InfoHub Logo

Qara qaraqat (smorodına chernaıa, Ribes nigrum L.) — bıiktigi 125 santımetrge jetetin, butaly ósimdik. Japyraqtary 3-5 salaly, kezektesip ornalasqan, saǵaqtary uzyn, tómengi jaqtarynda bezderi bar. Osyǵan baılanysty ósimdikten súıkimdi ıis shyǵyp turady. Gúlderi ashyq qyzyl tústi, 4-5-ten jınalyp masaqqa uqsap shoǵyrlanyp, tómen qarap salbyrap turady. Gúl japyraqshalary da, gul tostaǵanshasynyń qalaqshalary da bes-besten. Uryǵy — kóp tuqymdy, túsi qara, ıisi ańqyǵan etti jemis. Mamyr aıynda gúldeıdi. Jemisi shilde aıynda pisedi. Jabaıy qaraqat ózen jaǵalarynda, batpaqty jerlerde, butalardyń arasynda, ylǵaldy ormandarda ósedi. Mádenı ósimdik retinde de kóp jerlerde qoldan egiledi.

Dári jasaý úshin ósimdiktiń jemisteri men japyraqtaryn paıdalanady. Quramynda S vıtamıni, qant, fosfor qyshqyly, ılik zattar, R vıtamıni, karotın, efır maılary, kalıı, fosfor tuzdary, temir bar.

Qara qaraqattyń jemisteri halyq medısınasynda ter shyǵaratyn, nesep aıdaıtyń, ishtiń ótýin tyıatyn, qabynýǵa qarsy áser etetin ár túrli vıtamındi dári retinde qoldanylady. Japyraqtarymen revmatızmdi, podagrany, lımfa bezderiniń týberkýlezin emdeıli.

Japyraqtaryn, jemisin jáne búrshikterin búırekke tas baılanǵanda, sondaı-aq qýyq aýrýlaryn emdeýge paıdalanady. Ony balalardyń mysqal aýrýyna (zolotýha) qarsy da qoldanýǵa bolady.

Bul ósimdikten jasalǵan sıroppen kókjóteldi, joǵarǵy tynys joldarynyń qabynýyn emdeıdi. Ósimdik jemisterinen alynǵan sóldi asqazan qyshqyly kemigende jáne jara shyqqanda ishýge bolady.

Qoldaný tásili

Ósimdik jemisterin qaınap turǵan bir stakan sýǵa bir jarym as qasyqtan keletindeı etip salyp tundyrady da, jarty stakannan kúnine 3 ret ishedi. Japyraqtarynyń 20 gramyn (1 as qasyǵyn) qaınap turǵan 1 stakan sýǵa 20 mınýt tundyryp, 2 as qasyqtan kúnine 3 ret ishedi.

---