Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Qazaqbaı Qajy Balýan

Qazaqbaı balýan XX ǵasyrdyń bas kezinde Altaı aımaǵynda ómir súrgen. Onyń «qajy» atanýy jóninde qyzyq áńgime bar.

1900 jyldary jetpisten asqan Sháýkebaı qajylyqqa barmaqshy bolady. Halyq Sháýkege «jasyńyz bolsa kelip qaldy, sonaý Mekkege qalaı jetesiz?» degende, «janymda Qazaqbaı júrse, esh qaýip-qater joq» dep jaýap beripti. Sóıtip, jıyrma shaqty adam qajylyqqa attanady. Qazaqbaıdyń ol kezde on altyǵa tolyp, el arasynda tanylǵan kezi. Kóshke ilese almaı qalǵan túıeni moınyna salyp kóterip, jylqynyń kisenderin bytyrlatyp úzgeni, taǵalardy alaqanǵa salyp, bir qysqanda syndyrǵany dúıim elge tarap úlgergen bolatyn.

Qajylyqqa baratyndar kerýenge ilesip san alýan elderdi, sýsyz shólderdi basyp, qıynshylyqpen jetedi eken. Jolshybaı kerýenbasy: «Jaqyn arada sýyq sýy, saıaly aǵashtary bar bulaqqa jetemiz. Sol aradan tynyǵatyn jer tańdańdar», — deıdi.

Birazdan soń sary kumnyń arasynan jap-jasyl kilemdeı aǵashtyń basy munartyp kórinedi. Qazaqbaı júgirip baryp, bulaqqa jaqyn shynar aǵashynyń astyna alashasyn jaıady da, keri ketedi. Adamdaryn ertip kelse, jańaǵy jerge otyz shaqty adam úlken qaly kilem tósep otyryp alypty. «Bul bizdiń oryn edi, men belgilep, alashamdy jaıyp ketkem» degen Qazaqbaıǵa álgiler «óı, Samarqannyń sary kilemi turǵanda, qazaqtyń alashasyna ne joq?!» dep oryndarynan qozǵalmaıdy. Ashýlanǵan Qazaqbaı kilemniń shetinen qos qoldap ustap silkigende, álgi otyz shaqty adam úıme-júıme bolyp biriniń ústine biri qulap, oıran-topyry shyǵypty. Kilemderin alýǵa murshalary da kelmeı qasha jónelipti.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama