InfoHub Logo

Kúz...

Yzyńdaǵan ashshy jel sýyq lebin denege soǵyp, titirkendiredi. Deneni túrshiktirip, qystyń yzǵaryn kóz aldyńa elestetedi:

— Qys keledi, qys keledi!.. — degendeı bolady.

Qys, kórip júrgen qys. Qystyń sýyǵyna urynbaý úshin adam balasy ádistenip úırengen. Áli kelgenderi:

— Otyn daıarlap jatyr...

— Ton-ishigin daıarlap jatyr...

Áli kelmegenderi:

— Bular ne qylsyn?.. Nesin daıarlasyn?!.. Joq qoı, tabary joq qoı!

Bular — kim? Bular — ústi-basy kir-kir, eki kózi ǵana jyltyrap, kóshe boıynda búrseńdep júrgen balalar ǵoı, ústi-basy alba-julba, denesi kórinip tur. Eki kózi móldirep, ótken-ketkenge suqtanyp qaraıdy.

— Sender baqyttysyńdar ǵoı. Bizdiń ash-jalańash júrgenimiz mynaý! — degendeı bolady.

Qarny ash, ústi jalańash, denesi kir-kir, ibilis, nas! Qandaı kúsh muny tentiretip júr? Ákesi qaıda?.. Baýyry qaıda? Nege qarnyn toıdyrmaıdy?.. Nege ústi-basyn jýyp, muntazdaı qylyp kıindirip qoımaıdy?!

— Aı, dúnıe-aı, deseıshi! Áke bolsa, ákeniń qarasar dármeni bolsa, búıtip qoıar ma edi? İshten shyqqan balasyn kim jek kóredi deısiń, átteń dármen!..

Kesh bolsa, sýyq lep yzǵaryn údete túsedi. Qoıý qarańǵylyq álemdi albastydaı basyp, aǵash japyraqtary óldim dep sybdyrlap, sybyrlaǵandaı bolady...

Qulaǵan eski tamnyń qýysynda búrisip jatqan bireýlerdi kóresiń.

Bul kim?

Bul álgi ash-jalańash dirdektep júrgen balalar! Ashtyqtan ishi ulıdy, sýyqtan dene titirkenedi, ishi men tisi birdeı jaı taba almaı, dóńbekship yńyrsyǵanda jan balasy tózerlik emes!.. Jalǵyz-aq sýyq jel ǵana ysqyrýyn údetip kúlgen sıaqtanady...

Tamaǵy toq, kıimi bútinder kóńirsip úıinde otyr. Jas balalar "papalap", "mamalap", erkeleıdi, oıynǵa erinedi... Osy kúıdi jek kóretin adam bar ma? Ózi sondaı kúıde otyryp, basqalar ash-jalańash qańǵyryp júre bersin deıtin adam tabyla ma?

— Tabylmas. Basqa jerden tabylsa da, bizdiń keńes úkimetinen tabylmas. Tabylýy da múmkin emes.

— Uly tóńkeristiń on jyldyǵyn toılaýǵa ázirlenip jatyrmyz. Birer jetide toı bolady. Keńes eliniń eńbekshileri qyzyl týyp jelkildetip, qataryn túzep, salút beredi. Jas pıonerler jalyndy uranyn salyp, jer kúńirentip, qataryn túzep olar da shyǵady...

Ana ash-jalańash balalar qaıter eken? Olardyń kıip shyǵatyn kıimi qaıda? Toıyp ishetin tamaǵy qaıda? Muny kimge aıtady? Uly merekege qosyla almasa, jas býynmen birge un berip:

— Biz de ázirmiz! — degen sertin aıta almasa, qapa bolyp qalmaı ma?

Qyzylordadaǵy ýezik áıelder bólimi bul jumysty qolǵa alyp jatqan kórinedi.

Toı qyzmetine ash-jalańash júrgen jetim balalarǵa kıim-tamaq jımaq kórinedi.

Igi is. Biraq, mundaı jumys birer mekemeniń qolynan keletin jumys emes. Buǵan tolyp jatqan kúsh kerek. Keńes oryndarynyń mekemeleriniń, sanaly azamattarynyń kúrdeli kómegi kerek.

Igi jumysqa bastaýshy shyqsa, qostaý mindeti kóptiki. Kóp kómegin kórsetip, jurtshylyq mindetin ótep, bastalǵan jumysta á degenshe oryndap tastaý kerek!

Qorǵansyz balalar kóp bolǵanda qansha deısiń, úı bolyp qońyrsyp, bala súıip, máz-máıram bop otyrǵandardyń shegi joq. Bir balaǵa toıarlyq pul berýge, bir balany toıyndyryp jiberýge solardyń qaısysynyń áli kelmeıdi?!..

Igilik jumys bastaldy. Sanaly azamattar, meıirimdi analar, ana qorǵansyz balalarǵa qaras! Eki kózi jaýdyrap:

— Bizdi de esirkeńdershi! — degendeı bop tur ǵoı... Óz balalaryndaı bala ǵoı, kıindir, toıyndyr, járdemińdi ber, olar da qýansyn!

Jurtshylyq ósip qalǵanyn olar da kózimen kórsin!

---