Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Qoǵamdyq sananyń jahandanýy. Ulttyq kod

Ulttyq birlik, jańashyldyqqa degen umtylysy men talmas kúsh-jiger qasıetteri barda qoǵamdyq sana jandanady. Mysal keltirsem; týǵan jerge degen súıispenshilikti oıatý maqsatyndaǵy baǵdarlama, sharalar kóbeıse, ǵylym men tehnologıalardy jan-jaqty meńgerýge jol ashylyp, baǵyt-baǵdar kórsetilse.. Sana bolmystyń beınesi bolǵandyqtan, qoǵamdyq bolmys ózgergennen keıin sana da ózgeredi. Qoǵamdyq ómirdiń árbir kezeńine qaraı ómir súrý úshin ózgere bilýinde ári soǵan sáıkes áreket etip, ony ulttyń ozyq tájirıbesimen ushtastyra bilý, mine, damýdyń belgisi. Alaıda sol áreket barysynda ǵasyrlar qoınaýynan jetken qazaqqa tán  ádet-ǵuryptar men minez- qulyqtardy, qalyptasqan dástúrlerdi, bolmysymyzdyń erekshelikterin de qatar alyp júrýimiz tıis dep oılaımyn. Ulttyq salt-sana, ádet-ǵuryp, mádenı dástúrlerdi berik saqtaı otyryp, ony jańa zaman jetistikterimen, jalpyadamzattyq qundylyqtarmen baıytý qajet. Jańa baǵytqa bet-burystyń eń basty sharty – ulttyq kodty saqtaý. Tarıhı tamyry tereńde jatqan, ultymyzdyń kúni búginge deıin bárinen joǵary baǵalanatyn qasıetteri, solardyń tujyrymdalǵan formýlasyn ulttyq kod dep aıta alamyn. Bizdiń ulttyq kodymyz– ulttyq bolmysymyz. Iaǵnı bir halyqty basqa halyqtan ajyratyp, tanytatyn jáne sol halyqtyń basqaǵa uqsamaıtyn tanym-túsinigi men bitim-bolmysyn aıqyndap turatyn sıpaty mine sol ulttyq kod. Qazirgi jahandaný kezeńinde joıylyp ketýden aman qalýyn oılaıtyn árbir halyq  aldymen óziniń baıyrǵy rýhanı-tektik qasıetterin meıilinshe jańǵyrtyp, osy arqyly zamanaýı ǵalamdyq básekelestikke tótep bere alý jaǵyn eskerip otyr. Ulttyń basqa bir ulttan daralanýy ol eń aldymen óziniń dini, tili, dástúri, mádenıeti emes pe? Sondyqtan eń aldymen ulttyq kodty, ıaǵnı óz bolmysymyzdyy jolǵaltpaǵanymyz abzal dep esepteımin. Rýhanı kodymyzdyń bastysy, ulttyń kúlli qasterli uǵymdaryn, qasıetterin boıyna jıǵan ózegi til bolyp tabylatyny qupıa emes. Mine, sol qasıetti ana tilimizdiń qýaty búginde áli de alańdatady. Týrasyn aıtqanda, memlekettik mártebesine qaramastan, qazaq tiliniń qoldanys aıasyn tıisti dárejede keńeıte almaý, buzý, durys sóılemeý, tipti múldem umytý ózimizdiń ulttyq qundylyqtarymyzdyń júıesin saqtaı almaýǵa ákelip soǵatyny anyq.

Keıde bizdiń bolashaqqa maqsatymyz aıqyn ba degen suraq mazalaıdy.. Álemniń aldyńǵy qatarly elderiniń biri bolý barlyǵynyń armany dep oılaımyn. Ol úshin ulttyq mentalıtet pen mádenıet qundylyqtary júıesinde ómir súrýde aldyǵa maqsat qoıa bilý jáne áreket ete bilý kerek. Meniń oıymsha ol úshin  jastardyń qatelesýine jol bermeı mańyzdy jáne ulttyq qundylyqtardy jańǵyrtyp, teris aǵymdardyń elge  enip ketýine jol bermegen jón. Qoǵamdyq sananyń ózgerýi zymyraǵan myna ýaqytta, Qazaqstannyń damýynyń negizi bolatyn turaqtylyqty, birlikti, tatýlyqty nyǵaıtýǵa múmkindik beretini anyq. Sol úshin de aıanbaı eńbek etip, elimizdiń qajyrly da qaıratty, eshkimge uqsamaıtyn dara memleket ekenin aıqyndaýda  árqaısymyz barynsha kúsh-jigerimizdi salaıyq!

Búrkitbaeva Aqbala Amangeldiqyzy


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama