InfoHub Logo

Qazirgi kezde barlyq adamzat aldynda turǵan kúrdeli mindetterdiń biri. Ózimiz ómir súrip, kúndelikti tirshilik qajetimizge paıdalanyp otyrǵan tabıǵatty qorǵaý jáne onyń san alýan baılyqtaryn barynsha uqypty paıdalaný bolyp otyr. Tabıǵattaǵy tirshilik ataýly bir - birimen tyǵyz baılanysty ekeni belgili. Onyń birinde bolyp jatqan ózgeris mindetti túrde ekinshisine áser etedi. Bul tirshilik tizbegi uzaq dáýirlerde birte - birte qalyptasqan, ony ǵylymı túrde tabıǵı tepe - teńdik dep ataıdy. Olaı bolsa, tabıǵatta tirshilik tizbegi men adamnyń is - áreketiniń arasynda belgili bir úndestik pen úılesimdiliktiń saqtalýy tıis. Olaı bolmaǵanda, adam óz is - áreketin boljaýǵa bolmaıtyn orasan zıandy zardap shegeri sózsiz.

Tabıǵat degenimiz – qubylystar týraly bilimder negizi, ǵylymı tanym nysany. Tabıǵatpen egesý, oǵan zıan keltirý jaqsylyqqa aparmaıdy, adamǵa tek onyń zańdylyqtaryn bilý jáne onyń tabıǵı kúshin paıdalaný ǵana qaldy. Tabıǵatqa uqypty qaraý jáne úlken jaýapkershilik sezim men tabıǵat qorǵaýǵa durys kózqaras árbir adamnyń bala kezinen alǵan tálim - tárbıesine, bilimine, kórgen ónegesine tikeleı baılanysty.

Ekologıalyq máseleler – eń mańyzdy ómirlik máselelerdiń biri, óıtkeni áńgime adamnyń ǵumyr keshetin ortasy jaıynda, bolashaq urpaqtyń ómiri týraly bolyp otyr. Tabıǵatty qorǵaý máselesi kúni búgin ǵana dúnıege kelgen joq. Sońǵy kezde tabıǵı jaıylymdar, shabyndyqtar kólemi azaıyp, jan - janýarlardyń quryp bara jatqandyǵy belgili. Tabıǵatty baqylaý, zertteý, ony qorǵaý, tekserý, onyń syryn sheshý, jalpy aıtqanda, ǵylymnyń kórki de sonda, dili de, adamdardyń ómiri de sonda. Sondyqtan tabıǵat qorǵaý sharalary: óndiris oryndarynda tazalaýshy qondyrǵylar ornatý, zıany az degen otyn paıdalaný, qaldyqsyz tehnologıaǵa kóshý, jerdi bıologıalyq túrlerge paıdalaný, flora men faýnanyń joıylyp ketpeýin qadaǵalaý jáne ekologıalyq bilimdi tereńdetý qajet.

Qorshaǵan ortanyń bútindigin saqtaý úshin adamnyń, mentalıtetin, onyń moraldyq, etıkalyq daǵdylaryn ózgertý kerek, tabıǵat pen adamnyń arasyna jańa kózqaras qalyptastyrý qajet. Árbir qoǵam múshesi tabıǵat qubylystary zańdylyqtarmen tanys bolýy kerek. Ekologıalyq saýatsyzdyqty joıý – úkimetimizdiń halyq arasynda júrgizetin mańyzdy máselelerine aınalýy tıis. Tabıǵat pen qorshaǵan ortany qorǵaýdyń joldaryn uǵyndyrý jalpy halyqtyń ekologıalyq saýatyn ashý, jastarǵa úzdiksiz bilim berý nátıjesinde ǵana sheshiledi. Úzdiksiz ekologıalyq bilim berýdiń ǵylymı negizderi qazaq halqynyń tabıǵatpen qarym - qatynas ústinde týǵan tarıhı kózqarasy men salt - dástúrinen bastaý alady. Osyǵan oraı óńirlik ekologıalyq problemalardy ásirese fızıka, hımıa, bıologıa, geografıa sabaqtarynda jastardyń sanasyna sińire bilý mańyzdy.
Tabıǵat qorshaǵan orta emes, tabıǵat bizdiń ózimiz. Ózińdi óziń aldaý, óz bolmysyń aldynda aram bolý damý perspektıvasyn joǵaltýmen teń ekendigin saralaý paryz. Adaldyq ǵylymı kategorıadan góri adamı tirshiliktiń qazyǵy ekendigin uqqan abzal. Adaldyqtan bastaý almaǵan jerde adamzattyń máýeli ómir qıandaryn aıshyqtaýda keshirilmes ókinishke soqtyratynyn ǵasyrlar dáleldegen shyndyq. Ózimiz kúnde kórip júrgen salaqtyq pen nemkettilik te tabıǵatty búldiredi eken. Saıahatqa shyqqanda nemese demalyp otyrǵan jerge qaldyra salatyn ár túrli qaldyqtar sýdy lastaıdy. Sóıtip, tabıǵatty búldiretin ózimiz. Adam tabıǵatsyz ómir súre almaıdy. Eldi meken mańyndaǵy aǵashtardyń kesilýi, bulaq kózderi men ózenderdiń lastanýy, keıbir ańdar men qustardyń joıylýy bul ekologıalyq másele.

Tabıǵat – búkil tirshilik ataýynyń altyn uıasy jáne aıaly besigi, qutty qonysy men ósip - óner mekeni. Tabıǵat – adamǵa qajet baǵa jetpes baılyq, yrys pen mol qazynanyń qaınar kózi sondyqtan halqymyz «Tabıǵat – adamzattyń ómir nári, qajetiniń tabylar sodan bári» dep dáriptegen. Tabıǵat – adam boıyna adamgershilik abzal qasıetterdi qalyptastyratyn ulaǵatty ustaz. Tabıǵat adam ómiriniń barlyq qajetin tolyq óteı alý úshin ol mindetti túrde eshteńemen bylǵanyp ýlanbaýy tıis. Adam óziniń de, tabıǵattyń da dosy, sanasyz is - áreket jasasa, jaýy bola alady. Adam balasy tabıǵattyń eń uly perzenti bolýmen birge eń uly qamqorshysy ekenin eshqashan esten shyǵarmaýymyz kerek.
Tabıǵat adam boıyna shabyt, kóńiline qýat, sezimine sulýlyq pen saǵynysh uıalatady. Adam boıyna adamgershilik qasıetterdi qalyptastyratyn mol tárbıe kózi. Adam tabıǵatqa meıirimdilikpen, súıispenshilikpen, qamqorlyqpen qarap, úılesimdilik saqtalǵanda, adamzat balasy úshin tabıǵat – keń saraı máńgi tozbas qutty qonys bolatynyn eshqashan umytpaıyq!