InfoHub Logo

Qymbatty dostar! Sovet halqynyń kúndelik mádenı ómirinde áste qaıtalanbaıtyn san alýan jańalyqtar týyndap jatady. Bizdiń mádenı ómirimiz birde kóktemniń hosh ıisi ańqyǵan myń túrli ásem gúlderine bólengen taý bókterine uqsaıdy, endi birese tasqyn shaqta alapat aq bas tolqyndar qaptaǵan teńiz jaǵasyna uqsaıdy. Osynaý mádenıet — naǵyz halyqtyq, ómirsheń mádenıet — óziniń erge basyp, órkendeý barysynda ǵasyrlar boıyna talaı dana oıly adamdardyń asyl armany bolǵan, talaı uly júrekterdi tolqytqan, endi bizdiń elimizde júzege asa bastaǵan komýnızmniń qaryshty qadamdarynan nár alady. Bizdiń mádenıetimizdiń eń bir ǵajap ereksheligi — lenındik ajyramas dostyq týynyń saıasatyna birikken, murat-maqsaty birge halyqtar men taıpalardyń menshiginde.

Biz búgin osynaý qasıetti mádenıet ordasyna jınaldyq. Ondaǵy maqsatymyz kóp ultty sovet ádebıetiniń tarıhyndaǵy óte sırek kezdesetin merekeni — bizdiń Otanymyzdyń uly aqyny, asqan oıshyl Taras Grıgorevıch Shevchenkonyń týǵanyna bir jarym ǵasyr tolǵan kúnin qurmetpen atap ótemiz. Munyń ózi sovet halyqtary rýhanı ómiriniń bólinbeıtin bir tutastyǵyn, mádenıet salasynda kúrespen jeńip alǵan orasan jetistikterimizdiń eresen qudiretin taǵy da aıdaı álemge pash etedi.

Shevchenkonyń «Ósıet» atty jyrynyń myna bir shýmaqtary danyshpan aqynnyń sol zamannyń ózinde-aq bolashaqty aınytpaı boljaǵan kóregendiginiń belgisi emes pe.

Kómińder meni ólgen soń,
Súıikti týǵan elimde.
Qazylsyn qabirim keń baıtaq,
Ýkraınanyń jerinde.
Attanyńdar kómgesin,
Úzińder buǵaý temirdi!
Jaý qanymen sýǵaryp,
Kógertińder ómirdi!
Meni de, Uly Otandy
Jańa el — úlken ólkemde.
Eskerińder umytpaı
Shapaǵatpen ár kezde!

Bizdiń halyqtarymyzdyń júrekteri men oı-tilekterin biriktirýde osynsha kóp eńbek sińirgen týysqan partıamyzǵa búgingideı qýanyshty merekede taǵy da yntyq yqylas, ystyq júrekpen alǵysymyzdy aıtyp, rızalyq bildirgim keledi.

Ýkraına topyraǵynda týyp-ósken tańǵajaıyp talant ıesin — kórkemsózdiń asqan keremet zergerin búgin jer júzindegi qyrýar halyqtar árqaısysy óz tilimen, óz únimen qurmettep ataıdy. «Ulylyq» degen uǵym ár halyqtyń tilinde ár alýan aıtylady. Al biraq, búgin ol uǵym aqıqat pen ádildiktiń qaharman kúreskeri bolǵan Taras Grıgorevıch Shevchenkonyń qymbatty esimine sátti balama bolady.

Jarqyn talant kún ispetti. Ol barshaǵa birdeı sáýle bepip, jaryq túsiredi. Qasıetti qarapaıym shyndyq osylaı megzeıdi. Shevchenko — eń aldymen uly ýkraın halqynyń perzenti. Búgingi merekemizge arnaıy kelip qatysyp otyrǵan qadirli qonaqtarǵa sizderdiń attaryńyzdan jan-júrekti jaryp shyqqan týysqandyq jalyndy sálem tapsyramyn!

Shevchenko syndy uly aqyndy búkil izgi nıetti, aq peıildi adamzat qadirleıdi, syılaıdy, onyń rýhyna bas ıedi. Joǵaryda aıtylǵan jalpyǵa málim jáıttarǵa óz tarapymnan azyn-aýlaq pikir qossam, sizder meni cóge qoımassyzdar dep senemin. Men osy sátte barsha qazaq halqynyń atynan — uly jyrshy jeti jylǵa sozylǵan azapty soldat ómirin birge keshirgen halyqtyń atynan sóılep turmyn. Iá, halyq qaıǵysy, halyq muńy jalpy halyqtarǵa ortaq. Qaıǵylar, muńdylar sol bir keneýsiz ker zamanda da men kazakpyn, sen oryssyń, anaý ýkraın dep jiktemegen, ultqa bólmegen. Sondyqtan da biz Taras Shevchenkony qazaq jerindegi eń alǵashqy jazba aqyndarynyń biri dep sanaımyz. Ol bizdiń alǵashqy sýretshilerimizdiń biri boldy. Ýkraına men Rossıa óz aldyna, meniń Qazaqstanym da Shevchenkony bostandyqtyń jalyndy kúreskeri etip tárbıeledi. Búgingi kúni bir zamanda — budan júzden astam jyl buryn uly jyrshy júrip ótken Aqtóbe dalalaryna, Aral teńiziniń túbekterine, Kaspıı teńiziniń jaǵalaýlaryna bizdiń halyqtyń asa bir súıispenshilikpen nazar aýdarýy tegin emes. Bizdiń halqymyz ony aqyn Taraz — Ádilet aqyny — dep atap ketýi tegin emes.

Taras Shevchenko óziniń jalyndy jyrlarynda bostandyqty, shyndyqty, ádiletti jyrlady, ezilgen, azap shekken sorly halyqtardyń ómirin jyrlady.

Uly aqyn arman etken aqıqat jer júzine qanat jaıdy. Ol — Lenındik aqıqat! Osynaý uly aqıqattyń nuryna bólengen bostandyqtyń baǵynda saırandaǵan halyqtarymyz búgin, áleýmettik teńdiktiń jarshysy bolǵan uly aqynnyń merekesin toılasa, munyń ózi de baqyttylyqtyń aıǵaǵy emes pe.

Mahabbat degenimiz — saqına ispetti, — deıdi orys halqynyń danalyq máteli. Saqınada shet-shek joq. Mahabbat ta shetsiz, sheksiz. Qazaq halqynyń Shevchenkoǵa degen mahabbaty sheksiz. Ony eshqandaı ádemi sózben aıtyp jetkizý múmkin emes. Ol mahabbat san mıllıon júrekterde. Sondyqtan da, qymbatty joldastar, týysqan Ýkraınadan kelgen qonaqtar, men Ýkraınanyń uly aqyny Taras Grıgorevıch Shevchenkonyń 150 jyl tolǵan qurmetine arnalǵan saltanatty májilisimizdi asa bir súıispenshilik sezimmen ashamyn.

1964

---