InfoHub Logo

Qazaq áni meni qaı jerge, qaı qıyrǵa aparmady. Áli de... áli de jol ústindemin. Taǵy da bir úzik syrdy aıtqaly otyrmyn. Shyńjań qazaqtarynyń ataqty ánshisi Hamıt Ysqaquly kop tolǵandyra beretin-di. Ol Almatyǵa bir-eki ret keldi. Sol kúnderde kóp shyrqaǵan ánniń biri — beımálim «Jıyrma bes» edi.

Al bir kúni Almatyda bir otyrys ústinde osy «Jıyrma bestiń» sezin aıtyp otyrǵanymda, jazýshy Ánes Saraev tebirene sóılep: «Men dál osy nusqany Aqmola jaǵynda qaıyn jurtyma barǵan bir saparymda sondaǵy bir kóne kózderdiń «oý, bul Shortanbaıdyń áni ǵoı» degen sózin estidim» dedi. Bul — oılandyratyn sóz. Qatygez mezgilden qansha qıastyq kórse de, Shortanbaı túgil olardyń ar jaǵyndaǵy iriler Buqar jyraý, Aqtamberdilerdiń tolǵaýlary umytyldy ma, umytylmady ǵoı. Shortanbaıdyń sózi de — dýaly sóz. Ol da el júreginde. Asyly, el tegin sóılemeıdi. Osy «Jıyrma bestiń» ár shýmaǵy úzilip túsken gaýhardaı kádimgi qara óleń bop, ár kez oqys aıtylyp ta júrdi ǵoı. Al, endi qarakóz Shyńjańnyń asqaq ánshisi Hamıt ony tutas bir tolǵaý etip tańǵaldyrady. Ony osy qalpynda Shortanbaıdyń «Jıyrma besi» dese, óz asylyn ózine qımaıtyn jurt «joq» dep bas shaıqar ma eken, qaıter eken, neǵylsa da bul — Shortanbaıdyń úhilegen zor rýhynyń sharshaý, ám qushtar lebin sezdiretin bir tylsym dúnıe. Bir ǵajaby, Hamıt Shortanbaıdyń búl ánin Qazaqstannan alyp qaıtyp edim dedi. Hamıtpen Úrimshide júzdesýim 1993 jyldyń aqpan aıy edi.

Syrt qaraǵanda, osy egiz shýmaqtardy shubyrta berýge bolatyn sıaqty. Tolǵaýdyń tabıǵaty solaı ǵoı. Al, Hamıt ánshi bar salmaqty, tereń oıdy segiz shýmaqqa tolymdy etip, ony búkil ámiriniń ózegine aınaldyryp, «Ólgen soń jylaǵannyń keregi ne» dep, óziniń de, ózgeniń de barkyn aıtyp bitiredi ándi.

Osy segiz shýmaqtyń ár shýmaǵy dástúrli qara óleń bop, ózinshe derbes ómir súre beredi. Óıtkeni, bir shýmaq bir - bir oı. Bir ǵajaby, bul segiz shýmaq bir kókirekten bir-aq aqtarylǵan oı tolqyndary sekildi tutas bir dúnıe. Ol kóne fólklorlyq nusqadan góri oıshyl aqyn, pe sal - seriniń tolǵanysyna uqsaıdy. Júıeli oı tizbegi parasat tujyrymyna tirelip toqtaıdy. Aıtam degenin aıtyp tynady. Bor - bárin jıyrma besteı tátti, armandy dáýrenniń mezgilimen ólshep, oı tarazysyna salady.

Án qaıyrmasynyń ólshemi, qurylysy Arqaǵa ǵana aıan «Jıyrma bestiń» tosyn nusqasyn tanytqandaı bolady.

---