InfoHub Logo

Karkynbaeva Gýlmıra Oshakbaevna
joǵary sanatty arnaıy pán oqytýshysy
Baqanas agrarly-ındýstrıaldyq koleji

 

Qazaqstan Respýblıkasynyń «Bilim týraly» Zańynda «Bilim berý júıesiniń basty mindeti – ulttyq jáne jalpy adamzattyq qundylyqtar, ǵylym men praktıka jetistikteri negizinde jeke adamdy qalyptastyrýǵa jáne bilim alý úshin kajetti jaǵdaılar jasaý, oqytýdyń jańa tehnologıalaryn engizý, bilim berýdi aqparattandyrý» – dep bilim berý júıesin odan ári damytý mindetteri kózdeldi.

Elimizdiń basshysy N.Á.Nazarbaev muǵalimderdiń kásibı damý salasyndaǵy  jańa kózqarasy olardyń pedagogıkalyq  ómirindegi qosymsha  oń ózgerister  engizýge  múmkindik berýde.  Bilim sapasyn kóterý maqsatynda túrli jańalyqtardy mektep ómirine engizip júrmiz. Jańa zamannyń bilimdi urpaqtaryn tárbıelep oqytýda túrli qıyndyqtar kezdesedi. Sonyń joldaryn izdeýde kóptegen is- tájirıbeler jasaýdamyz.

Aqparattyq qatynastyq tehnologıa quraldaryn oqý,tárbıe úderisine qoldaný ádisteri san alýan. Osy ádisterdi jiktep kórsetýdiń máni zor.  Jiktep kórsetýde, birinshiden, bilim alýshyǵa beriletin bilimniń sapasy artady, ekinshiden, bilim alýshymen júrgiziletin jumystyń dáldigi artady, úshinshiden, kompúterlik tehnologıany paıdalanyp oqytýda muǵalimniń atqaratyn qyzmeti jeńildeıdi. Bilim men daǵdynyń ózara birigýi arqyly muǵalim teorıalyq jáne praktıkalyq ádisterdi saralap paıdalanýǵa jattyǵady. Sonyń nátıjesinde aqparattyq qatynastyq tehnologıa quraldaryn qoldaný arqyly oqytý ádisteri júıelenip berilse, bilim berýdiń sapasy artady. Bilim alýshylarǵa altyn ýaqytyńdy oryndy paıdalanyp, olarǵa tyń maǵlumat, tyń dúnıe berý –aqparattyq qatynastyq tehnologıalardyń jetistigi.

Jańa aqparattyq tehnologıanyń basty tıimdiligi – bul muǵalimge arnaıy sabaqtaryndaǵy oqý úrdisin túbegeıli ózgertýge, oqytýdaǵy pánaralyq baılanysty kúsheıte otyryp, bilim alýshylardyń dúnıe tanymdaryn keńeıtýge jáne qabiletterin kóre bilip, ony damytýǵa tolyq jaǵdaı jasaýy.

Sabaqta kompúterdi paıdalanýdyń tıimdiligin kelesideı saralap kórsetýge bolady.

1. Bilim alýshy men muǵalimniń pozıtıvtik oń qatynasta bolýyna yqpal etedi. Olaı deıtinimiz, bilim alýshylar kompútermen tikeleı qatysty bolǵandyqtan ózin erkin sezinedi.

2. Kompútermen jumys barysynda bilim alýshylardyń belsendilik, jaýapkershilik jáne ózindik shyǵarmashylyq qabiletteri qalyptasady. Bilim alýshy óz betinshe eńbektenedi. Óz eńbeginiń nátıjesin kóredi. Ózin-ózi qadaǵalaýǵa múmkinshilik týady. Tapsyrmalardy muǵalimniń  kómeginsiz oryndaıdy. Sol arqyly oılaý jáne este saqtaý qabiletteri damıdy.

3. Beriletin materıal birsaryndy bolyp, tek muǵalim ǵana sóıleıtin bolsa, balalar tez sharshap qalady da, sabaq sátsiz aıaqtalady. Osyndaı kóńilsiz jaǵdaılardy boldyrmaý úshin  arnaıy  sabaqta kompúter arqyly bilim alýshylardyń belsendiligin arttyratyn elementter qoldanylady. Aqparattyq tehnologıanyń muǵalim jumysyna eń tıimdisi – bilim alýshylardyń bilim olqylyqtaryna únemi zertteý jasap, túzetý jumystaryn júrgizýge paıdasy bar.

Qazirgi zamannyń damý qarqyny muǵalimderden shyǵarmashylyǵyn jańasha, ǵylymı-zertteý baǵytynda qurýdy talap etedi. Sondyqtan, HHİ ǵasyrdyń ınformatıka ǵasyry, ıaǵnı aqparattandyrý tehnologıasy damyǵan zamanda memleketimizdiń bolashaǵy – jas urpaqqa zaman talabyna saı bilim berip, jan-jaqty damýyna yqpal etý muǵalimnen shyǵarmashylyq izdenisti, úlken suranysty talap etedi.

Kompúter jáne aqparattyq tehnologıalar arqyly jasalyp jatqan oqytý úrdisi bilim alýshynyń jańasha oılaý qabiletin qalyptastyryp, olardy júıelik baılanystar men zańdylyqtardy tabýǵa ıterip, nátıjesinde - ózderiniń kásibı potensıaldarynyń qalyptasýyna jol ashady.

Búgingi tańdaǵy aqparattyq qoǵam aımaǵyndaǵy bilim alýshylardyń oılaý qabiletin qalyptastyratyn jáne kompúterlik oqytý isin damytatyn jalpy zańdylyqtardan taraıtyn pedagogıkalyq tehnologıalardyń tıimdiligi óte joǵary dep aıta alamyz.  Arnaıy sabaqtarynda aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalanýdyń tıimdiligi:

-  Bilim alýshynyń óz betimen jumysy;

-  Az ýaqytty kóp bilim alyp, ýaqytty únemdeý;

-  Bilim – bilik daǵdylaryn test tapsyrmalary arqyly tekserý;

-  Shyǵarmashylyq esepter shyǵarý kezinde arnaıylyq qubylystardy túsindirý arqyly júzege asyrý;

-  Qajetti aqparatty jedel túrde alý múmkindigi;

-       Qarapaıym kózben kórip, qolmen ustaý seziný nemese qulaq pen estý múmkindikteri bolmaıtyn tabıǵattyń tańǵajaıyp prosesterimen ár túrli tájirıbe nátıjelerin kórip, seziný múmkindigi;

-       Bilim alýshynyń oı-órisin dúnıetanymyn keńeıtýge de yqpaly zor.

Oqytýshy sabaǵynda aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalaný arqyly onyń tıimdiligin júıeli túrde kórsete biledi. Aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıany paıdalaný  oqytýdyń tıimdi ádisteriniń biri dep oılaımyn.

Arnaıy sabaqta aqparattyq tehnologıany tıimdi paıdalaný - bilim sapasynyń artýyna ákeledi. Jańa aqparattyq tehnologıany arnaıy sabaqtarynda paıdalana otyryp, bilim alýshylardyń bilim, bilik daǵdylaryn qalyptastyrýǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyryp, túrli deńgeıdegi esepterdi shyǵaryp, ony taldaı bilýge úıretemiz. Logıkalyq oılaý qabiletterin damytyp, ınternet jelisinen sabaqqa qajetti derekterdi óz betimen izdenýine, kompúterlik saýattylyqtaryna jol ashý. Sabaqta alǵan bilimderin ómirde qoldana bilýge tárbıeleý. Sanaly da sapaly bilim alǵan bilim alýshy ult keleshegi.

Bilim teńiz, onyń tereńine boılaı jetik biletin, syryn meńgergen, qupıasyn asha alatyndar ǵana boılaı almaq, mundaı adamdardy muǵalimder ǵana tárbıelep, daıyndaıdy. Muǵalim bilimdi bilim alýshy sanasyna sabaq arqyly jetkizedi, al sabaq sapasyn arttyrý - barlyq muǵalimderdi tolǵandyratyn mańyzdy másele. Kún saıyn ótetin jattandy kezeńderden turatyn dástúrli sabaqtar bilim alýshylardy jalyqtyryp, bilimge yntasyn tómendeteri sózsiz. Sondyqtan, sabaqty jandandyrýdyń ádis-tásilderin izdestirýge, buǵan bilim alýshylardy tartyp, olardyń belsendi shyǵarmashylyq jumystaryn uıymdastyrýdy mindet etip qoıý qajet.

---