InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Aýstralıa Odaǵy
Sabaqtyń maqsaty:
1) Bilimdilik: Aýstralıa Odaǵy týraly jalpy málimet alý jáne eldiń sharýashylyǵynyń erekshelikterimen tanysý;
2) Damytýshylyq: Oqýshylardyń pánge degen tanymdyq qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, berilgen taqyryp boıynsha oqýshylardyń jan-jaqtylyǵyn arttyrý;
3) Tárbıelilik: Shapshańdyqqa, alǵyrlyqqa, uıymshyldyqqa, belsendik kórsetýge tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń pánaralyq baılanysy: tarıh, ekonomıka, ekologıa
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, slaıdtar, sózjumbaq.

Sabaqtyń barysy:
1) Uıymdastyrý. Oqýshylardyń sabaqqa qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
2) Úı jumysyn suraý.
İ. Aýstralıanyń shetki múıisterin jaz.
Batysta – Stıp - Poınt
Shyǵysta – Baıron
Soltústikte – Iork
Ońtústikte – Saýt - Ist - Poınt

İİ. Sózjumbaq.
1. Mýrreıdiń iri salasy. Darlıng
2. Ushpaıtyn qus. Kazýar
3. Eń bıik núktesi. Kosúshko.
4. Aýstralıanyń emblemasyndaǵy qus. Túıequs
5. Keýip qalǵan ózen arnalary. Krık
6. Jalqaý, qaltaly aıý. Koala
7. Ulttyq park. Ýlýrý
8. Tasman aralyndaǵy qus. Kıvı
9. Aýstralıanyń endemık aǵashy. Akasıa

İİİ. Aýstralıanyń tabıǵat zonalaryn atap, jaz.
1) Shóleıt jáne tropıktik shól zonasy
2) Savannalar jáne sırek ormandar zonasy
3) Máńgi jasyl ylǵaldy ormandar zonasy.

İV. Boı sergitý.
Tómende berilgen nysandardy kartadan kórsetý.
- Úlken Tosqaýyl Rıfi
- Kosúshko taýy
- Vıktorıa shóli
- Karpentarıa shyǵanaǵy
- Sıdneı qalasy
- Melbýrn qalasy
- Eır kóli

V. Meni tap.
Slaıdta kórsetilgen janýardyń atyn atap, qandaı tabıǵat zonasynda kezdesetinin aıtý.

Vİ. Geodıktant. Kóp núkteniń ornyna sóz qoıý.
● Materıktegi.................. 75% - y, al janýarlardyń... % - daıy tek qana Aýstralıaǵa tán.
●......... aralynda ylǵaldy máńgi jasyl ormandar basym.
● Ormanda bıiktigi 1, 8 metrge jetetin, ushpaıtyn......... qusy mekendeıdi.

Vİİ. Kim jyldam?
V A L P I E K T - Evkalıpt
N S A A N V A - Savanna
E G Ý K Ý R N - Kengýrý
O S K O S K Sh Iý - Kosúshko
H D A E I N - Ehıdna
A L A K O - Koala
N O G D I - Dıngo
I V I K - Kıvı
M E Ý – Emý

Vİİİ. «Bul ne?» Tómende berilgen sózderdiń qandaı nysana ekenin, ne maǵyna bildiretinin taýyp aıtý.
Eır
Mýrreı
Úlken Sýaıryq jotasy
Jańa Gvıneıa
Úlken Tosqaýyl Rıfi
Dıngo
Vıllı - vıllı
Krık
Darlıng
Evkalıpt
Koala
Nallarbor
Kýpers - Krık
Sýkkýlent
Ravenal
Skreb

İH. Báıge.
♦ Tropıktik shól zonasynda kezdesetin shólder túri.
♦ Ońtústik jaǵalaýdaǵy shól.
♦ Nallarbor shólin kim, qashan ashty?
♦ Sýkkýlentti ósimdikter qandaı ósimdikter?
♦ “Aýstralıanyń óli júregi” degen ne, ol qandaı tabıǵat zonasynda?
♦ Aýstralıa shóliniń Afrıka shólderinen aıyrmashylyǵy.
♦ Savanna zonasyndaǵy topyraq túri.
♦ Ormandar materıktiń qandaı bóligin alyp jatyr?
♦ Tasman aralynyń janýarlary men qustary.
♦ Aýstralıa gondvanalyq plıta quramynda bolǵanyn dáleldeıtin jaǵdaılar
♦ Endemık degen ne?

Jańa sabaq:
Aýstralıa materıgi men kórshiles ornalasqan Tasmanıa aralyn bir ǵana el – Aýstralıa Odaǵy alyp jatyr. Qazirgi kezde halyq sany 21 mln. adamnan asady. Eldegi qala halqynyń úlesi 86% - dan asady. Memlekettiń baıyrǵy halqy aborıgender metıstermen qosqanda halyqtyń 1%- yn quraıdy. Azıadan qonys aýdarǵan qytaılar men úndilerdiń sany kóp.
Aborıgender bir - birinen tildik aıyrmashylyqtary arqyly bólinetin 200 - den astam taıpalardan quralǵan. Aborıgendar ańshylyq kásipti jaqsy meńgergen.
Eýropadan qonys aýdarǵan aǵylshyn urpaqtarynan materıktiń kelimsek halqy – Aýstralıalyq aǵylshyndar qalyptasty.
Aýstralıa Odaǵy – sharýashylyǵy damyǵan el. Taý - ken ónerkásibi damyp, qalyptasqan. Mashına jasaý, hımıa jáne tamaq ónerkásibi órkendegen. Aýstralıa merınos qoılarynyń sany jóninen dúnıe júzinde
1 - shi orynda. Eldiń ońtústik - shyǵys jáne ońtústik - batysta bıdaı egiledi. Aborıgender bir - birinen tildik aıyrmashylyqtary arqyly bólinetin 200 - den asa taıpalardan quralǵan. Olar ekvatorlyq qar násildiń Aýstralıalyq tobyna jatady. Óńi qara qoshqyl, buıra qara shashty, keń tanaýly, qabaqtary shyǵyńqy bolyp keledi. Aborıgender ańshylyq kásipti jaqsy meńgergen. Olardyń oılap tapqan ańshylyq qarýy býmerań dep atalady. Býmerańty laqtyrsa, nysanaǵa dál tıedi, al eger tımeı qalsa, ańshynyń qolyna qaıtyp keledi.

Bekitý. Test.
1. Aýstralıanyń halyq sany.
1. 19
2. 20
3. 21
2. Halyqtyń qansha paıyzy qalada turady?
1. 85
2. 86
3. 86
3Mal sharýashylyǵynan sharýashylyq túri
2. 1. túıe
2. qoı
3. kengýrý
4. Jeriniń aýdany boıynsha neshinshi orynda?
1. 4
2. 5
3. 6
5. Aýstralıa Odaǵyn qandaı el birlestigine múshe
1) Ulybrıtanıa
2) Germanıa
3) Fransıa

Qorytyndy. Baǵalaý.
Úıge tapsyrma. Aýstralıa Odaǵy.

Georgrafıa páni muǵalimi: Anar Daýmova