InfoHub Logo

Áýelgi zamanda bir shaharda bir qart pen kempir bolǵan bir nysapty taýfıqty uly. Kúnderde bir kún bul jigit sapar shyǵýǵa oılap atasynan, anasynan ruqsat suraǵan. Ruqsat alyp ketip bara jatyp, bul jigit bir shaharǵa baryp kirgen. Ol shahar tas bolǵan. Árbir úıleri hám nárseleri, kisileri keıbireýi otyn kesken jerinde baltasymen tas bolǵan, qaısybir adam otyn kótergen boıynsha tas bolǵan. Qaıbireýi kóshede júrgen kisi sıaqty tas bolǵan. Bul shahardyń ne sebepten tas bolǵanyn bilmeı, bul jigit shahar boıynsha júrgen. Júre-júre patshanyń úıine kelip kirgen. Patshanyń úıinde bir tiri adam kórmegen. Bolsa da patshanyń úıinde eki-úsh saǵat kútip otyrǵan, bir adam kóriner me eken dep. Sol arada patsha úıine patshanyń qyzy kelgen. Ol qyz bul jigitti kórip amandasqan, ári suraǵan «qaıdan keldiń, qaıda barasyń», – dep. Bul jigit bárin bastan-aıaq aıtyp bergen. Sonan soń qyz aıtqan: «Bizge bir jaqsy taza kisi kerek edi, úsh tún patsha úıinde duǵa qylyp otyrýǵa, osyndaı úsh kún duǵa qylyp otyrýshy bolsa, bul shahardyń halyqtary jańadan tirilip óz túrine qaıtatyn edi»,— degen. Bul jigit qyzdyń sózin qabyl etip yrza bolǵan. Qyz ben jigit ýaǵda qylǵan, eger jigit úsh tún duǵa qylyp shahar halqy tirilip óz sýretine qaıtsa, qyz jigitke tımek bolǵan. Qyz jigitke úsh sham bergen de ózi ketken.

Bul jigit shamdy jandyryp duǵa oqýǵa kirisken. Tún ortasy bolǵan soń, bul jigit janyna sonsha kóp jyndar kelgen. Jyndar kelip bul jigitke duǵa qyla bastaǵan. Keıbireýi otpen órtemekshi bolyp, keıbireýi urmaqshy bolyp, keıbireýi qorqatyn nársemen qorqytpaqshy bolyp, qorqytyp qaraǵan. Bul jigit tipti qoryqpaǵan. Tún ortasy ótken soń jynnyń bári de joq bolǵan. Tań atqan soń, bul jigit jatyp uıyqtaǵan. Bir ýaqyttan soń patsha qyzy bul jigit janyna kelip suraǵan «qandaısyń» dep. Jigit jaýap berdi:

— Qudaıǵa shúkir, Qudaıdyń qudiretimen salamat qaldym, — dep. Qyz taǵy ketti. Ekinshi tún jáne sham jandyryp duǵaǵa kiristi. Ekinshi túni burynǵy ótken túnnen de qatty qorqynyshty boldy. Jigit tipti qoryqpady. Tún ortasy aýǵan soń jyndar taǵy da ketti. Bul jigit jatyp uıyqtady. Bir ýaqyttan soń qyz jáne kelip burynǵy suraǵandaı taǵy surady. Bul qyz biraz otyryp ketip qaldy.

Úshinshi tún bul jigit jáne shamdaryn jaǵyp duǵa oqýǵa kiristi. Bul tún burynǵydan da tipti jaman qorqynyshty boldy. Bul qorqynyshty tilmen aıtyp, qaǵazǵa jazyp bitire almaıdy. Tún ortasy aýǵan soń jyndar ketti. Jigit jatyp uıyqtady. Erteńgisin qyz jáne kelgen edi, jigitke aıtqan:

— Aı, jigit, sen úsh tún mashaqat shektiń, tórtinshi kún jáne dýalǵa jazyp qoı, halyqtyń naǵyp tirilgenin. Eger de olaı etpeseń meniń atam ashýlanar. Kim mundaı istedi dep.

Qyz aıtýynsha, tórtinshi tún ótken soń tań atqanda árbir halyqtar tirilip júre bastady. Patsha da tirilip óziniń úıine kirgen edi. Ashýlanyp suraǵan: «Kim bul isti istegen?» — dep. Sol arada dýaldaǵy jazýdy oqyp kórgen. Sol ýaqytta patshanyń qyzy atasy janyna kelip, atasyna aıtqan:

— Mine, osy jigit úsh tún duǵa qylyp, sizderdi tiriltti. Patsha qyzynan suraǵan:

— Ol jigitke ne bermekshi boldyń? — dep. Patsha qyzy aıtqan:

— Eger sizderdi tiriltse, ózim tımek boldym, — degen. Patsha bul jigitti tipti jaqsy kórip, qyzyn bermek boldy. Sol saǵat toı qylyp, qyzyn bul jigitke bergen. Sonan bul patsha opat bolǵan soń, bul jigit patsha ornyna patsha bolyp, qyz ekeýi jaqsy ómir súrgen.

---