Ákeniń otbasyndaǵy róli
Ákeniń otbasyndaǵy róli.
Áke árbir otbasynyń temirqazyǵy, uıtqysy, qorǵaýshysy jáne tiregi. Áke otbasynyń eń basty múshesi, ıaǵnı otaǵasy. Ákeniń qadirin túsingen adam ǵana baǵalaı biledi.«Ákege qarap ul óser» degen támsil bar. Maǵynasyna tereńirek uǵynar bolsaq, bir aýyz sózden sanaǵa túıetin sansyz ulaǵat jatyr. Rasynda, jas urpaqqa ǵana emes ákelerge de jaýapkershilik júktelip turǵandaı. Ákeniń boıyndaǵy jaqsy men jamandy qasıetterdi, balanyń boıynan kórsek bolady. Bala ne kórse, sony ózine qabyldaıdy. Sondyqtan, ákeniń balaǵa berer tálim - tárbıesinde ónege is - áreketin kórsete bilýge tıis dep oılaımyn.
Buqar jyraý aıtqandaı «Ákeli bala - jaýjúrek, jıyn toıǵa barady, tórden oryn alady, bitiredi jumysyn tastan da ótkizer jebesin»deıdi. Balaǵa qorǵan bolǵan ákesiniń arqasynda aıaǵyn alshań basyp, basyn tik ustap, bar sharýasyn bitirip, aldyna kezdesken kez – kelgen qorǵandy buzýǵa daıyn bolady. Al «Ákesiz bala sýjúrek, jıyn toıǵa barady bosaǵada qalady»deıdi. Iaǵnı jasqanshaq bolatynyn meńzep tur. Sondyqtan biz bala tárbıesinde ákeniń qanshalyqty mańyzdy ról oınaıtynyn bilýge boldy. Biraq qazaq óz qundylyqtaryna qaıtyp oralmaıynsha ákeniń otbasyndaǵy róli tómendeı beredi.
«Bir ákeniń tárbıesin - júz mektepte bere almas»- dep dana halqymyz beker aıtpasa kerek. Sol sebepti de bala tárbıesin halqymyzdyń ejelgi ozyq dástúrlerin negizge ala otyrý kerek. Buryndary ákeniń qas qabaǵynan, qaharynan seskenip ósken balalar ákeniń qadir - qasıetin jaqsy biletin Balaǵa ákesinen qoryqqandyqtan emes, ákeniń otbasyndaǵy basty adam ekenin sezinip, er azamat retinde kóretin. Ákeden tárbıe alǵan qazaq balasynyń ákege degen osylaısha qurmeti arta túsedi.
Osylaısha ákeden tárbıe alǵan qazaq balasynyń jaman bolmasy anyq. Ákelerimizdiń amandyǵyn, ósirip jetkizgen balalarynyń qyzyǵyn kórýge násip etkizsin. Bar balanyń baqytyna bir Alladan keıingi panasy «Ákeler» aman bolsa eken deımin.
Áke árbir otbasynyń temirqazyǵy, uıtqysy, qorǵaýshysy jáne tiregi. Áke otbasynyń eń basty múshesi, ıaǵnı otaǵasy. Ákeniń qadirin túsingen adam ǵana baǵalaı biledi.«Ákege qarap ul óser» degen támsil bar. Maǵynasyna tereńirek uǵynar bolsaq, bir aýyz sózden sanaǵa túıetin sansyz ulaǵat jatyr. Rasynda, jas urpaqqa ǵana emes ákelerge de jaýapkershilik júktelip turǵandaı. Ákeniń boıyndaǵy jaqsy men jamandy qasıetterdi, balanyń boıynan kórsek bolady. Bala ne kórse, sony ózine qabyldaıdy. Sondyqtan, ákeniń balaǵa berer tálim - tárbıesinde ónege is - áreketin kórsete bilýge tıis dep oılaımyn.
Buqar jyraý aıtqandaı «Ákeli bala - jaýjúrek, jıyn toıǵa barady, tórden oryn alady, bitiredi jumysyn tastan da ótkizer jebesin»deıdi. Balaǵa qorǵan bolǵan ákesiniń arqasynda aıaǵyn alshań basyp, basyn tik ustap, bar sharýasyn bitirip, aldyna kezdesken kez – kelgen qorǵandy buzýǵa daıyn bolady. Al «Ákesiz bala sýjúrek, jıyn toıǵa barady bosaǵada qalady»deıdi. Iaǵnı jasqanshaq bolatynyn meńzep tur. Sondyqtan biz bala tárbıesinde ákeniń qanshalyqty mańyzdy ról oınaıtynyn bilýge boldy. Biraq qazaq óz qundylyqtaryna qaıtyp oralmaıynsha ákeniń otbasyndaǵy róli tómendeı beredi.
«Bir ákeniń tárbıesin - júz mektepte bere almas»- dep dana halqymyz beker aıtpasa kerek. Sol sebepti de bala tárbıesin halqymyzdyń ejelgi ozyq dástúrlerin negizge ala otyrý kerek. Buryndary ákeniń qas qabaǵynan, qaharynan seskenip ósken balalar ákeniń qadir - qasıetin jaqsy biletin Balaǵa ákesinen qoryqqandyqtan emes, ákeniń otbasyndaǵy basty adam ekenin sezinip, er azamat retinde kóretin. Ákeden tárbıe alǵan qazaq balasynyń ákege degen osylaısha qurmeti arta túsedi.
Osylaısha ákeden tárbıe alǵan qazaq balasynyń jaman bolmasy anyq. Ákelerimizdiń amandyǵyn, ósirip jetkizgen balalarynyń qyzyǵyn kórýge násip etkizsin. Bar balanyń baqytyna bir Alladan keıingi panasy «Ákeler» aman bolsa eken deımin.
You Might Also Like
-
Áke týystyq termınder júıesindegi túpqazyq uǵym, óıtkeni qazaq shejiresinde jeti ataǵa deıin sanaý dástúrinde sanat ákeden bastalady. «Jaqsydan jaman týady, bir aıaq asqa alǵysyz. Jamannan jaqsy týad...
-
Áke - asqar taý. Otbasynda ákeniń alatyn orny bólek. Áke sol shańyraqtyń bar aýyrtpashylyǵyn kóteretin asyrap baǵýǵa da, jaqsy tálim-tárbıe berýge de mindetti adam.
