Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Úrme burshaq jáne onyń paıdasy

Úrme burshaq (fasol) – burshaq tuqymdasyna jatatyn daqyl. Onyń dáninde aqýyz 17-23%, krahmal 50-60% bolady. Sol sebepti úrme burshaq juǵymdy ári dámdi taǵam, aqýyzy adam aǵzasyna ońaı (90%) sińedi. Sonymen qatar quramynda krahmal, kómirsýlar men nárýyzdar, S, B1, V2, V6, RR dárýmenderi, makro jáne mıkroelementter (ásirese, mys, temir, kúkirt, hlor), fosfor, kalıı, natrıı, magnıı, kálsı, lızın, argının, gıstıdın, tırozın, trıptofan bar. Úrme burshaqtyń kasıetteri et pen balyqqa jaqyn keledi. Onyń aǵzany tazalaýshy jáne nesep aıdaýshy qasıeti bar. Búırek, qýyq, baýyr, júrek jetkiliksizdigi, asqorytý aýrýlaryna dıetalyq taǵam retinde qoldanylady. Quramynda temir mólsheri kóp. Ol erıtrosıtterdiń (qannyń qyzyl túıirshekteri) túzilýine kómektesedi, jasýshalarǵa otteginiń kelýin qamtamasyz etip, ımýndyq júıeni nyǵaıtady. Aq úrme burshaqtyń quramynda tis, súıekti qataıtatyn magnıı men kálsı bar. Aq úrme burshaqty qaınatý kezinde aralastyrmaý kerek. Qaınaǵan soń sýyn tógip tastap,salqyn sý quısa, barynsha qunarly da, dámdi bolady. Úrme burshaqtardyń quramynda tırozın, trıptofan, metıonın jáne t.b. amınqyshqyldarynyń kóp bolýyna baılanysty depressıaǵa qarsy daqyl sanalady. Ol tipti qaterli isikpen aýrý qaýpin azaıtady. Burshaqty shıki kúıinde jeý ýlanýǵa ákep soqtyrýy múmkin. Kóptegen adamdarǵa úrme burshaq jaqpaıtyndyqtan, ishtiń kebýi múmkin. Muny boldyrmas úshin, úrmeburshaqpen birge askók nemese jebirshóp jegen durys. Qyzyl úrmeburshaqqa qaraǵanda aq úrmeburshaq ish kebýdi az týdyrady. Úrmeburshaqty qart kisilerge, gastrıtpen, toq ishegi qabynǵan, asqazan jarasy, ót qabynýy, artyq tuzdyń jınalýymen aýyratyn naýqastarǵa jeýge bolmaıdy.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama