InfoHub Logo

Bólim: Sandarǵa amaldar qoldaný
Matematıka 5 synyp
Sabaq taqyryby: Aralas sandardy qosý. Aralas sandardy azaıtý.
Sabaq maqsattary: Aralas sandardy ajyrata alady;
Aralas sandy burys bólshekke jáne kerisinshe, burys bólshekti aralas sanǵa keltiredi;
Aralas sandardy qosýdy jáne azaıtýdy biledi.
Tildik maqsattar: Oqýshy: 2 1/3; 1 7/12 bólshekteriniń aralas sandar ekendigin túsinedi.
Aralas sandardy qosyp, azaıtý úshin bólshek bólikteriniń eń kishi ortaq bólimge keltirý kerektigin túsinedi.
Aralas sandardyń bólshek bólikteriniń eń kishi ortaq bólimin tabýdy biledi.
Pánge tán leksıka men termınologıa:
Bólshek – drob - fraction
Jaı bólshek – obyknovennaıa drob – common fraction
Alymy – chıslıtel - numerator
Bólimi – znamenatel – denominator
Burys bólshek – nepravılnaıa drob – improper fraction
Durys bólshek – pravılnaıa drob - proper fraction
Bólshektiń bútin bóligi – selaıa chastdrobı - the integer part of the fraction
Aralas san – smeshannoe chıslo - mixed number
Ortaq bólim – obshıı znamenatel - common denominator
Qosý – slojenıe - addition
Azaıtý – vychıtanıe - subtraction
Dıalog pen jazý úshin paıdaly sózder men tirkester:
Aralas san degenimiz -...
Bul eseptegi.... aralas san, sebebi,...
... aralas sandy qosý úshin,... dep oılaımyn
... aralas sandy azaıtý úshin,.... dep oılaımyn
... eń kishi ortaq bólimge keltiremiz jáne...
Bul aralas sannyń bútin bóligin...

Sabaqtyń basy
«Mıǵa shabýyl» strategıasy 5 mınýt
Oqýshylarmen amandasý, túgeldeý. Búgingi sabaq maqsatyn jarıalaý. Kútiletin nátıjemen tanystyrý.
Ótilgen materıaldardy eske túsirý maqsatynda «Mıǵa shabýyl» strategıasy arqyly baılanysy arqyly sholý suraqtary qoıylady:
Jaı bólshek degenimiz ne?
Bólshektiń alymy degenimiz ne?
Bólshektiń bólimi degenimiz ne?
Jaı bólshekterdi qalaı azaıtamyz?
Jaı bólshekterdi qalaı qosamyz?
Eń kishi ortaq bólim degenimiz ne?
Burys bólshek degenimiz ne?
Durys bólshek degenimiz ne?

Úıge berilgen tapsyrma tekseriledi: muǵalim ınterbelsendi taqtada esepterdiń shyǵarylý joldary men jaýaptaryn kórsetedi, al oqýshylar óz esepterin sol jaýaptarmen sáıkestendiredi.

Jańa bilim.
Pánge tán leksıka men termınologıa:
Bólshek – drob - fraction
Jaı bólshek – obyknovennaıa drob – common fraction
Alymy – chıslıtel - numerator
Bólimi – znamenatel – denominator
Burys bólshek – nepravılnaıa drob – improper fraction
Durys bólshek – pravılnaıa drob - proper fraction
Bólshektiń bútin bóligi – selaıa chastdrobı - the integer part of the fraction
Aralas san – smeshannoe chıslo - mixed number
Ortaq bólim – obshıı znamenatel - common denominator
Qosý – slojenıe - addition
Azaıtý – vychıtanıe - subtraction

Anyqtama. Eger, jaı bólshek a c/b túrinde jazylsa, onda bul bólshekti aralas san dep ataıdy, mundaǵy: a – bólshektiń bútin bóligi, b – bólshektiń alymy, c – bólshektiń alymy.
Burys bólshekti aralas sanǵa keltirý úshin, alymyndaǵy sandy bólimindegi sanǵa bólip, bútin bóligin ajyratyp, a c/b túrde jazamyz.
Toppen jumys. 4 - ke sanalý arqyly oqýshylar 4 topqa bólinedi.
«Galereıa» strategıasy boıynsha, ár top muǵalimniń daıyndap bergen materıaly boıynsha óz posterlerin rásimdep, toppen ózderiniń jumystaryn basqa toptarǵa túsindiredi, qalǵan toptardan suraqtar bolsa jaýap beredi.
Anyqtama. Eger, jaı bólshek a c/b túrinde jazylsa, onda bul bólshekti aralas san dep ataıdy, mundaǵy: a – bólshektiń bútin bóligi, b – bólshektiń alymy, c – bólshektiń alymy.
Burys bólshekti aralas sanǵa keltirý úshin, alymyndaǵy sandy bólimindegi sanǵa bólip, bútin bóligin ajyratyp, a c/b túrde jazamyz.
İ top. Bólimderi birdeı aralas sandardy qosý.
Muǵalimniń aty - jóni: Tatıeva Z. O.
Aralas sandardy qosý. Aralas sandardy azaıtý júkteý