InfoHub Logo

Oqýshylardy bıznes negizderine oqytý Mańǵystaý oblysy Aqtaý qalasyndaǵy mamandandyrylǵan ekonomıkalyq lıseıinde bastaý aldy. Bul joba ázirge pılottyq rejımde engizildi. Al jańa pán mektep baǵdarlamasyna keler jyly engiziletin bolady. Bul týraly Mańǵystaý oblysynyń kásipkerler palatasynyń dırektory Nurbek Qarasaev málimdedi.

"Kásipkerlik jáne bıznes negizderi" baǵdarlamasy jalpy bilim berý uıymdarynyń 10-11 synyp oqýshylary úshin arnaıy daıyndalǵan jańa pán. Al bıznestiń qyr-syryn ekonomıka pániniń muǵalimderi Sapýra Nurǵojına jáne Marıa Azolına oqýshylarǵa jan-jaqty túsindirýge tyrysty. Qazaq jáne orys synyptaryna úsh sabaqtan ótti. Oǵan barlyǵy 32 shákirt qamtyldy. Sabaq kezinde oqýshylarǵa oblystaǵy otandyq ónerkásiporyn týraly sújet kórsetildi. Sabaq erkin format túrinde boldy. Jańa pánniń alǵashqy sabaqtary «Ekonomıkalyq termınder», «Kásipkerlik formalary», «Kompanıa qurýǵa daıyndyq» taqyryptarynda ótti. Negizgi basymdyq tájirıbe sabaqtaryna berildi. Onyń aıasynda iskerlik oıyndar uıymdastyrylyp, eńbek naryǵyna taldaý júrgizý, franshızanyń tıimdiligi, kásiporyndar menshik nysany jáne bıznes-jobalardy qorǵaýǵa baǵyttaldy.

Aqtaý qalasy mamandandyrylǵan ekonomıkalyq lıseıiniń muǵalimi Sapýra Nurǵojınanyń aıtýynsha, oqýshylar buǵan deıin kásipti qalaı bastaýǵa bolatyny týraly bilmeıtin. Al, jańa pán engizilgen kúnnen bastap, olardyń qyzyǵýshyly joǵary ekendigin baıqaýǵa bolady. Ásirese azǵantaı shyǵynmen qalaı bıznesti júrgizýge bolatynyn, franshıza degenimiz ne, paıda túsirýdiń joldary qandaı degen suraqtar jaýap bere alady. Sanaýly kúnde belgili bolǵandaı, oqýshylardyń basym bóligi ózderiniń bolashaǵyn kásipkerlikpen baılanystyrǵysy keledi.

 «Negizinen bul óte qyzyqty oqý quraly. Oqýshylar kásipkerlik negizderiniń ne ekenin biledi jáne yntasy joǵary ekendigin baıqaýǵa bolady. Sabaq barysynda negizinen kásipkerliktiń negizgi formalary jáne bıznesti basqarý, qatelikke jol bermeı qıyndyqtardan shyǵý joldaryn túsindirýge tyrystyq. Bir qýantarlyǵy, oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵy artyp otyr jáne sabaqtan bos ýaqytynda qoldarynan jańa pán túspeıtin boldy. Bıznestiń qyr-syryn úırenýge yntaly", - deıdi ol. 

Al, óńirlik kásipkerler palatasynyń dırektory Nurbek Qarasaıuly bolsa jańa pándi oqyp, bilimderin jetildirgen oqýshylar bolashaqta kásipker bolýǵa osy bastan daıyndalýyna jaqsy múmkin alyp otyrǵanyn aıtady. Bul rette joǵary synyptyń oqýshylaryna kez-kelgen ýaqytta qoldaý kórsetilmek.  

«Jalpy bıznes degenimiz ne degen suraqqa oqýshylar jaýap izdemeı-aq, olardyń boıynda túsinik qalyptasty deýge negiz bar. Bir qýantarlyǵy olarda jańa ıdeıa kóp, osy ıdeıalardy júzege asyrý úshin  teorıaǵa kóbirek den qoıý qajet. Endigi kezekte qarjylaı saýattylyq, seriktestermen iskerlik qarym-qatynas ornatý, bıznes-jospardy qatesiz jazý jáne ózderiniń ıdeıalaryn oıdaǵydaı júzege asyrýdy úırenedi. El bolam deseń, besigińdi túze degen qanatty sóz osyndaıda oıǵa oralady. Damyǵan eldiń qataryna qosylý úshin, Elbasymyz Nursultan Nazarbaev kásipkerlik salasyn damytýǵa basymdyq berip otyr. Memlekettiń bolashaǵy – bilimdi jastar desek, balalarǵa mektep qabyrǵasynan bastap bıznes salasy boıynsha oqyǵandary óte quptarlyq is dep oılaımyn. Óńirlik kásipkerler palatasynyń bastamasymen qarasha aıynda Aqtaýdaǵy eki kolejdiń stýdentterine úsh kúndik «Kásipkerlik negizderi» taqyrybynda trenıń ótkizildi. Osy sharanyń aıasynda stýdentter jas kásipkermen júzdesti. Oǵan jetpis shákirt qamtyldy. Keler jyldan bastap bir aptalyq trenıńti Aqtaýdaǵy úsh mektepte, bes kolejde jáne joǵarǵy oqý oryndarynyń stýdentterine ótedi. Bul «Jappaı kásipkerlikti damytý» memlekettik baǵdarlamasyna sáıkes keledi. «Atameken» kásipkerler palatasy osy jumystardy qolǵa alyp, jastarǵa kásipkerlik salasy boıynsha bilim berýge daıyn, - deıdi óńirlik kásipkerler palatasynyń dırektory Nurbek Qarasaev.

Aıta ketý kerek, bıznestiń qyr-syryn úıretýge arnalǵan jańa oqýlyqty mektepterde engizý týraly bastamany  «Atameken» Ulttyq kásipkerler palatasynyń bastamasymen jáne Qazaqstan Respýlıkasy Bilim jáne Ǵylym mınıstrliginiń qoldaýymen ázirlendi. Jańa 2018-2019 oqý jylynda pılottyq joba retinde engizilmek. Pılottyq jobany ekonomıka pániniń muǵalimi júrgizedi.     

Jaqyn kúnderi oqý oryndarynda engizile bastaǵan "Kásipkerlik jáne bıznes negizderi" atty oqý quralyna múǵalimder, oqýshylar jáne ata-analarǵa saýalnama júrgizý arqyly túpkilikti taldaý jasalyp, qorytyndysy Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne Ǵylym mınıstrligine joldanbaq. Ózgertýler men tolyqtyrýlar engizilgen soń, jańa oqýlyq qaıta basyp shyǵarylady jáne barlyq jalpy bilim berý uıymdaryna taratylady. 

Kámshat İzbasarova, Mańǵystaý oblysy

kásipkerler palatasy adamı kapıtaldy

damytý bóliminiń sarapshysy.

---