Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Qurbaqa

Qurbaqa — quıryqsyzdar otrádynyń bir tuqymdasy. Jer sharynda keń taraǵan (tek Antarktıdada kezdespeıdi). 21 týysy, 300-deı túri belgili. Bulardyń kóziniń art jaǵynda kulaq mańy bezi jaqsy damyǵan, ústińgi jaq súıeginde tis bolmaıdy. Artqy aıaǵyndaǵy saýsaqtarynyń ushy jartylaı jarǵaqpen baılanysqan. Qazaqstanda qurbaqanyń 3 túri: kádimgi qurbaqa, jasyl qurbaqa jáne danata qurbaqasy kezdesedi. Kádimgi kurbaqanyń terisi budyrly, múıizdi bolatyndyqtan qurlyqta tirshilik etýge beıimdelgen. Denesiniń uzyndyǵy 20 sm, ormandy-dalaly aımaqtardy mekendeıdi. Jasyl qurbaqanyń denesiniń uzyndyǵy 14 sm-deı, ormandy-dalaly alqaptarda, bıik taýlarda da (4500 m-ge deıin) jáne shóldi jerlerde tirshilik etedi. Qurbaqalar denesi keppeý úshin kúndiz orman tósenishiniń astyna, tyshqandar men kórtyshqannyn inderinde, qulaǵan aǵash pen olardyń tamyrynyń astyna jasyrynyp, qoregin túnde aýlaıdy. Jańbyrly kúnderi kúndiz de belsendi tirshilik etedi. Órmekshi, qumyrsqa, juldyzqurt, shyryshty ulý, shubalshańmen, t.b. qorektenedi.

İnderde, turǵyn úı astynda, qoımalarda qyrkúıektiń aıaǵy men qazannan bastap qysqy uıqyǵa ketedi. Naýryzdyń aıaǵy — mamyrdyń basynda qysqy uıqydan oıanǵannan keıin aqpaıtyn nemese aǵyny baıaý sý qoımasyna ýyldyryǵyn shasha bastaıdy. Qurbaqalar zıandy jándiktermen qorektenip, aýyl sharýashylyǵyna paıda keltiredi.

Oqýǵa keńes beremiz:

Jasyl qurbaqa

Danata qurbaqasy

Brazılıada 7 jańa "mını-baqalar" anyqtaldy


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama