InfoHub Logo

17 qarasha - Halyqaralyq stýdentter kúni. Kúntizbede belgilengen osy bir merekeniń shyǵý tarıhy aıtarlyqtaı qyzyqty da emes. Ol - qandy, ári qaıǵyly oqıǵaǵa baılanysty paıda bolǵanyn ekiniń biri bile bermeıdi.

1939 jyly 28 qazan kúni fashıser basyp alǵan Chehoslovakıanyń stýdentteri men ustazdary Chehoslovakıa memleketiniń qurylǵanyna jıyrma bir jyl bolǵanyn atap ótý úshin sherýge shyqty (28.10.1918). Basqynshy bólimder sherýdi kúshpen basyp, sonymen birge medısına fakúltetiniń stýdenti Ian Opletaldy atyp tastaıdy.

1939 jyly 15 qarashadaǵy Iana Opletaldy jerleý rásimi qaıtadan narazylyqqa ulasady. Sherýge shyqqandardyń kóbi qamaýǵa alynǵan. 17 qarashada gestaposhylar men esester stýdenttik jataqhanalardy qorshaýǵa alyp, 1200-den astam stýdent ustalyp, Zaksenhaýzendegi konslagerlerge qamaldy. Stýdenttik qozǵalystyń toǵyz belsendi stýdenti Praganyń Rýzına aýdanynda túrme qabyrǵasynda sotsyz darǵa asyldy. Gıtlerdiń buıryǵymen Chehıadaǵy barlyq oqý oryndary soǵys aıaqtalǵanǵa deıin jabyldy.

1946 jyly 17 qarashada Pragada ótken chehıalyq stýdent-patrıottardyń qurmetine bolǵan Búkilálemdik stýdentter kongresinde Halyqaralyq stýdentter kúni belgilendi.

Mine, jalyndy jastyq shaqtyń merekesi - stýdentter kúniniń shyǵý tarıhy Ekinshi Dúnıejúzilik soǵys kezinde Chehoslovakıada osylaı bastalǵan. Odan beri talaı jyldyń júzi boldy. Tarıhy qandy oqıǵamen bastaý alǵan osy bir meıram qazirde álemniń túpkir-túpkirinde bar sán-saltanatymen atalyp ótiledi.

Stýdenttik ómir adamnyń jastyq qýaty tasyp, sharshaý men ýaıymdy bilmeı, izdenýmen, úırenýmen, tanysýmen, tabysýmen ótetin erekshe shaǵy. Bul kezde bilim keńistigiń, kóńil kókjıegiń keńip, mahabbat pen ǵashyqtyq otynyń da ystyǵyna kúıip, jalynyna sharpylyp júretiniń jasyryn emes. Oqý ordasynda talaı dos taýyp, áziliń jarasyp, qurby-qurdaspen kúlip-oınap ótetin kúnderiń de kóp. Stýdent deıtin «halyqtyń» ózine tán, ózderi ǵana túsinetin «tilderi» de bolady. Álbette, ony ár jerdiń stýdentteri ár túrli tásilmen «qalyptastyrǵan». Ony tek «Stýdent sózdigi» arqyly ǵana uǵýǵa bolady. Oqyrman nazaryna sol «termınderdiń» bir parasyn usynamyz.

Stýdent sózdigi

Stýdenttik ómir - soǵys pen beıbitshilik

Ekilik - qyrsyzǵa qamshy

Úshtik - úmit shoǵy

Tórttik - Táńir syıy

Bestik - baqyt qusy

Kýrator - stýdenttiń ógeı sheshesi

Rektor - kún qudaıy

Dekan - pir

Para - uzaq ýaqyt qańtarylý

Aýdıtorıa - uıyqtaıtyn oryn

Zachet - uıyqtamaı ótetin túnder

Emtıhanda otyrǵan stýdent - jantalasa qarýlanǵan memleket

Emtıhan tapsyrý - tabada tirideı shyjǵyrylý

Sesıa - qıamettiń qyl kópiri nemese qaterli kezeń

Kýrstyq jumys - jan berip, jan alysý

Aýdıtorıaǵa keshigip kirip turǵan stýdent - qyryq ótirikshi

Sálemdeme - ańqyldap jetken aq jarma

Shpargalka - jedel járdem

Oqý orny - jastardyń sán úıi

Leksıa - otty jyldar shejiresi

Úzilis - barmysyń baýyrym, izdeýdegi jan qurbym

Kitaphana - bilim kafesi

Oqý zaly - tapqanyńdy kemirý

Abanoment - bilim búrosy nemese lombard.

Qońyraý - súıkimdi sımfonıa

Sokýrsnık - Uıalastar

Stıpendıa - ashtyq arashasy

Dıplom - tirshilik tiregi nemese ómirlik nanyń

Tún - sergektigiń tasıtyn ýaqyt

Tańerteń - túnimen izdegen uıqyńnyń tabylatyn ýaqyty

Aýylǵa barý - Kishi qajylyq

Anańnyń qońyraýy - Otbasyńdy saǵynǵanyńdy bildiretin sát

SMS - «kýrator izdep jatyr ma» degen qorqynysh jylt ete qalatyn sát

Uıqyashar (býdılnık) - eń jaǵymsyz áýen

Kese - shaı isher kezde ǵana jýylatyn ydys

Jataqhana - óz úıiń, óleń tósegiń

---