20 - ǵa deıingi sandardy qosý jáne azaıtý
Sabaq taqyryby: 20 - ǵa deıingi sandardy qosý jáne azaıtý Qosý kestesin qurastyramyz
1 - synyp
Qatysqandar sany:
Qatyspaǵandar sany:
Oqý maqsaty: bir tańbaly sandardy ondyqtan attamaı qosý kestesin qurady, biledi jáne qoldanady;
“+”, “–”, “=” tańbasyn qoldaný;
qosý men azaıtý amaldarynyń komponentteri ataýyn órnekterdi oqý men jazýda qoldanady.
Barlyq oqýshylar:
Oqýshylardyń basym bóligi:
Keıbir oqýshylar:
Resýrstar: markerler;
topta jumys isteý úshin ár oqýshyǵa arnalǵan lamınattalǵan A4 formatty qaǵazdar;
qosý kestesiniń kórneki túri.
Tirek sózder qosý kestesi.
Sabaqtyń maqsaty: Qosý amalynyń nátıjesin qosý kestesin paıdalanyp anyqtaý daǵdysyn qalyptastyrý.
Sabaqqa baılanysty derekti materıaldar
Sabaqqa qatysty eskertpeler
Qosý kestesi qosý amalynyń nátıjesin tez esepteý úshin qajet. Sabaqta oqýshylar barlyq bir tańbaly sandardy qosý úshin qosý kestesin qurastyryp jáne paıdalanyp úırenedi. Sonyń ishinde ondyqtan attap qosýda da kesteni paıdalanady. Kesteniń kómegimen 20 - ǵa deıingi sandardy qosyp, nátıjesin taýyp úırenedi.
— Zattardy satyp alý úshin qajet aqshany sanaǵanda eresek adamdar únemi sandyq sáýleni paıdalana ma?
Eresek adamdardyń bir tańbaly sandardy qosýdyń nátıjesin oısha esepteıtinin aıtyńyz. Olardyń alǵan bilimderi qosý men azaıtýdyń nátıjesin tez esepteýge kómektesetinin aıtyp ótińiz. Bir tańbaly sandardy qosý nátıjesin jatqa bilý kerektigin eskertińiz.
Kirispe tapsyrma. Bir tańbaly sandardy qosýdyń kestesin qurastyrý maqsatynda jobalyq ju - mys uıymdastyryńyz. Keste kez kelgen ýaqytta paıdalaný úshin anyqtama kitap túrinde jasalýy múmkin. Bul anyqtama kitabyna bir tańbaly sandardy ondyqtan attamaı qosý nátıjesi kirý kerek ekenin eskertińiz.
Olardan myna suraqtardy surańyz:
— Anyqtama kitabynda birinshi qaı mysal turý kerek? (1 + 1 = 2.)
— Ekinshi san — 1. Birinshi sannyń ornyna qandaı bir tańbaly sandy qoıý kerek? (Ósý retimen 1 - den 9 - ǵa deıingi sandar.)
— Eger ekinshi qosylǵysh — 2 bolsa, birinshi qosylǵyshtyń ornyna qandaı bir tańbaly sandardy qoıýǵa bolady? (Ósý retimen 1 - den 8 - ge deıingi sandar.)
— Anyqtama kitapqa eń sońynda qandaı mysaldy jazasyńdar? (1 + 9 = 10.)
Oqýshylardy toptarǵa bólip, jumysty jalǵas - tyrýdy usynyńyz. Ár topqa qosý kestesiniń bir bóligin qurastyrýdy tapsyryńyz. Ol úshin oqýshylarǵa A4 formatty qaǵazdaryn taratyp berińiz. Oqýshylar qaǵazǵa qosý kestesiniń bir baǵanyndaǵy sandardy jazady. Barlyǵy 9 baǵan. Tapsyrmany synyptaǵy qurastyrǵan toptarǵa baılanysty berińiz. Oqýshylardyń daıyndyq deńgeıine qaraı tapsyrmany dıferensıasıalańyz. Mysaly synypta 3 adamnan toǵyz top qurýǵa bolady. Sonda ár topta qosý kestesiniń óz baǵanyn qurastyrýǵa bolady. Toptar sany úsheý nemese tórteý bolsa, qosý kestesiniń úsh ne tórt baǵanyn qurastyrady. Qosý kestesine joba qurastyrý aıaqtalǵan kezde, barlyq betterdi jınap, anyqtama kitap jasap, synyptaǵy kórneki jerge qoıyńyz. Oqýshylardyń jasaǵan jumystaryna alǵys bildirip, olar birge jasaǵan anyqtama kitapty bir tańbaly sandardy qosýdy jatqa bilgenge deıin kerek kezde paıdalanyp júretinderin eskertińiz.
Qosý kestesin zertte. Qosý kestesiniń qandaı baǵandardan turatynyna nazar aýdarýyn surańyz. Birinshi sannan bastap kestedegi qosýdyń baǵan boıynsha ornalasýyndaǵy ortaq negizgi prınsıpin aıtyńyz.
Jaýaby:
2 sany;
10 sany;
8 mysaldyń jaýaby 9 bolady; Olar mynalar: 8 + 1; 7 + 2; 6 + 3; 5 + 4; 4 + 5; 3 + 6; 2 + 7; 1 + 8.
Oılan. Tapsyrmany barlyq oqýshylarmen birge oryndańyz.
Qandaı sandardyń qosyndysynyń nátıjesi 10 bolatynyn kesteni zertteı otyryp izdeýdi usy - nyńyz.
Jaýaby:
9 túrli jaǵdaı:
9 + 1; 8 + 2; 7 + 3; 6 + 4; 5 + 5; 6 + 4; 7 + 3; 2 + 8; 1 + 9.
Shyǵaryp kór. Oqýshylarmen juptyq jumys uıymdastyryńyz. Qosý kestesin qoldanyp, mysal - dardy oryndaýdy usynyńyz. Oqýshylardy bir - biri - ne kómektese alatyndaı etip bólińiz. Mysaldardyń jaýabyn paraqqa jazyp, tekserý kezinde bir - birine kórsetýdi usynyńyz.
Tapsyrmada qosýdyń aýystyrymdylyq qasıetine baılanysty mysaldar baryn eskerińiz. Bul zańnyń keıinirek keńinen qoldanylatynyn aıtyńyz.
Jaýaby:
mysaldyń birinshi qatary: 9, 8, 8, 7; mysaldyń ekinshi qatary: 5, 9, 10.
Oryndap kór. Jumysty toppen uıymdastyryńyz. Oqýshylarǵa qosý komponentterin ataýdy jáne mysaldardy qosý kestesiniń kómegimen sheshýdi usynyńyz. Taldaý jasatyńyz. Qosý kestesinde 0 sanymen qosýdyń jaǵdaılary berilmegen. 0 sanynyń ereksheligine baılanysty qosý kestesinde bul san úshin jeke baǵannyń bolýynyń qajeti joq. 0 sanymen qosý amalyn oryndaý ereksheligin baıqap jáne este saqtaýy kerek: 0 sanyn kez kelgen sanmen qosqanda sol sannyń ózi shyǵady.
Jaýaby:
7 + 0 = 7;
5 + 0 = 5;
3 + 0 = 3;
2 + 0 = 2;
6 + 0 = 6;
4 + 0 = 4.
Tildik quzyrettilik qalyptastyrý
Qosymsha tapsyrmalar
Sabaq barysynda oqýshylardyń óz sózderinde matematıkalyq termınderdi durys aıtyp jáne oryndy qoldanýyna qoldaý kórsetip otyryńyz. Toppen nemese juppen talqylaý kezinde oqýshylardyń kommýnıkatıvti daǵdysy damıdy (birin - biri tyńdaı bilýi, óz kózqarasyn dáleldep aıta bilýi, suraqtarǵa negizdep jaýap berýi).
Jaýaptary birdeı bolatyn mysaldardy syzyqpen qos. Oqýshylar mysaldardy qosý kestesiniń kómegimen sheshedi jáne jaýaptary birdeı mysaldardy syzyqtarmen qosady.
Jaýaby:
4 + 5 = 9; ------------------- 3 + 6 = 9;
6 + 2 = 8; ------------------- 4 + 4 = 8;
8 + 2 = 10; ----------------- 7 + 3 = 10;
3 + 4 = 7; ------------------- 2 + 5 = 7;
4 + 1 = 5; ------------------- 3 + 2 = 5;
3 + 3 = 6. ------------------- 4 + 2 = 6.
Qosý kestesiniń kómegimen jaýaptardy tap.
Mysaldardy muqıat qarap shyǵyp, qosý kestesiniń kómegimen tapsyrmaǵa sáıkes keletin nusqalardy tabý kerek. Sosyn olar birinshi qosylǵyshty kók, al ekinshisin qyzyl qaryndashpen qorshaý kerek.
a) 2 + 8; 7 + 3; á) 8 + 1, 4 + 5, 7 + 2; b) 2 + 1; v) 8 + 2, 1 + 9.
Baǵalaý
Oqýshylar sabaqtyń sońynda:
qosý kestesin qurastyrýdy;
bir tańbaly sandardy qosý úshin kesteni paıdalanýdy meńgeredi.
Oqýshylardyń taqyrypty qanshalyqty meńger -
genin bilý úshin myna suraqtardy qoıyńyz:
— qosý kestesi ne úshin qajet?
— qosý kestesinde neshe baǵan bar?
— kestedegi eń kishi san shyǵý úshin qandaı bir tańbaly sandardy qosý kerek?
— kestedegi eń úlken san shyǵý úshin qandaı bir tańbaly sandardy qosý kerek?
Oqýshylarmen jumys dápterindegi “Jetistik baspaldaǵymen” ózin - ózi baǵalaýǵa baılanysty jumys ótkizińiz.
Pavlodar qalasy, M. Áýezov atyndaǵy №42 JOBBM
Muǵalimniń esimi: Kýdrysheva Sh. S.
1 - synyp
Qatysqandar sany:
Qatyspaǵandar sany:
Oqý maqsaty: bir tańbaly sandardy ondyqtan attamaı qosý kestesin qurady, biledi jáne qoldanady;
“+”, “–”, “=” tańbasyn qoldaný;
qosý men azaıtý amaldarynyń komponentteri ataýyn órnekterdi oqý men jazýda qoldanady.
Barlyq oqýshylar:
Oqýshylardyń basym bóligi:
Keıbir oqýshylar:
Resýrstar: markerler;
topta jumys isteý úshin ár oqýshyǵa arnalǵan lamınattalǵan A4 formatty qaǵazdar;
qosý kestesiniń kórneki túri.
Tirek sózder qosý kestesi.
Sabaqtyń maqsaty: Qosý amalynyń nátıjesin qosý kestesin paıdalanyp anyqtaý daǵdysyn qalyptastyrý.
Sabaqqa baılanysty derekti materıaldar
Sabaqqa qatysty eskertpeler
Qosý kestesi qosý amalynyń nátıjesin tez esepteý úshin qajet. Sabaqta oqýshylar barlyq bir tańbaly sandardy qosý úshin qosý kestesin qurastyryp jáne paıdalanyp úırenedi. Sonyń ishinde ondyqtan attap qosýda da kesteni paıdalanady. Kesteniń kómegimen 20 - ǵa deıingi sandardy qosyp, nátıjesin taýyp úırenedi.
— Zattardy satyp alý úshin qajet aqshany sanaǵanda eresek adamdar únemi sandyq sáýleni paıdalana ma?
Eresek adamdardyń bir tańbaly sandardy qosýdyń nátıjesin oısha esepteıtinin aıtyńyz. Olardyń alǵan bilimderi qosý men azaıtýdyń nátıjesin tez esepteýge kómektesetinin aıtyp ótińiz. Bir tańbaly sandardy qosý nátıjesin jatqa bilý kerektigin eskertińiz.
Kirispe tapsyrma. Bir tańbaly sandardy qosýdyń kestesin qurastyrý maqsatynda jobalyq ju - mys uıymdastyryńyz. Keste kez kelgen ýaqytta paıdalaný úshin anyqtama kitap túrinde jasalýy múmkin. Bul anyqtama kitabyna bir tańbaly sandardy ondyqtan attamaı qosý nátıjesi kirý kerek ekenin eskertińiz.
Olardan myna suraqtardy surańyz:
— Anyqtama kitabynda birinshi qaı mysal turý kerek? (1 + 1 = 2.)
— Ekinshi san — 1. Birinshi sannyń ornyna qandaı bir tańbaly sandy qoıý kerek? (Ósý retimen 1 - den 9 - ǵa deıingi sandar.)
— Eger ekinshi qosylǵysh — 2 bolsa, birinshi qosylǵyshtyń ornyna qandaı bir tańbaly sandardy qoıýǵa bolady? (Ósý retimen 1 - den 8 - ge deıingi sandar.)
— Anyqtama kitapqa eń sońynda qandaı mysaldy jazasyńdar? (1 + 9 = 10.)
Oqýshylardy toptarǵa bólip, jumysty jalǵas - tyrýdy usynyńyz. Ár topqa qosý kestesiniń bir bóligin qurastyrýdy tapsyryńyz. Ol úshin oqýshylarǵa A4 formatty qaǵazdaryn taratyp berińiz. Oqýshylar qaǵazǵa qosý kestesiniń bir baǵanyndaǵy sandardy jazady. Barlyǵy 9 baǵan. Tapsyrmany synyptaǵy qurastyrǵan toptarǵa baılanysty berińiz. Oqýshylardyń daıyndyq deńgeıine qaraı tapsyrmany dıferensıasıalańyz. Mysaly synypta 3 adamnan toǵyz top qurýǵa bolady. Sonda ár topta qosý kestesiniń óz baǵanyn qurastyrýǵa bolady. Toptar sany úsheý nemese tórteý bolsa, qosý kestesiniń úsh ne tórt baǵanyn qurastyrady. Qosý kestesine joba qurastyrý aıaqtalǵan kezde, barlyq betterdi jınap, anyqtama kitap jasap, synyptaǵy kórneki jerge qoıyńyz. Oqýshylardyń jasaǵan jumystaryna alǵys bildirip, olar birge jasaǵan anyqtama kitapty bir tańbaly sandardy qosýdy jatqa bilgenge deıin kerek kezde paıdalanyp júretinderin eskertińiz.
Qosý kestesin zertte. Qosý kestesiniń qandaı baǵandardan turatynyna nazar aýdarýyn surańyz. Birinshi sannan bastap kestedegi qosýdyń baǵan boıynsha ornalasýyndaǵy ortaq negizgi prınsıpin aıtyńyz.
Jaýaby:
2 sany;
10 sany;
8 mysaldyń jaýaby 9 bolady; Olar mynalar: 8 + 1; 7 + 2; 6 + 3; 5 + 4; 4 + 5; 3 + 6; 2 + 7; 1 + 8.
Oılan. Tapsyrmany barlyq oqýshylarmen birge oryndańyz.
Qandaı sandardyń qosyndysynyń nátıjesi 10 bolatynyn kesteni zertteı otyryp izdeýdi usy - nyńyz.
Jaýaby:
9 túrli jaǵdaı:
9 + 1; 8 + 2; 7 + 3; 6 + 4; 5 + 5; 6 + 4; 7 + 3; 2 + 8; 1 + 9.
Shyǵaryp kór. Oqýshylarmen juptyq jumys uıymdastyryńyz. Qosý kestesin qoldanyp, mysal - dardy oryndaýdy usynyńyz. Oqýshylardy bir - biri - ne kómektese alatyndaı etip bólińiz. Mysaldardyń jaýabyn paraqqa jazyp, tekserý kezinde bir - birine kórsetýdi usynyńyz.
Tapsyrmada qosýdyń aýystyrymdylyq qasıetine baılanysty mysaldar baryn eskerińiz. Bul zańnyń keıinirek keńinen qoldanylatynyn aıtyńyz.
Jaýaby:
mysaldyń birinshi qatary: 9, 8, 8, 7; mysaldyń ekinshi qatary: 5, 9, 10.
Oryndap kór. Jumysty toppen uıymdastyryńyz. Oqýshylarǵa qosý komponentterin ataýdy jáne mysaldardy qosý kestesiniń kómegimen sheshýdi usynyńyz. Taldaý jasatyńyz. Qosý kestesinde 0 sanymen qosýdyń jaǵdaılary berilmegen. 0 sanynyń ereksheligine baılanysty qosý kestesinde bul san úshin jeke baǵannyń bolýynyń qajeti joq. 0 sanymen qosý amalyn oryndaý ereksheligin baıqap jáne este saqtaýy kerek: 0 sanyn kez kelgen sanmen qosqanda sol sannyń ózi shyǵady.
Jaýaby:
7 + 0 = 7;
5 + 0 = 5;
3 + 0 = 3;
2 + 0 = 2;
6 + 0 = 6;
4 + 0 = 4.
Tildik quzyrettilik qalyptastyrý
Qosymsha tapsyrmalar
Sabaq barysynda oqýshylardyń óz sózderinde matematıkalyq termınderdi durys aıtyp jáne oryndy qoldanýyna qoldaý kórsetip otyryńyz. Toppen nemese juppen talqylaý kezinde oqýshylardyń kommýnıkatıvti daǵdysy damıdy (birin - biri tyńdaı bilýi, óz kózqarasyn dáleldep aıta bilýi, suraqtarǵa negizdep jaýap berýi).
Jaýaptary birdeı bolatyn mysaldardy syzyqpen qos. Oqýshylar mysaldardy qosý kestesiniń kómegimen sheshedi jáne jaýaptary birdeı mysaldardy syzyqtarmen qosady.
Jaýaby:
4 + 5 = 9; ------------------- 3 + 6 = 9;
6 + 2 = 8; ------------------- 4 + 4 = 8;
8 + 2 = 10; ----------------- 7 + 3 = 10;
3 + 4 = 7; ------------------- 2 + 5 = 7;
4 + 1 = 5; ------------------- 3 + 2 = 5;
3 + 3 = 6. ------------------- 4 + 2 = 6.
Qosý kestesiniń kómegimen jaýaptardy tap.
Mysaldardy muqıat qarap shyǵyp, qosý kestesiniń kómegimen tapsyrmaǵa sáıkes keletin nusqalardy tabý kerek. Sosyn olar birinshi qosylǵyshty kók, al ekinshisin qyzyl qaryndashpen qorshaý kerek.
a) 2 + 8; 7 + 3; á) 8 + 1, 4 + 5, 7 + 2; b) 2 + 1; v) 8 + 2, 1 + 9.
Baǵalaý
Oqýshylar sabaqtyń sońynda:
qosý kestesin qurastyrýdy;
bir tańbaly sandardy qosý úshin kesteni paıdalanýdy meńgeredi.
Oqýshylardyń taqyrypty qanshalyqty meńger -
genin bilý úshin myna suraqtardy qoıyńyz:
— qosý kestesi ne úshin qajet?
— qosý kestesinde neshe baǵan bar?
— kestedegi eń kishi san shyǵý úshin qandaı bir tańbaly sandardy qosý kerek?
— kestedegi eń úlken san shyǵý úshin qandaı bir tańbaly sandardy qosý kerek?
Oqýshylarmen jumys dápterindegi “Jetistik baspaldaǵymen” ózin - ózi baǵalaýǵa baılanysty jumys ótkizińiz.
Pavlodar qalasy, M. Áýezov atyndaǵy №42 JOBBM
Muǵalimniń esimi: Kýdrysheva Sh. S.
You Might Also Like
-
Qabyldaý deńgeıi ár túrli balalarǵa birdeı zeıin aýdaryp, olarmen derbes jumys jasaýǵa múmkindik beretin ádis retindegi oqytý tehnologıasy «Deńgeılep saralap oqytý tehnologıasy» dep esepteımin. Osy...
-
Bastaýysh synyp oqýshylarynyń zeıinin damytýda psıhologıalyq tapsyrmalardyń mańyzy
