Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 apta buryn)
Balanyń bas ustazy ata ana (ata-analar jınalysyna)
Ata-analar jınalysy
Taqyryby: Balanyń bas ustazy ata ana
Maqsaty:
1. Ata - ananyń ómirge degen kózqarasyn ózgertý.
2. Ata - analardy balalarǵa jaýapkershilikpen qaraýǵa shaqyrý.
3. Balanyń búgingi istegen qadamy erteńgi tulǵa retinde qalyptasýyna úlken áser etetinin atap ótý.
Mindeti:
1. Balalardy adamgershilikke tárbıeleýdegi ata - ananyń jaýapkershiligi.
2. Mektepte ata - ananyń oqý - tárbıe salasyndaǵy róli.
3. Aldaǵy ýaqytta oqýshylardy tárbıeleýde muǵalim men ata - ananyń birigip jumys jasaýy.
Kerekti quraldar: Úlestirmeli qıma qaǵaz,
Ádis - tásilder: Pikirlesý, suraq - jaýap, «Qyzyqty suraqtar», «Siz qandaı ata anasyz» test

Jınalys barysy
1. Uıymdastyrý kezeńi:
Ata analardy otyrǵyzý
Paraqshalar taratý
2. Kirispe:
1. Jınalys maqsatyn aıtý
Kirispe sóz. Muǵalim:
Ulaǵatty ustazdar, ardaqty ata - analar! Jel besikten, jer besikke deıingi adam ómirindegi tárbıeniń uıytqysy ata - ana men mektep. Bolashaq desek te, keleshek dese de bala - urpaq degen maǵynany bildiredi.
Adamnyń ózge tirshilik ıesinen aıyrmashylyǵy – dúnıege perzent ákelgen soń, onyń bolashaǵyn oılaý, adam etip tárbıeleý.
Bala tárbıesi – bir otbasynyń ǵana emes, búkil qoǵamnyń memlekettik abyroıly mindeti. Kezinde Ál Farabı babamyz «Ǵylym emes, eń aldymen tárbıege kóńil bólý kerek, tárbıesiz adamǵa ǵylym baıandy bolmaıdy» - demep pe edi. Osyǵan oraı búkil ata - ana tárbıege bet burýy kerek. Urpaq tárbıesine múddeli ekendigin ata - analar is - júzinde dáleldep otyrýlary tıis. Mine osyndaı yntymaq birliginde ǵana oıdaǵydaı nátıje bereri aqıqat.

3. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Ata - analar bir birine júrekshe syılaý arqyly ystyq lebizin bildiredi.

4. Baıandama.
Jas urpaq bizdiń ómirimizdiń tikeleı jalǵastyrýshy ǵana emes, elimizdiń tiregi, myzǵymas bolashaǵy. Adamzattyń ómirdegi eń qymbattysy, kóz qýanyshy – bala. Bala – derbes tulǵa. Onyń boıyndaǵy tabıǵı qasıetter, adamgershilik qundylyqtary otbasynda, mektepte, áleýmettik ortada nárlenedi. Balanyń bas ustazy – ata – anasy. Tárbıe úrdisiniń bir taraýy otbasymen jumys desek, otbasynan bastalatyn tárbıe mektep ómirinen jalǵasyn tabady. Qazaqtyń otbasynda ómirge kelgen ár bala es bilip, etek jyıǵansha, negizinen áke men ananyń tárbıesinde bolady. Búgingi maqsat - árbir bala túbegeıli bilimmen mádenıettiń negizderin bilý jáne olardyń jan - jaqty damýyna ata - ana, mektep jaǵdaı jasaýy kerek. Sondyqtan sizderge balalaryńyzdyń mektepten barlyq múmkindikterdi paıdalanyp bilim alý men tárbıe jumystaryna qatystyryp ózin - ózi basqaratyn azamat bolýyna at salysý qajet.

Bizde kóptegen ata - analar balanyń kemshiligin mekteptegi muǵalimderden kóredi. Otbasynda muǵalimder týraly jaqsy pikir aıtylsa, aldymen ata - ananyń mektep, ustaz týraly jaqsy nıeti balaǵa jaqsy áser etedi. Ondaı balalardyń oqýǵa, bilimge, mektepke qushtarlyǵy artady. Ustazdy, adamdy syılaýy ózgeshe bolady. Mektep, ustaz týraly basqasha pikirde kóńili tolmaǵan oılardyń jeteginde balasynyń aldynda ǵaıbattaý sózder sóılenetin bolsa, ol balanyń mektep, muǵalimge kózqarasy ózgeredi. Oqý - úlgerimine áser etedi. Nemquraıly qarap, úlgerimi nasharlaıdy. Ata - ana óz balasynyń yntasyn úıdegi tárbıe arqyly ózi joıyp otyrǵanyn bilmeıdi. Bala tárbıesi otbasynan bastalady. Mektepke kelgennen keıin ol minez otbasynda qalyptasqan tárbıe odan ári jalǵasady. Bir táýliktiń ıaǵnı 24 saǵattyń 6 saǵaty mektepte, qalǵany tárbıe ordasy, únemi ata - ana bolyp qala beredi. Balanyń sabaqqa sanaly qarap ozat oqýshy bolyp ósýi, ol muǵalim men ata - ananyń birigip ósirgen jemis aǵashy, nemese ushqyr ushaq jasaýmen teń desem artyq emes. Durys óspegen jemis aǵashy, durys jemis bermese qýanýǵa bola ma? Bir bólshegi burys jasalǵan ushaqty ushyrǵannan ne paıda? Ol ózinde, ózgeni de mert etpeı me?

Sonymen árbir ata - ana óz balasynyń tárbıeli de, sanaly, mádenıetti, júrgen ortasynda súıkimdi bolý úshin aldymen tárbıeni ózinen bastaǵany jón, ıaǵnı oǵash qylyqtarmen balasyna úlgi - ónege kórsetpeýge tyrysqany jón. Jas kezinde balasyna durys tárbıe bere almaǵan ata - ana keıin barmaǵyn tistep ókinip qalady. Qalaı qısaıtsań solaı ósedi. Onyń túzý jolmen júrip bilimdi de sanaly azamat bolyp ósýi bizdiń, ıaǵnı árbir ata - ananyń qolynda.

5.«Qyzyqty suraqtar»
Taratylǵan paraqtarǵa jaýap jazý
1. Balańyzdyń týylǵan kúni?
2. Synyp jetekshisiniń tolyq aty jóni?
3. Balańyzdyń aıaǵynyń ólshemi?
4. Balańyzdyń partalasy kim?
5. Balańyzdyń súıikti asy qandaı?
6. Balańyz qandaı tústi jaqsy kóredi?
7. Balańyz birinshi synypqa qaı jyly bardy?
8. Balańyzdy erkeletkende qandaı sózder paıdalanasyz?
9. Balańyzǵa ashýlanǵanda aýzyńyzǵa eń aldymen qandaı sóz túsedi?
10. Balańyzdyń eń jaqyn dosy kim?

6. Ata - analarǵa «Siz qandaı ata - anasyz?» test. Olar balalarmen qarym - qatynas barysynda neǵurlym jıi sózderdi belgileý qajet.
- Men saǵan qansha ret aıtamyn? - Maǵan keńes bere qoıshy, aınalaıyn! - Men sensiz ne ister edim?! - Bul ne taǵy? - Biz bárin birge oılasatyn dostarmyz ǵoı? - Kimge tartqan bálesiń óziń? - Men sendeı kezimde.. - Sen meniń tiregimsiń, qolqanatymsyń! - Seniń janyńdaǵy qandaı dostar osy? - Sen ne oılap otyrsyń? - Ulym (qyzym), sen qalaı oılaısyń, jurttyń balasy bala sıaqty, al sen bolsań… - Aqyldymsyń ǵoı sen meniń!

Jaýaptary: 7 - 8 bal - Siz óz balańyzben júıeli túrde qarym - qatynas jasap otyrmasańyz da, ol sizdi qurmetteıdi. Sizdiń kózqarasyńyz onyń tulǵa bolyp qalyptasýyna kómektesedi.
9 - 10bal - Balańyz sizdi qurmet etkenimen árqashan ashyq sóılese bermeıdi. Onyń tulǵalyq damýy kezdeısoq jaǵdaıattar yqpalynan bolmaq. 11 - 12 bal – Sizdiń bala tárbıesine muqıattylaý bolǵanyńyz jón. Balańyz sizdi qurmetteıdi, biraq ol, ata - ananyń aıaly alaqanyna, jyly sózderine zárý. 13 - 14bal - Sizdiń bala tárbıesine baılanysty ustanǵan jolyńyz durys emes ekenin ózińiz de bilesiz. Balańyz ben sizdiń arańyzda senimsizdik bar - oǵan kóbirek kóńil bólýge tyrysyńyz, onyń sózderine qulaq asyńyz. Muǵalim: Bizdiń testimiz istiń shyn jaǵdaıyna qatysty emeýrin ǵana, sizdiń qandaı ata - ana ekenińizdi ózińizden basqa eshkim jaqsy bilmeıdi.

7. Muǵalimniń sózi: Barlyq ónege januıadan taraıdy. Halyq januıadaǵy tárbıege erekshe kóńil bólgen. Ony «Taıaqtaý ońaı, tárbıeleý qıyn», «Balaqan ósirý - balapan ushyrý emes» degen maqal - mátelderden kórýińizge bolady.
Endeshe psıhologıalyq - pedagogıkalyq turǵydan beriletin tómendegi 14 keńeske qulaq túrińiz:
1. Tańerteń (ne túste) sabaqqa bararynda balany jaılap qana oıatyńyz. Sizdiń bıazy únińiz ben kúlkińiz - aq uıqysyn ashýy tıis. Keshegi bir teris qylyqtaryn aıtyp, basqa túkke turmaıtyn nársege júıkesin juqartpańyz. Tamaǵyn ishpeı jatyp urys - keris uıymdastyrmańyz.
2. Eger balańyz sabaqtan keshigetindeı bolyp jatsa, onda «Bol da boldyń!» astyna alyp aıǵaılamańyz. Ony erterek oıatpaǵan ózińiz kinálisiz.
3. Balany sabaqqa (ásirese tańerten) ashqursaq jibermeńiz;
4. «Buzyq bolma!», «Qısalańdamaı tynysh júr!», «Búgin 2 alsań qurtamyn!» degen eskertýlerdi jıi aıta bermeńiz. Kerisinshe, oǵan jylý syılap, jaqsy baǵa alyp kelýine tilektestik bildirińiz;
5. Esikten kirmeı jatyp, «Búgin qandaı baǵa aldyń?» dep bas salyp balyńyzdy suraqtyń astyna almańyz. Mektepten kelgen balańyzdy kóńildi qarsy alyńyz, onyń sabaqtan sharshap kelgenin eskerińiz. Eger bala áldenege renjip kelse, birdeńeni aıtpaqshy bolsa, «seni tyndaýǵa ýaqytym joq» demeı, arnaıy kóńil bólip, muqıat tyńdańyz;
6. Bala birdeńege ashýlanyp júrse, úndemeńiz. Sabasyna túsken soń, ol bolǵan jaıdy ózi - aq aıtady;
7. Balanyń bir qylyǵy úshin muǵalim sizdi shaqyrtyp alsa, ózara áńgimege balany qatystyrmańyz;
8. Mektepten kele sala balany otyrǵyzyp qoıyp sabaqqa daıyndaltpańyz. Olar da 2 - 3 saǵat oınap, demalǵan jón, túste uıyqtap tynyqsyn. Besin mezgili - sabaqqa ázirlenýdiń sátti kezi.
9. Bir mezgildie barlyq sabaqqa ázirlenýin talap etpeńiz. Ár sabaqqa ázirlengen kezde úzilis jasaý durys;
10. Sabaqqa ázirlenip jatqan balanyń jelkesinen tónip turmańyz. Dóreki sóılemeńiz. Odan da kómektesip, birlesip daıyndalyńyz.
11.«Eger, sen, osy sabaqty oryndamasań!» dep bastalatyn tártipke shaqyrý balanyń júıkesine áser etedi. Odan da ózińiz kirisip, jaılap jetektep otyryńyz.
12. Kúnde jarty saǵat eshteńege alańdamaı balalaryńyzben emin - erkin, jaqyn tartyp áńgimelesip turyńyz.
13. Balańyzdyń kóńil - kúıi nashar bolsa, onda birden nazar aýdaryńyz. Ol sabaqtan zoryǵýy múmkin.
14. Eger balańyz aıtqanyńyzdy tyńdamaıtyn bolsa, onda ustazymen, psıholog mamanymen, dárigermen keńesińiz.

6. Qorytyndy bólim:
Qurmetti ata - analar ultymyzdyń qanyndaǵy izettilik – dórekilikke, qaıyrymdylyq - qatygezdikke, jomarttyq - toǵysharlyqqa, adaldyq - aramdyqqa, parasattylyq - paryqsyzdyqqa aýyspasyn degen úlken úmit tur.

Ómirdiń ótpeli qıyn kezeńinde ul - qyzdarymyzdyń sanaly tárbıe men naqty bilim alýlaryna kúsh salaıyq. Balaǵa jaýapkershilikpen qarap, oqytý men adamgershilikke tárbıeleýde otbasynyń basym rólin moıyndap, birlese, yntymaqtasa áreket etýimiz qajet dep búgingi jınalysymyzdy aıaqtaǵaly otyrmyz.

Aqtóbe qalasy, №1orta mektebiniń
bastaýysh klass oqytýshysy
Mýrynova Alıa Ordabaevna

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama