InfoHub Logo

Ana tili 3 - synyp
Taqyryby: Abaı “Qys" (slaıdymen)
Psıhologıalyq daıyndyq.
Barlyǵymyz kózimizdi jumyp:
Men sabaqta, mekteptemin.
Meniń zeıinim turaqty.
Men jaqsy oılap otyrmyn - deımiz

- Óz bilimińdi tekser! Test
1. Aǵybaı batyr esimine qatysty sózdi ata.
A) Er júrek
b) Aqjoltaı
v) Batyr
2. Jaqıa kimniń balasy?
A) Mahambettiń
b) Isataıdyń
v) Amangeldiniń
3. B. Maılınniń «Kúlpash» áńgimesindegi basty keıipkerlerdi atańdar.
-....................
4. «Nurken», «Batyr Baýyrjan», «Kombattyń áńgimesi», «Tý tikken Raqymjan» áńgimelerindegi ortaq taqyryp qaısysy?
A) Uly Otan soǵysy
b) Azamat soǵysy
v) Jeltoqsan oqıǵasy
5. M. Shahanov «Tórt ana» óleńindegi tórt anany atańdar?
Týǵan jer, týǵan til, salt - dástúr, tarıh.

Jumbaq sheship kóreıik.
1. Qysta bar da, jazda joq.
2. Qulaǵy men kózi joq,
Joq tipti qol men aıaǵy.
Biraq ǵajap ónerpaz,
Mánerlep oıý oıady.

3. Kólge japqan qaqpaq
Siresip tur –
Qatty – aq.
4. Qanaty joq - ushady.
Aıaǵy joq - jeledi.
Aýzy joq – ulıdy.

Sózjumbaq
1. Qysta ǵana bolady
Ustasań, qolyń tońady.
2. Murny joq shymshyq muz teser.
3. Jylt – jylt etken
Jyradan ótken.
Abaı Qunanbaev 1845 jyly jylan jylynda Shyńǵys taýynda (burynǵy Semeı oblysynda ) dúnıege kelgen. Ákesi Qunanbaı tilge sheshen, aqylǵa baı, el basqarǵan adam. Ájesi Zere men anasy Uljannan kóptegen áńgimeler estip ósti, bala kezinen súıdi. Abaı nebári úsh jyl musylmansha, úsh aı oryssha oqydy. Bul jyldary arab, parsy, shaǵataı tilderin jaqsy meńgerdi.. Balalar, uly adamdardyń kóbi ata - ájeleriniń tárbıesinde bolǵan. Mysaly: Abaı ájesi Zereniń tárbıesinde bolǵan. Ájesi oǵan «abaı bol, balam»dep kishkentaı kezinde kóp aıtqan eken, sodan Abaı atalyp ketken. Onyń shyn aty Ibragım.

Abaı “Qys"
Óleńniń shyǵý tarıhynan
- Qys óleńin Abaı atamyz 1884 jyly Semeı óńirinde qys qatty bolyp el jutaǵan, mal qyrylǵan eken. Qysta jaýǵan qar sáýir aıynda bir - aq erigen. Bul óleń sol kezeńde jazylǵan. Sondyqtan aqyn qysty «Aq kıimdi, deneli, aq saqaldy” zor tulǵaly adam retinde sıpattaǵan.
Sózdik jumys:
(Dápterge jazyp alý).
1. soqyr, mylqaý - eshteńeni kórmeıdi, estimeıdi.
2. dombyǵyp - sýyqtan isip, qyzarý.
3. doldanǵanda - ashýlanǵanda
4. úsik shalý - úsý, toný
5. Shıdem - qoı júninen toqylǵan syrt kıim