Aýstralıanyń jer bederi men paıdaly qazbalary
Sabaqtyń taqyryby: Avstralıanyń jer bederi men paıdaly qazbalary
Sabaqtyń maqsaty:
1. Oqýshylarǵa Avstralıa materıginiń geografıalyq orny, jer bederi men paıdaly qazbalary týraly túsinik berý;
2. Oqýshylarǵa materık týraly maǵlumatty jan - jaqty berip, oı - óristerin keńeıtý;
3. oqýshylarǵa berilgen málimetti ıgerte otyryp, ekologıalyq tárbıege baýlý;
Sabaqtyń túri: aralas
Sabaqtyń ádisi: áńgime, suraq - jaýap
Sabaqtyń kórnekiligi: elektrondy oqýlyq, atlas, keskin karta, túrli - tústi karandash, syzǵysh
Pánaralyq baılanysy: tarıh
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý
A. amandasý, túgeldeý
Á. quraldaryn tekserý
B. nazarlaryn sabaqqa aýdarý
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý
1. Afrıkanyń baıyrǵy halqynyń sany jaǵynan qandaı násil ókilderi quraıdy?
2. Negrlerdiń bet pishini qandaı?
3. Efıoptar qandaı násilderdiń urpaqtary?
4. Eýropalyq tektes násilderge kimder jatady?
5. Afrıkada qandaı elder taralǵan?
6. Materıktegi sharýashylyǵy damý dárejesi joǵary qaı memleket?
7. Atlas taýynyń eń bıik núktesi qalaı atalady?
8. Soltústik Afrıka memleketteri qandaı paıdaly qazbalarǵa baı?
9. Boıra degen ne?
10. Ońtústik Afrıka memleketterin atańdar
11. Krúger ulttyq parki qaı memlekette ornalasqan?
İİİ. Bilimderin jan - jaqty tekserý
1. Afrıkanyń tabıǵat erekshelikteri qandaı?
2. Afrıkanyń basqa materıktermen salystyrǵanda tabıǵaty qandaı?
3. Afrıkada qandaı tabıǵat zonalary taralǵan?
4. Qaı tabıǵat zonasy Afrıkanyń 40 paıyz jerin alyp jatyr?
5. Savannalarda qandaı ósimdikterdiń túrleri ósedi?
6. Parkti savannalar qaı jerlerde taralǵan?
7. Afrıka materıgine qandaı janýarlar tán?
8. Saıahatshy aǵashy dep nege atalady?
9. Qandaı shólder ornalasqan?
10. Qandaı tózýge qıyn ystyq jel soǵady?
11. Materıktiń araldaryn atap, kartadan taýyp kórsetińder
12. Máńgi jasyl kıparıs qaı tabıǵat zonasynda ósedi?
İÚ. Jańa sabaqty meńgertýge daıyndaý
1. Dúnıe júzinde neshe materık bar?
2. Materıkterdi atap kartadan kórsetińder.
3. Materıkterdi aýdan boıynsha qalaı retteımiz?
4. Ár materıktiń qandaı ereksheligi bar?
5. Kólemi eń kishi materık?
Ú. Jańa sabaqty meńgertý
Aýstaralıa - Jer sharyndaǵy eń kishi materık. Onyń aýdany mańyndaǵy araldar
Men qosa eseptegende 7, 6 mln km. Materık ataýy latynshadan aýdarǵanda «ońtústik» degen maǵynany bildiredi. Ońtústik tropıktik sheńber ony dál ortasynan kesip ótip jatyr.
Avstarlıa jaǵalaýlaryn Tynyq jáne Úndi muhıttarynyń jyly sýlary shaıyp jatyr. Materıkti jan - jaǵynan sýlar shaıyp jatqanmen, onyń kópshilik bóliginde jaýyn - shashyn az túsedi. Bul jaǵalaý boıymen sýyq aǵystardyń ótýimen jáne materıktiń ońtústik tropık ústindegi ornymen baılanysty. Al jyly aǵystar ótetin soltústik jáne shyǵys jaǵalaýlarynda ylǵal birshama mol túsedi.
Jer bederi onsha kúrdeli emes. Negizgi bóligin gondvanalyq platforma alyp jatyr. Tek shyǵysynynda Úlken sýaıyryq jotasyna sáıkes keletin bólikke ǵana tán palezoılyq qatparlyq qurylym tán bolady
Aýstralıa materıgi paıdaly qazbalarǵa baı. Olardyń qalyptasý jaǵdaılary men quramy Ońtústik Afrıkaǵa uqsas. Materık altyn, alúmını, mys, nıkel, marganes, temir, ýran, sırkonıı kenderine baı. Avstralıanyń ońtústik - shyǵysynda tas kómirdiń iri ken oryndary shoǵyrlanǵan. Ortalyq jazyqtarda munaı men gazdyń mol qory bar.
Materıktiń shyǵysyn boılaı ornalasqan Úlken Sýaıryq jotasy uzaq ýaqyt úgilý men mújilýdiń nátıjesinde alasaryp, jaqparly taýǵa aınalǵan. Taý tektonıkalyq
Jarylystar arqyly jekelegen jotalarǵa bólingen. Taýdyń tek ońtústik bóligi ǵana Tynyq muhıt geosınklınaldy beldeýdegi qozǵalystar áserinen azdap kóterilgen.
Úİ. Jańa sabaqty meńgergenin tekserý
1. Aýstralıa materıginiń aýdany qansha?
2. Ortasha bıiktigi qansha?
3. Eń bıik jáne eń tómengi núktelerin ata
4. Eń bıik jáne eń tómengi núktelerin kartadan taýyp kórsetińder
5. Shetki núktelerin atańdar
6. Shetki núktelerin kórsetińder
Úİİ. Jańa sabaqty bekitý
1. Jeriniń kópshiligin qandaı platforma alyp jatyr?
2. Jerinde qandaı paıdaly qazbaǵa baı?
3. Materıkten qandaı aral bólinip shyqqan?
4. Qandaı taý júıeleri bar?
5. Avstralıa Alpisi dep nege atalady?
Úİİİ. Úıge tapsyrma berý
Avstarlıanyń jer bederi men geografıalyq orny týraly oqý
İH. Baǵalaý
Jezqazǵan qalasy, № 10 orta mektebiniń
geografıa páni muǵalimi Sýgýrova Aınash Myrzagalıevna
Sabaqtyń maqsaty:
1. Oqýshylarǵa Avstralıa materıginiń geografıalyq orny, jer bederi men paıdaly qazbalary týraly túsinik berý;
2. Oqýshylarǵa materık týraly maǵlumatty jan - jaqty berip, oı - óristerin keńeıtý;
3. oqýshylarǵa berilgen málimetti ıgerte otyryp, ekologıalyq tárbıege baýlý;
Sabaqtyń túri: aralas
Sabaqtyń ádisi: áńgime, suraq - jaýap
Sabaqtyń kórnekiligi: elektrondy oqýlyq, atlas, keskin karta, túrli - tústi karandash, syzǵysh
Pánaralyq baılanysy: tarıh
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý
A. amandasý, túgeldeý
Á. quraldaryn tekserý
B. nazarlaryn sabaqqa aýdarý
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý
1. Afrıkanyń baıyrǵy halqynyń sany jaǵynan qandaı násil ókilderi quraıdy?
2. Negrlerdiń bet pishini qandaı?
3. Efıoptar qandaı násilderdiń urpaqtary?
4. Eýropalyq tektes násilderge kimder jatady?
5. Afrıkada qandaı elder taralǵan?
6. Materıktegi sharýashylyǵy damý dárejesi joǵary qaı memleket?
7. Atlas taýynyń eń bıik núktesi qalaı atalady?
8. Soltústik Afrıka memleketteri qandaı paıdaly qazbalarǵa baı?
9. Boıra degen ne?
10. Ońtústik Afrıka memleketterin atańdar
11. Krúger ulttyq parki qaı memlekette ornalasqan?
İİİ. Bilimderin jan - jaqty tekserý
1. Afrıkanyń tabıǵat erekshelikteri qandaı?
2. Afrıkanyń basqa materıktermen salystyrǵanda tabıǵaty qandaı?
3. Afrıkada qandaı tabıǵat zonalary taralǵan?
4. Qaı tabıǵat zonasy Afrıkanyń 40 paıyz jerin alyp jatyr?
5. Savannalarda qandaı ósimdikterdiń túrleri ósedi?
6. Parkti savannalar qaı jerlerde taralǵan?
7. Afrıka materıgine qandaı janýarlar tán?
8. Saıahatshy aǵashy dep nege atalady?
9. Qandaı shólder ornalasqan?
10. Qandaı tózýge qıyn ystyq jel soǵady?
11. Materıktiń araldaryn atap, kartadan taýyp kórsetińder
12. Máńgi jasyl kıparıs qaı tabıǵat zonasynda ósedi?
İÚ. Jańa sabaqty meńgertýge daıyndaý
1. Dúnıe júzinde neshe materık bar?
2. Materıkterdi atap kartadan kórsetińder.
3. Materıkterdi aýdan boıynsha qalaı retteımiz?
4. Ár materıktiń qandaı ereksheligi bar?
5. Kólemi eń kishi materık?
Ú. Jańa sabaqty meńgertý
Aýstaralıa - Jer sharyndaǵy eń kishi materık. Onyń aýdany mańyndaǵy araldar
Men qosa eseptegende 7, 6 mln km. Materık ataýy latynshadan aýdarǵanda «ońtústik» degen maǵynany bildiredi. Ońtústik tropıktik sheńber ony dál ortasynan kesip ótip jatyr.
Avstarlıa jaǵalaýlaryn Tynyq jáne Úndi muhıttarynyń jyly sýlary shaıyp jatyr. Materıkti jan - jaǵynan sýlar shaıyp jatqanmen, onyń kópshilik bóliginde jaýyn - shashyn az túsedi. Bul jaǵalaý boıymen sýyq aǵystardyń ótýimen jáne materıktiń ońtústik tropık ústindegi ornymen baılanysty. Al jyly aǵystar ótetin soltústik jáne shyǵys jaǵalaýlarynda ylǵal birshama mol túsedi.
Jer bederi onsha kúrdeli emes. Negizgi bóligin gondvanalyq platforma alyp jatyr. Tek shyǵysynynda Úlken sýaıyryq jotasyna sáıkes keletin bólikke ǵana tán palezoılyq qatparlyq qurylym tán bolady
Aýstralıa materıgi paıdaly qazbalarǵa baı. Olardyń qalyptasý jaǵdaılary men quramy Ońtústik Afrıkaǵa uqsas. Materık altyn, alúmını, mys, nıkel, marganes, temir, ýran, sırkonıı kenderine baı. Avstralıanyń ońtústik - shyǵysynda tas kómirdiń iri ken oryndary shoǵyrlanǵan. Ortalyq jazyqtarda munaı men gazdyń mol qory bar.
Materıktiń shyǵysyn boılaı ornalasqan Úlken Sýaıryq jotasy uzaq ýaqyt úgilý men mújilýdiń nátıjesinde alasaryp, jaqparly taýǵa aınalǵan. Taý tektonıkalyq
Jarylystar arqyly jekelegen jotalarǵa bólingen. Taýdyń tek ońtústik bóligi ǵana Tynyq muhıt geosınklınaldy beldeýdegi qozǵalystar áserinen azdap kóterilgen.
Úİ. Jańa sabaqty meńgergenin tekserý
1. Aýstralıa materıginiń aýdany qansha?
2. Ortasha bıiktigi qansha?
3. Eń bıik jáne eń tómengi núktelerin ata
4. Eń bıik jáne eń tómengi núktelerin kartadan taýyp kórsetińder
5. Shetki núktelerin atańdar
6. Shetki núktelerin kórsetińder
Úİİ. Jańa sabaqty bekitý
1. Jeriniń kópshiligin qandaı platforma alyp jatyr?
2. Jerinde qandaı paıdaly qazbaǵa baı?
3. Materıkten qandaı aral bólinip shyqqan?
4. Qandaı taý júıeleri bar?
5. Avstralıa Alpisi dep nege atalady?
Úİİİ. Úıge tapsyrma berý
Avstarlıanyń jer bederi men geografıalyq orny týraly oqý
İH. Baǵalaý
Jezqazǵan qalasy, № 10 orta mektebiniń
geografıa páni muǵalimi Sýgýrova Aınash Myrzagalıevna
You Might Also Like
