InfoHub Logo

Ertede Baıbolat degen baıdyń otar-otar qoıy bolypty. Qo­ı­ynyń kóptigi sonsha, onyń sany qansha ekenin eshkim naqty bilmepti. Tek boljam boıynsha on myńnan astam qoı bar degen málimet bolǵan kórinedi. Sol maldardyń ishinde Es degen laqap aty qoıylǵan qoı erekshe bolypty. Ol basqa qoılarmen salystyrǵanda óte aqyldy eken. Árdaıym saqtanyp, jan-jaǵyna qaraýmen júripti. Birde otar qoılar jaılaýda demalyp júrgende Es eshqandaı shóp jemeı, qur sý ishe beripti. Ol únemi: «Eger men basqa qoılar sıaqty shópti kóp jesem, semirip ketemin. Tolysyp ketkennen keıin adamdardyń kózi túsip, aqyrynda meni soıyp jeıdi. Qoı, osylaı jemeı, aryq bola bereıin. Eshkim meni soıyp almas» dep oılapty. Rasynda da Es eń aryq qoı bolypty.

Birde Estiń tamaq jemeıtinin baıqaǵan jastaý kelgen bir qoı:

— Osy, sen nege tamaq jemeısiń? Aryq bolyp synǵaly tursyń. Qabyrǵańdaǵy súıekterińdi sanap shyǵýǵa bolady, — dedi.

— Men qazir oraza ustap júrmin, — dep qaldy Es baıqaýsyzda.

— Qoıshy, qaıdaǵy oraza? Oraza jylyna bir-aq ret keledi. Al sen ómir boıy shópti aýzyńa almaısyń. Bunyń qalaı?

— Tamaqqa degen tábetim joq.

— E, endeshe osylaı dep aıtpaısyń ba manadan beri...

Ýaqyt syrǵyp óte berdi. Qart qoılardyń birazy soıylyp, onyń ornyna qoshaqandar dúnıege kelip jatty. Al Es bolsa óte aryq beınesin saqtap, basqalarǵa qaraǵanda uzaǵyraq jasady. Esti kórgen adamdar: «Bul óte aryq qoı eken. Buny soıýǵa kelmes» dep qolyn siltep júre beripti. Arada biraz jyldar ótkennen keıin Es ábden qartaıdy. Onyń artynan dúnıege kelgen talaı qoshaqandar, eseıip qoı bolyp soıyldy.

Es birde óziniń balalaryn jınap alyp:

— Sender tamaqty kóp jeısińder. Qazirdiń ózinde maǵan qa­raǵanda tolyqsyńdar. Tolyq bolǵandaryń úshin adamdar senderdi kúni erteń-aq soıyp jeıdi, — dedi.

— Áke, siz qandaı qoısyz? Biz sizdi osyndaı eken dep oılamaǵan edik. Sizdiń tamaq jemeýińizge qarap, tábeti joq shyǵar dep oı­ladyq, — dep balalary tańdanysyn jasyrmady.

Olar ákesiniń aıtqan aqylyn tyńdamady. Aqyrynda kóp uzamaı qojaıyndary soǵym retinde balalaryna kózi túsip, soıýǵa alyp ketti. Balalarynyń o dúnıelik bolǵanyna Es qatty qaı­ǵyrdy. Bul qys aıynyń sońǵy kúni bolatyn. Qaıǵyryp ári sýyqqa baılanysty Es odan ármen aryqtady. Aqpan aıynyń sońǵy kúnderiniń birinde qojaıyny mal qorada turǵan Esti kórip shoshyndy. Bul kezde Estiń kózi alaryp, qý súıegi qalǵan bolatyn. Qojaıyn: «Bul aýrý qoıdy ári qaraı ustaýǵa bolmas. Basqa qoılarǵa aýrý taratsa, bári qynadaı qyrylady ǵoı» dep oılap Esti qyrǵa aparyp saldy. Es adamdardan qutylǵanyna qýandy. Ol mal qoralardaǵy shópti urlap jeýdi daǵdyǵa aınaldyrdy. Alaıda dalada qasqyrlarǵa kezigip qalýdan qatty saqtandy. Ol túnde taýdaǵy jartasqa tyǵylyp, kúndiz eshkimniń kózine túspeı, syrtqa shyǵyp shóp urlaýmen boldy. Arada birneshe kún ótkende naýryz da keldi. Kún men tún teńeletin kezdegi jerdiń dúrsi­lin tek qana qoı jaryqtyq estıdi emes pe?! Es te túnde jerdiń dúrsilin estip jatty. Bir kezde onyń kóz aldynda alyp qoshqar beınesindegi perishte paıda boldy.

— Seniń tirligiń uıat. Semirmeý úshin shóp jemediń. Endi adamdardan qutylyp, shópke degen tábetiń ashylypty. Qoı adamdar úshin jaratylǵan. Senderdi adam jese, saýaby ózderińe keledi. Osy úshin jandaryń jannatqa barady. Al sen ómir boıy aramdyq jasadyń. Seniń janyń tozaqqa ketedi. Tozaq otyna túspeý úshin qojaıynyńnyń kózine kórin, — dedi perishte oǵan.

 — Meni soıyp jeıdi ǵoı...

— Aıttym ǵoı saǵan, saýaby ózińe tıedi.

Tozaq otyn elestetken Es qatty qorqyp, qojaıynynyń kózine tústi. Bul kezde Es azdap ońalǵan edi. Qojaıyny Estiń biraz ózgergenin baıqap, «Qaıtqan malda qaıyr bar» dep, ony mal qoraǵa kirgizip jiberedi. Es kórgen-bilgenderin, bárin basqa qoılarǵa aıtyp beredi. Kóp uzamaı jaz da keledi. Artynsha qońyr kúz kelgende Es tolyq qoıǵa aınalǵan edi. Qojaıyny qurbandyqqa shalýǵa qoılarǵa kóz tigedi. Eske qarap: «Bul tolyq qoı, alaıda qarttaý eken. Eti asa dámdi bolmas», — dep, jas semiz qoıdy tańdaıdy. Arada qansha kúnder ótse de Eske qart dep eshkim de soıýǵa almapty. Qaharly qys kelse de Eske qojaıyndary qyzyǵýshylyq tanytpapty. Kóktem kelip, kún men tún teńesetin ýaqyt ta jetipti. Bul kezde Es ábden qartaıyp, aýrýǵa shaldyqqan bolatyn. Sol túnde barlyq qoılar jerdiń dúrsilin estipti. Osy kezde Jebireıil perishte qanatty qoshqar beınesine enip Eske kelip:

— «Adamdar meni soımasa eken. Uzaq ómir súrgim keledi dep armandaǵan» ediń. Josparyń oryndaldy. Adamdar seni aqyrynda soıyp jemedi. Sen álemdegi eń uzaq ómir súrgen qoı atandyń. Alaıda búgin seniń janyńdy alyp ketýge keldim, — dedi.

O dúnıege attanǵaly jatqan Es meniń janym jannatqa ma, álde joq, tozaqqa bara ma dep qatty ýaıymdady.

---