InfoHub Logo

Shyrǵanaq (oblepıha krýshınovıdnaıa) — bıiktigi 5 metrge jetetin, ótkir tikenekti, butaly ósimdik. Qabyǵy kóbinese qara tústi bolyp keledi. Japyraqtary uzynsha kelgen, jińishke, uzyndyǵy 8 santımetr, eni 1 santımetr, saǵaqtary qysqa. Ósimdik qos úıli bolyp esepteledi. Atalyq gúlderi bir butaqta, analyq gúlderi ekinshi butaqta bolady. Gúlderi maıda, sary tústi, gúl sabaqtary qysqa. Analyq gúlderi butalardyń qýysynda shoǵyrlansa, atalyq gúlderi kishi-girim masaqsha tárizdi. Dóńgelek, syrty etti, ıisi súıkimdi, qyzyl súıekti jemisi bolady. Sáýir-mamyr aılarynda gúldeıdi. Shyrǵanaq ózenderdiń jaǵalarynda, ylǵaldy shabyndyqtarda, batpaqtardyń aınalasynda, taý etekterinde ósedi. Dári jasaý úshin shyrǵanaqtyń jemisin paıdalanady. Quramynda orta eseppen 45 prosent askorbın qyshqyly, alma qyshqyly, karotın, maı, ksantofıll, kverdetın, E, V1, V2, R vıtamınderi bar.

Ósimdiktiń jemisinen shyrǵanaq maıy (oblepıhovoe maslo) degen dári alynady. Bul dári ǵylymı medısınada óte joǵary baǵalanady. Ásirese radıoaktıvti sáýlelerdiń áserinen paıda bolǵan teridegi jaralardy emdeýde shıpalyq qasıeti asa kúshti. Áıelderdiń kóptegen aýrýlaryn osy shyrǵanaq maıymen emdeıdi. Asqazanda jáne ultabarda jara paıda bolǵanda da osy dárimen emdeý arqyly jaqsy nátıjelerge qol jetip júr. Halyq arasynda shyrǵanaq jemisiniń sýly tunbasymen asqazan aýrýlaryn emdeıdi. Revmatızmdi emdeý úshin shyrǵanaqtyń jemisin japyraǵymen qosyp qaınap turǵan sýǵa salyp, sýly tunbasyn paıdalanady. Shyrǵanaq jemisiniń 45 bóligin, qanttyń 55 beligin alyp aralastyrsa, qysta óte jaqsy saqtalady.

---