InfoHub Logo

Y.Altynsarın atyndaǵy
Arqalyq memlekettik pedagogıkalyq ınstıtýty
Stýdent: Esentýrova Aıdana        
Ǵylymı jetekshisi: Anapın Eltaı Hakımuly

             

Qoǵamnyń damýynyń qazirgi kezeńi, elimizde bolyp jatqan túrli ózgerister bilim berý qyzmetine jańasha qaraýdy, muǵalim is-áreketin jańasha uıymdastyrýdy talap etedi. Biz aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıalardyń ómirimizge, ásirese, bilim berý prosesine birqatar aýqymdy ózgerister engizip otyrǵan zamanda ómir súrip jatyrmyz. Álemdegi halyqaralyq qatynastardyń jetekshi quraly retinde aǵylshyn tiliniń alar orny aldymen tehnologıanyń, ekonomıka men PR-tehnologıanyń asa qarqyndy damýymen baılanysty. Bul aǵylshyn tilin memleketaralyq qarym-qatynas, ǵylymı zertteýlerdiń negizgi tili retinde meńgergisi keletin jalpy bilim berý mektepteri oqýshylarynyń qyzyǵýshylyǵyn kúsheıte túsedi. Qazirgi ýaqytta shet tilderi, onyń ishinde eń aldymen aǵylshyn tili ózge el azamattarymen qatynas jasaý quraly retinde ómirdiń túrli salasynda qoldaý úshin fýnksıonaldy túrde talap etilip otyr.

Shet tili sabaqtarynyń basty maqsattarynyń biri kommýnıkatıvti quzyrlyqty qalyptastyrý bolyp tabylady. Qazirgi ǵalymdardyń (Evgenıa Semónovna Pólat) aıtýynsha, qommýnıkatıvti quzyrlyqty qalyptastyrý úshin sabaqty shartty-kommýnıkatıvti nemese kommýnıkatıvti jattyǵýlarmen toltyrý jetkiliksiz. Aıtylǵan sózdiń mazmunyna kóńil bólý úshin oqýshylarǵa oılaýǵa, qandaıda bir problemalardy sheshýge, olardy sheshý joldaryn talqylaýǵa múmkindik berý mańyzdy. Bul jerde til óziniń basty qyzmeti - oıdy qurastyrý jáne jetkizý qyzmetin atqarýy qajet.

Shet tilderin úıretýdegi osyndaı tásildiń basty ıdeıasy - oqýshylardy túrli jattyǵýlardy oryndaý arqyly sóıleý daǵdylaryn arttyrý. Kommýnıkatıvti tásil oqýshyny shet tilinde qarym-qatynas jasaýǵa daıyndaı alady.

Jańa tehnologıalar - pedagogtyń múmkindigin kúsheıtetin qural, biraq ol múǵalimdi almastyra almaıdy. Kompúter múmkindikteri psıhologıa men dıdaktıka turǵysynan taldanyp, kerek kezinde pedagogıkalyk talaptarǵa saı qoldanylýy kerek. Syrtky effektini qýyp ketpeı, okytý programmasynyń tek syrtqy emes, ishki tıimdiligine kóp kónil bólgen durys. Kompúterdiń syzbalyq múmkindigin moldyǵy dáristik ekspsrımentti boıaýly sýrettermen, syzbalarmen, kesteler men baıyta túsýge jol ashady, olardy esep sharttaryna da paıdalanýǵa bolady.

Kompúterdi muǵalim kosymsha materıaldar, ártúrli anyqtamalyk málimetterden akparattar berý úshin kórneki kural retinde paıdalana alady. Mundaı málimetterge grafıkter, shemalar, ılústrasıalar jatqyzýǵa bolady. Muǵalim aralaspaı-aq, oqýshylar ózderi meńgerýge tıisti aqparattar beriledi. Qajetti akparattardy jınaqtaýda elektrondyk tehnıkalardy engizý ýakyt únemdeıdi, karastyryp otyrǵan kezeńde akparattyń tolyktyǵyn joǵarylatady, aqparattyk-anyktamalyk júıe kuramynda elektrondyq kuryrǵylarmen jumys isteý daǵdysyn kalyptastyrýǵa múmkindik týǵyzady.

Jańa akparattyq tehnologıa kuraldaryn aǵylshyn pániniń kiriktirilgen sabaqtarynda paıdalaný, oqýshynyń shyǵarmashylyq, ıntellektýaldyq qabiletiniń damýyna, óz bilimin ómirde paıdalana bilý daǵdylarynyń qalyptasýyna ákeledi. Kompúterlik tehnıkanyń dıdaktıkalyq múmkindikterin pedagogıkalyk maqsattarǵa qoldaný, bilim mazmunyn anyqtaýda, oqytý formalary men ádisterin jetildirýde jaqsy áserin tıgizedi:

- óz áreketin sanaly túrde josparlaıdy;

- prezentasıalardy kuraýdy biledi.

Mamandardyń biliktiligin kóterý mindetterin sheshýde oqý prosesinde aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalanýdyń kelesi múmkindikteri usynylady:

- aqparattyq mádenıet elementterin qalyptastyrýda bilim mekemeleriniń mamandarynyń qajettiligin qanaǵattandyrý: ınformatıka, aqparattyq jáne jelilik tehnologıalar salasy boıynsha jańa bilimder alý;

- ınformatıka muǵalimderiniń biliktiligin kóterý jáne qaıta daıarlaý; - bilim berý júıesin basqarý mamandaryn jáne pán muǵalimderin jańa aqparattyq tehnologıany óz qyzmetterine erkin paıdalana bilýge úıretý; - ınformatıka pánin oqytýdyń kókeıkesti máseleleri boıynsha ınformatıka muǵalimderi úshin stajırovka ótkizý jáne ony uıymdastyrý;

- araqashyqtyqtan oqytý formalaryna muǵalimderdiń qyzmetin baǵyttaý;

- oblystaǵy bilim berý mekemelerin aqparattandyrýdyń ǵylymı-ádistemelik baǵyt boıynsha jetekshilik etý; - oblystyń birtutas bilimdik jelisiniń aqparattyq resrýstaryn qalyptastyrý;

- oqý prosesi men ǵylymı-ádistemelik jumystarǵa jańa aqparattyq tehnologıany qoldaný negizinde olardyń ozyq tájirıbelerin taratý.

Jańa pedagogıkalyq tehnologıalardyń ártúrli baǵyttarynyń arasynda erekshe oryndy bilim berýdi birlesip jumys isteý arqyly júzege asyratyn tulǵalyq baǵyttylyq tárizdi jobalyq tehnologıa alady.

Jobalardyń ádisi – oqý barysynda kishkentaı topta áleýmettik qarym – qatynas qurýǵa negizdelgen bilim berý salasyndaǵy tehnologıalardyń biri, oqý barysynda oqýshylar ártúrli áleýmettik rólderdi (uıymdastyrýshy, jetekshi, atqarýshy jáne t.b.) qabyldaıdy, oryndaıdy jáne olardy shynaıy qarym – qatynas kezinde ózekti máselelerdi sheshýde oryndaýǵa úırenip, daıyndalady.

Jobalyq jumys jáne jalpy jobalyq tehnologıa shet tilin úırenýde praktıkalyq, damý jáne bilim berý maqsattaryn biriktire otyryp, barlyq salalardaǵy til men midenıetti úırený aıasynda tıimdi oqý barysyn damytý máselelerin júzege asyrýǵa múmkindik beredi.

Jobalyq jumystyń basty maqsaty úırenip jatqan tildi meńgerý men qoldaný barysynda tildik jáne bilim sapasyndaǵy oqýshynyń táýelsizdigin, kreatıvtigin jáne iskerlik belsendilikke degen qabiletin damytý. Jobalyq tehnologıanyń negizi jobalyq jumystyń sońǵy ónimi bolyp tabylatyn naqty, aıqyn anyqtalǵan bilim berý ónimine degen baǵyt. Jobalyq tehnologıa shetel tilin úırenýdiń barlyq salalaryn biriktirý, múmkindik berý jáne sóıleý qarym-qatynasynyń shapshańdyǵy men durystyǵy arasyndaǵy naqty balansty ornatady. Shet tilin meńgerýdiń kez kelgen satysynda jobalyq tapsyrmalar úshin taqyryp jáne naqty suraqtar tańdaýǵa múlde shekteý qoıylmaǵan.

Jobalyq tehnologıa kez kelgen oqýlyqpen jáne basqa oqý-quraldarymen birge júre alady jáne sóıleý tájirıbesimen shetel tilinde sóıleý qarym qatynasynyń kommýnıkatıvti qabilet damýynyń satysynda úırenip jatqan tildiń jalpy júıesiniń túrli formalarynyń qataryna qosyla alady.

Jobalyq tapsyrma shet tilin meńgerý men qoldanýda naqty ónim retinde qarastyryla alady. Shet tili muǵaliminiń jumysynda eń basty qıynshylyq damý jaǵdaıyn jasaý jáne basqarý qyzmetin, teń seriktestik qarym-qatynas qyzmetin jáne oqýshylarǵa baılanysty úılestirý bolyp tabylady. Oqytýshy motıvasıa týdyrý jáne ony qoldaý, joba jumysyna qajettilik pen qyzyǵýshylyq týdyrý, oqý jaǵdaıymen shet tilin naqty qoldaný arasynda “kópir ornatý” sıaqty jobalyq tehnologıanyń eń qıyn máselelerin sheshedi.

Ádebıet

1. Korákovseva N.F. Sovremennaıa metodıka organızasıı samostoıatelnoı raboty ızýchaıýshıh ınostrannyı ıazyk. - M.: ARKTI, 2002. - 176 s.

2. Krasnoperov E. J. Tehnologıa lıchnostno-orıentırovannogo obýchenıa IA. // IA v sovremennom mıre. – Almaty, 1999 s. 35-40. 3. atıvnyıPolpt E.I. Kommýnı 4. Polat E. S. Novye pedagogıcheskıe tehnologıı. - M., 1991.

---