Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 apta buryn)
Án padıshasy – Shámshi aǵa
Ashyq tárbıe saǵaty: Án padıshasy – Shámshi aǵa.
Maqsaty: qazaq halqynyń tanymal sazgeri Shámshi Qaldaıaqovtyń ómirimen, shyǵarmashylyǵymen tanystyrý; onyń halqyna qaldyrǵan mol murasyn urpaqqa jetkize otyryp, sazgerdi, ánderin qurmetteýge shaqyrý.
Kórnekiligi: ekranda «Án padıshasy – Shámshi aǵa» atty taqyrypta Shámshiniń ómirinen, shyǵarmashylyǵynan sýretter kórsetý, elimizdiń kórnekti aqyn – jazýshylarynyń, ánshileriniń Shámshi týraly júrekjardy lebizderinen úzindi kórsetý.

Barysy
Top jetekshisi: Qurmetti ustazdar men stýdentter! Sizder búgin qyryq jyl boıy qazaqtyń dalasy men balasyn án áýenimen áldılegen uly kompozıtor Shámshi Qaldaıaqovqa arnalǵan №107 top stýdentteri daıyndaǵan «Án padıshasy – Shámshi aǵa» atty ádebı - sazdy keshti tamashalaǵaly otyrsyzdar. «Qazaqtyń kim ekenin bilgisi kelgen adam Shámshi Qaldaıaqovtyń ánderin tyńdasyn» degen sózdi qazaqtyń belgili jazýshysy Ǵabıt Músirepov aıtypty. Árıne, bul sóz tekten – tekke aıtylmasa kerek, óıtkeni Shámshi ánderi ultymyzdyń baǵa jetpes baılyǵy, rýhanı qazynasy. Shámshi ánderi – máńgi eskirmeıtin, kónermeıtin ánder. Qandaı da bir uly ister týǵan jerdiń topyraǵynan bastalsa kerek. Shámshi aǵamyz da týǵan halqyn, ósken elin, jýsandy jerin aqtyq demi qalǵansha qulaı súıdi, olardy óziniń án besiginde terbetti, án shyǵarýdaǵy óner jolyn bar baılyqtan joǵary qoıdy. Týǵan jerge qurmet pen súıispenshilik sezimin án áýeninde qalyqtatqan Shámshi aǵamyz ne degen qudiretti edi!
Elimizdiń birligine, tynyshtyǵyna arnap jazǵan Shámshiniń «Meniń Qazaqstanym» ánin jan júregiń tebirenbeı tyńdaý múmkin emes. «Bul ánim túbinde elimniń ánuranyna aınalady» degen Shámshiniń sózi rasqa aınalyp, asqaq rýhty bul án búginde qazaq dalasynyń ánuranyna aınaldy.

1 - júrgizýshi: Qazaqstannyń halyq aqyny Áselhan Qalybekovanyń «Qutty bolsyn el qalaǵan Ánuran!» óleńi. Oqıtyn Mahanov Narıman.

1 - júrgizýshi: Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik ánurany «Meniń
Qazaqstanym». Sózi Jumeken Nájimedenov pen Nursultan Nazarbaevtiki. Áni Shámshi Qaldaıaqovtiki. Oryndaıtyn hor.

2 - júrgizýshi: Arys ózeniniń Syrdarıaǵa quıatyn jerdegi qoınaýynda «Sarykól» degen shaǵyn kól bar. Mine, osy kóldiń jaǵasynda Qaldaıaq degen Kisiniń qamys kúrkesinde 1930 jyldyń 15 - shi tamyzynda bir ul bala dúnıege keledi.
Kórinis (Shámshiniń dúnıege kelýi)

1 - júrgizýshi: Osy sózderdiń keıinnen aqıqatqa aınalyp, ánimen ár júrekti áldılegen, án padıshasy atanyp, altyn tájini kıgen sazger Shámshi Qaldaıaquly bolatynyn kim bilgen?

2 - júrgizýshi: Shámshi! Qazaq halqynyń daryndy uldarynyń biri Shámshi Qaldaıaqov týraly aıtý ári ońaı, ári qıyn. Asqar shyńnyń alystaǵan saıyn bıikteı beretini sekildi qazaq dalasynyń uly perzenti Shámshi Qaldaıaqovtyń da ýaqyt ótken saıyn dańqy ósip, rýhy asqaqtap barady.

1 - júrgizýshi: Árbir adamnyń eń jaqyn, eń qymbat, eń asyl adamy bar. Ol – Ana. Ana – jer betindegi tirshiliktiń qaınar bulaǵy. Ana – teńdesi joq taýsylmaıtyn jyr.
Shyryldap dúnıege kelgen sátten bastap – aq ananyń jylýyn, ananyń áldıin izdeı bastaısyń.
Kórinis (Shámshiniń anasymen qoshtasýy)

2 - júrgizýshi: Shámshiniń anasyna bergen bul ýádesi araǵa birneshe jyldar salyp baryp oryndaldy. Mýzykaǵa degen áýestiginiń erte oıanýyna anasy Saqypjamaldyń syzylta salǵan ánderi sebepshi, Shámshiniń anasyna degen saǵynysh pen qurmetten, qımastyqtan týǵan «Ana týraly jyr» áni barsha halyqtyń súıip aıtatyn ánine aınaldy. Bul án barlyq analarǵa arnalǵan án edi.
«Ana týraly jyr» áni. Oryndaıtyn Sahıev Nurbol.

1 - júrgizýshi: Árbir ánniń ómirge kelýiniń ózindik sebepteri bar. Arys jaǵasynda dúnıege kelip, Arystyń sýyna shomylyp ósken Shámshige Arysqa arnap bir án jazý kókeıinde júrgen kóp armannyń biri bolatyn. Balalyq bal kúnderiniń izi qalǵan Arys jaǵasy onyń júregine jyr, kóńiline nur, shabytyna qanat syılaǵan, nebir ádemi áýezder bastaý alǵan qasıetti de qadirli jer bolatyn.
«Arys jaǵasynda» áni. Oryndaıtyn Erlanov Temirhan.

2 - júrgizýshi: Shámshi 300 - ge jýyq án jazdy. Shámshiniń ánderine basqa túgili aǵylshynnyń óner qaıratkeri Robert Faıler tań qalyp: «Men qazaqtyń uly kompozıtorymen tanysqanyma qýanyshtymyn. 300 - ge jaqyn óleń shyǵarý degen – uly erlik. Sizge eskertkish ornatý kerek» – degen eken. Endeshe ásem de áýezdi ánderimen halqynyń júregin baýrap alǵan Shámshiniń taǵy bir tamasha ánin tyńdaıyq.
Án padıshasy – Shámshi aǵa. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama