InfoHub Logo

Burynǵy zamanda bir qatynnyń bir qyzy bar edi. Ol qyzdyń aty Marjan edi. Bir ýaqytta Marjan kórshileriniń qyzdary men sýǵa túsýge ketken, barlyq qyzdar kıimderin, kóılekterin sheship sýǵa túsedi, bul qyzdar sýdyń ishinde turǵanda bir tuz basty jylan shyǵyp, Marjannyń kóılegine kirip jatqan. Qyzdar sýǵa shomylyp bolǵan soń, sýdan shyǵyp, kıimderin kıip, úıge qaıtyp ketti. Marjan sýdan shyǵyp, kıimin kıemin dep kelse, kóılegi ishinde bir ólgen tuz basty jylan kórdi. Jaman qoryqqan Marjan bir úlken taıaq alyp, jylandy qýalap jiberem dep, taıaqpen uram degende, jylan basyn kóterip, adam sekildi Marjanǵa aıtqan: «Ágar maǵan tıem dep ýaǵda qylsań, kıimińdi beremin, ágar maǵan tımeseń, kıimińdi de bermeımin, ózińdi óltiremin», – degen. Marjan tipti jaman sasyp, ýaǵda bergen bolady. «Tıemin»,—deıdi. Munan soń jylan kıimniń ústinen túsip, sýǵa túsip ketken. Marjan kıimin kıip, úıine qaıtyp ketken. Qaıtqan soń anasyna baryn qaldyrmastan sóılegen, qandaı bolǵan isterin hám óziniń ýaǵda qylǵanyn. Qyzdyń anasy qyzyna kóp qarap aıtty: «Bala, janym, bul seniń túsińde kórgen túsiń shyǵar»,—degen.

Bir juma ótken soń bir ýaqytta kórdi, bir kóp jylan kele jatyr. Marjannyń úıin taýyp, esik aldyna kele bastady. Marjan anasyna aıtty: «Minekı, meni alýǵa keldi». Anasy qarasa, jolda kóp jylan esikke taman kele jatqanyn kórip, anasy jaman qoryqty. Esikti jaýyp, esh tesik qaldyrmaı bárin bekitedi. Anasy bir buryshqa jasyryndy. Marjan pesh basyna minip otyrady. Jylandar kiretin jer tappaǵan soń birine-biri oralyp, terezege ózderin laqtyryp, terezeni syndyrdy. Úıdiń ishine kirip, Marjandy taýyp, súıretip, alyp ketti. Anasy qyzynyń artynan jylaı-jylaı júgirgen, jete almaǵan. Jylan Marjandy sý janyna alyp baryp, sýǵa túsip ketti. Anasy jylap-jylap úıine qaıtty, «qyzym óldi» dep.

Biraz ýaqyt ótken soń Marjannyń anasy terezeden qarap otyr eken, Marjan bir er bala jetektep, bir qyz balany qolyna qushaqtap, kele jatqanyn anasy kórip turdy. Marjan anasynyń janyna kelip kirgen, qýanǵan anasy, Marjannyń betinen súıip hal suraǵan: «Bul balalar kimdiki?», – dep. Qyzy jaýap bergen «Ózimdiki» dep. Marjan anasy taǵy suraǵan: «Qaıda turasyń?», – dep. Marjan aıtqan: «Sý túbinde turamyn», – degen. «Sý patshasy bolyp, bul balalar jylannan týdy», – dep. Marjan aıtqan anasyna: «Men qaıtatyn ýaqyt boldy» dep. Anasy aıtqan «Qyzym, sý patshalyǵynda turý jaqsy ma, bolmasa arysy qurǵaq jerde turǵan jaqsy ma?», – dep. Qyzy jaýap bergen: «Sý patshalyǵyna turý jaqsy», – degen. Anasy qyzyna aıtqan: «Búgin osynda qon», – dep. Qyzy aıtqan: «Kerek emes, nege deseńiz búgin qaıtam», – dep ýaǵda berdim degen. Anasy Marjannan suraǵan: «Qyzym, naǵyp qaıtasyń?» dep. Qyzy aıtqan: «Men sýdyń janyna baram da «Ahmet, shyq, mynda, meni alyp kir!» dep aıtam. Ol shyǵyp meni alyp kiredi», – degen. Anasy aıtty, «Ondaı bolsa tipti jaqsy»,—dedi. Anasy aıtty: «Marjan, ondaı bolsa, búgin mynda qonyp ket», – dedi. Marjan anasynyń sózin qımaı qondy. Marjan uıyqtaǵan soń qyzdyń anasy turyp, qolyna balta alyp, sý boıyna baryp, «Ahmet, Ahmet, mynda shyq, meni alyp kir», – dep aıqaılady. Jylan shyqty, shyqqan soń Marjannyń anasy jylandy baltamen basyn shaýyp tastady. Jylan ólgen soń sýdyń ústi qyzyl qan boldy. Anasy úıine qaıtty. Marjan uıqysynan turyp, balalaryn alyp, shyǵyp ketti. Sýdyń jaǵasyna baryp aıqaılady: «Ahmet! Ahmet! Shyq, mynda, meni alyp kir», – dep. Solaı aıtyp kóp zaman aıqaılady. Sýdan bir nárse de shyqpady. Marjan sýǵa jóndep qarasa, sý ústi qyp-qyzyl qan bolǵan hám jylannyń basyn kórip, balalaryn súıip jylady. Munan soń Marjan balalaryna aıtqan: «Sizderdiń, atańyz ólgen eken, atańyz bolmaǵan soń anańyz da bolmasyn» dep. Qyzyna aıtqan: «Sen, qyzym, qarlyǵash bol da, sý ústinde ushyp júr», – degen. Ulyna aıtqan: «Sen, ulym, sandýǵash bol da, tań aldyna saırap júr», – degen. Anasy aıtqan: «Men kókek bolyp, erim ústinde «kók-kók» dep ushyp júremin», – degen. Bolar. Ushyp ketti bir ýaqytta bular ártúrli jaqqa.

---