǵany da ras.

1952

---