Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Qońyr kúrte

Kempir darıanyń arǵy betindegi tórkinine qydyryp ketti. Erjigit túnemelik ájesiniń qasynda jatatyn. Ekeýi kóbinese, kúnde de, túnde de birge. Ájesi tańerteń onyń asty-ústine túsip otyryp, tamaǵyn jegizedi. Uzyndy-qysqaly ekeý sosyn mektepke qaraı bet túzeıdi. Sabaǵy bitken soń, kempir ekeýi qol ustasyp úıge qaıtady. Kúndegi ádetteri osy. Úıge kelgen soń kıimin sheshindirip, aýystyrady. Sodan soń aınalyp-tolǵanyp, «ish, je» dep jyly-jumsaǵyn tóresiniń aýzyna taqap, jemesine qoımaı óbekteıdi. Súıtken qamqorshysy jol júrip ketken soń «jigit» ájeptáýir jalǵyzsyrap qaldy. Óıtetini — ákesi men sheshesi qyzmette. Endi mektepke ózi baryp, ózi keledi.

Túnniń bir ýaǵy. Uıyqtaıtyn mezgil boldy. «Qoryqsańdar, ekeýiń eki jaǵyma jat» deıtin qojanasyrshylap, amal joq, ákesi men sheshesiniń eki ortasynan oryn tepti. Burynǵy tóseginde jalǵyz jatýǵa júregi qurǵyr daýalamaıdy. Ol qısaıǵany sol, esine áldene túsip, ornynan turyp, typyń-typyń etip burynǵy óziniń jatyn bólmesine ketti. Qolynda ájesiniń jatsa da, tursa da ústinen tastamaıtyn, túıeniń júninen toqylǵan etek-jeńi shuryq-tesik, ylym-sylym eski kúrtesi... Ony qushaqtap, bir shetin salaqtatyp jerge súıretken kúıi, kórpege endi.

Ákesi ulyn sóıletpek boldy.

— Áı, mynaýyń ne?

— Bul — ájemniń kúrtesi. Ne, kórmeı tursyń ba?!

— Ony neǵylasyń?

— Qasyma alyp qushaqtap jatam. Munda ájemniń ıisi bar.

Ákesi kúrtesheni qolyna alyp, tanaýyna taqap ıiskegen boldy.

— Sen de, jigitim, aıtady-aq ekensiń! Budan sıyrdyń ıisi shyǵyp tur ǵoı, qudaı-aý! (Kempir kúnine eki mezgil — azanda, keshke sıyr saýady. Oǵan shóp salady. Tezegin alyp, astyn tazartady).

— Soqpa ótirikti!

— Myna jaqta-aq jatsynshy. Qarasan kelgirdiń ıisine tunshyǵyp ólermiz, — dep, ákesi kúrtesheni qol sozym jerde turǵan kreslonyń ústine tastaı saldy.

Erjigit sháńk-sháńk etip buıyra sóıledi:

— Alyp ber ózime! Saǵan kerek bolmasa, maǵan kerek!

— Bir bólmeniń ishinde... qasyńda ǵoı. Tıip ketse, adamnyń denesin qyshytady...

Kempirdiń balasynyń daýsy qataıa tústi:

— Áper deımin!

— Óziń bir qadalǵan jerińnen qan alǵan qyrsyq ekensiń. Má! — dep suraǵanyn qolyna ustatty.

Bala ájesin qushaqtaǵandaı qońyr kúrtesheni keýdesine qysyp, baýyryna basty. Sodan tireýish tiregendeı eki kózi baqyraıyp kópke deıin uıyqtamaı jatty. Sham janyp tur. Eki jaǵynda jatqan ákesi men sheshesine lám-mım dep, tis jaryp úndemedi. Beıne áldebir oıdyń ushyǵyna jete almaı qınalǵan eresek sıaqty. Egde kisiniń keıde uıqysy qashatyny bar. Ol shirkinniń shaqshadaı basyna ne kelip, ne ketpeıdi deısiń? Bálkim, ol aıaýlysynan aıyrylyp qalǵan beıbaq shyǵar? Ne muratyna jete almaǵan, asyl armany adyra qalǵan paqyr ma? San surqyltaıdan júıkesi juqardy ma? Álde bir ókinish ózegin órtep, ahylatyp, ýhilete me? Áıteýir basy jastyqqa tıse, qor ete qalmaıdy...

Al on ekide bir gúli ashylmaǵan, aýzynan ana súti keppegen, jylamaı tamaǵyn ishpeıtin myna judyryqtaı shıkiókpeniń uıqysy qashatyndaı basyna ne kún týdy? Ne oılap jatyr? Bul jaǵy beımálim. Óıtkeni, kimniń ishine kim kirip shyqqan?...


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama