InfoHub Logo

Baǵana ǵana osy kafedradan kirip-shyǵyp júrgen bir oqytýshyny kórgen edi. Buǵan túsi sýyqtaý kóringen. Myna qaǵazda osy oqytýshynyń sabaǵy bolmaı-aq qoısa eken dep tiledi.

Kafedranyń esigin qaǵyp, kirip barǵanda álgi oqytýshynyń dál qarsy aldynda otyrǵanyn kórip, daǵdaryńqyrap qaldy. Ol bir jigitpen shahmat oınap otyr eken. Túski astyń ýaqyty bolǵan edi. Oqytýshy muny kóre salyp:

- Kel, kel bala! Ne jumyspen júrsiń? - dedi báıek bolyp.

Bul kelgen jumysyn aıtty. Oqytýshy qaǵazdy qolyna aldy. Sonan soń:

- Oı, aınalaıyn, myna sabaqtarǵa bir aı júresiń ǵoı, - dedi. - İshinde meniń sabaǵym joq pa eken? - dedi sonan soń oqytýshy. Qaǵazǵa qaıta úńildi de: - Meniń sabaǵym joq eken, - dedi.

Álgi bir ázirde ǵana osy oqytýshynyń sabaǵy bolmaı-aq qoısa eken dep tilegen edi. Endi bolmaı qalǵandyǵyna ókindi. Oqytýshy endi kafedra esiginiń qaıyrylysyndaǵy buryshqa kóz tastady da, qyz balanyń esimin aıtqanda, aıadaı ǵana kafedranyń ishinde, bul oılaǵandaı, eki adam emes, úshinshi adamnyń baryn endi ǵana ańǵarypty.

- Myna balaǵa oqytýshylardyń sabaq kestesin aıtyp jiberseıshi, - dedi oqytýshy sonan soń. Sosyn buǵan qarap:

- Bizdiń keıbir oqytýshylarymyz ǵylymı jumystarynyń sharýasymen Almatyǵa ketip qalyp jatady. Sondyqtan osy jerde baryna tapsyra bersin degenim ǵoı, - dedi.

Endi kitaphanaǵa barsa, osy oqytýshyny kóretin edi. Oqytýshy muny kóre salyp:

- Kel, kel bala, - deıdi janynda bos turǵan oryndyqty kórsetip. - Jalpy, ózim kitaphanaǵa keletin stýdentterdi jaqsy kórem.

Sóıtse, bul kisi 25 jyl advokat bolyp jumys istegen, endi osy kafedraǵa oqytýshy retinde shaqyrylǵan kisi eken.

- Siz sonda 25 jyl advokat bolsańyz da oqı beresiz be?

- Oı, aınalaıyn, bul zańnyń salasy qıyn sala ǵoı. Bul - izdenýdi, qadaǵalaýdy kerek etip otyratyn sala.

Keıin - bul oqı bastaǵanda, bularǵa dáris bergen oblystyq sottyń sýdıa hanymy da bylaı degen edi:

"İshterińde zań ornynda jumys istep júrgenderiń bar eken. Tergeý salasynda júrgen jigitter bar eken. Mynany eskertip qoıaıyn. Naǵyz ıýrıst esh ýaqytta statány jatqa bilemin dep aıtpaıdy. Óıtkeni ár statányń arjaǵynda adamnyń taǵdyry turady. Sondyqtan ıýrıst dep - myń jerden statány jatqa bilse de, ony on márte qaıtalap oqıtyn adamdy aıtamyz".

- Meniń ózim áý basta Táshkennen basqa sala boıynsha joǵary bilim alyp kelgenmin, - deıdi oqytýshy buǵan. - Sol kezde jumysymda bir ádiletsizdikter boldy. Sosyn oılandym. Áı, osy ómirde ádiletsizdikter kórip júrgen jalǵyz men be? Nege sondaı adamdarǵa kómektesip júrmeımin. Sóıttim de, Almatyǵa baryp zań mamandyǵy boıynsha oqyp keldim. Men degenime jettim. Jıyrma bes jyl advokat bolǵan qyzmetimde qanshama adamnyń quqyǵyn qorǵaýǵa kómektestim. Jerde júrgen adam túgili, aspanda ushqan ushqyshty da qorǵap shyqqan kezim bolǵan.

Dekan buǵan: "Myna sabaqtardyń ishinde profesor aǵaıyńnyń da sabaǵy bar. Áýeli basqa sabaqtaryńdy tapsyryp alǵaısyń. Profesor aǵaıyńa sońǵy jaǵynan bararsyń. Minezi qatańdaý kisi edi", - degen edi.

Endi keı oqytýshylar bolmaı qalyp jatty da, álgi kisige jolyǵa bergeni sol edi, qaǵazy keıin qaraı serpilip ketti:

- Neǵylaıyn buryn joǵary bilim alǵan bolsań?! Buryn joǵary bilim alsań, ekinshi kýrstan bastap oqýyń kerek pe?! Bul qaıdan shyqqan sóz?!

Osylaı dedi de, profesor kafedraǵa kirip bara jatty. Tosylyp turyp qaldy. Burylyp qaraǵanda arqa tusynda turǵan álgi oqytýshyny kórdi. Buǵan jymıyp kúlip tur eken. Osyny kórip turypty.

- Bara ber, - dedi buǵan. - İzinen qalma. Aǵaıyńnyń minezi ózi sondaı kisi.

Osy sóz qamshy boldy. Bul da kafedraǵa qosyla kiripti. Profesor bul kezde kafedranyń tórinde tur edi. Muny kórdi de:

- Beri kel! - dedi buǵan profesor.

Bul janyna jaqyndady.

- Meniń eki sabaǵym bar, - dedi profesor. Áýeli bireýin tapsyryp kór. Kóreıin. Sosyn baryp ekinshisin alamyn.

Sóıtti de, sóreden tórt kitap sýyrdy.

- Osy kitaptardy oqyp kel. Bir apta ýaqyt beremin, - dedi sonan soń keletin ýaqytysyn aıtyp.

Bul solaı fıkhty oqyp otyrdy. Musylmandyq quqyq júıesindegi quqyqtyq mektepter - mazhabtardyń qalyptasýy, musylman zańgerleri - fakıhterdiń eńbekteri, adamdardyń arasyndaǵy qarym-qatynastardy quqyqtyq turǵydan retteýdegi musylmandyq quqyq júıesindegi quqyqtyq normalar turǵysynan retteý jaıynda jazylǵan edi. Keıin - mektepte quqyqtanýdan sabaq bere bastaǵan kezde shákirtine oblystyq jarystan arnaıy gramota ıelenip qaıtatyn "Musylmandyq quqyq jáne onyń qoldanystaǵy quqyqtan uqsastyǵy men aıyrmashylyǵy" degen taqyryptaǵy ǵylymı joba jumysyn ázirletip júrse, ol osynyń áseri edi.

Bir aptadan keıin profesorǵa kelip sabaǵyn tapsyrdy.

Birde munymen birge oqyǵan kýrstas jigittiń aıtqany bar edi:

"Qalaı oılaısyń, sol kezde - biz oqyp júrgende profesordyń ózindik orny boldy emes pe?"

Keıinnen memlekettik, laýazymdy qyzmetter atqaryp júrgen bul jigit sol kezde bulardyń kýrsynyń orystildi tobynda alǵyr, úzdik oqyǵan edi. Aıtsa, aıtqandaı, profesor - osy kafedranyń irgetasyn óz qolymen qalaǵan adam, joqtan bar jasaǵan.

---