InfoHub Logo

Ardager ustaz erligi Uly Otan soǵysyndaǵy jeńiske 75 jyl merekesi qarsańynda týǵan eli úshin surapyl soǵysta ot keshken qarapaıym aýyl muǵaliminiń erligi jaıynda aıtyp ótkendi jón kórdik. Uly Otan soǵysynyń ardageri, ulaǵatty ustaz-Eralın Nurǵalı Eralyuly 1922 jyldyń 14-shi naýryzynda Baıanaýl aýdanyna qarasty Shonaı eldi mekeninde uzaq jyldar boıy ormanshy bolyp eńbek etken Eraly aqsaqaldyń otbasynda dúnıege kelgen. Elimiz ben jerimizge qaıǵy men qasiret ákelip, talaı shańyraqty shaıqaltqan sum soǵys jap-jas balalarǵa da qarý ustatty. Búginde Baıanaýyl aýdan ortalyǵynda bilimniń qara shańyraǵy bolyp esepteletin qazaq mektebiniń 10-synybynda oqyp júrgen Eralın Nurǵalı ózi syndy jastar sıaqty elin jaýdan azat etý úshin Otan qorǵaýshylar sapyna qosylady. Nebary eki-úsh aılyq jedeldetilgen áskerı daıyndyqtan ótken Nurǵalı ózi sıaqty órimdeı jas jigittermen qan maıdannyń aldyńǵy shebinde nemis basqynshylarymen aıanbaı shaıqasady.Surapyl soǵystyń nebir aýyr kúnderin jaýyngerlermen birge ótkerip, shyńdala túsedi. Nurǵalı Eralyuly nómiri 887 atqyshtar polkinde pýlemechıkter bólimshesiniń komandıri retinde talaı keskilesken urysty basynan ótkeredi. Qatardaǵy jaýynger, keıinnen aǵa serjant shenine ıe bolǵan ol Kýrsk doǵasy úshin bolǵan shaıqastardyń birinde ózderi turǵan bıiktiktiń oń jaq qaptalynan kelip qalǵan 40 shaqty nemis soldattaryn baıqap qalady. Óz pýlemetin utymdy jasyryp úlgergen ol nemis soldattarynyń 200 metrge deıin jaqyn kelgenin tosyp, kútpegen jerden óz batareıasynan oq jaýdyryp, jaýdy qyryp salady.Sol shaıqasta Nurǵalı Eralın jaýdyń eki pýlemetin de joıyp jiberedi.Bul shaıqas sonaý 1943 jyldyń aqpan aıynyń 12 juldyzynda Kýrsk doǵasy úshin bolǵan keskilesken urystardyń birinde bolǵan qatardaǵy qazaq jaýyngeriniń eren erligi edi. Sol joly Otanyn nemis basqynshylarynan azat etýde erliktiń óshpes ónegesin kórsetkeni úshin Eralın Nurǵalı jaýyngerlik «Qyzyl Tý» ordenimen marapattalady. Birneshe medaldarǵa ıe bolady. Qandy shaıqastardyń birinde oń jaq aıaǵy men oń jaq jaǵynan qatty jaraqat alǵan Nurǵalı İ toptaǵy múgedek bolyp elge oralady. Soǵystan keıingi aýyr jyldarda beıbit eńbekke etene aralasady. 1946 jyldyń mamyr aıynda Rahımova Mafrýza ekeýi shańyraq kóterip, úı boldy. Birneshe jyldar boıy partıa,sovet qyzmetterin atqarady. 1959 jyly Qaraǵandy Pedagogıkalyq ınstıtýtynyń tarıh-fılologıa fakúltetin oıdaǵydaı aıaqtap, ustazdyq joldy tańdaıdy. Uzaq jyldar boıy Aqshyman orta mektebinde ustazdyq etedi. Óz sabaqtarynda oqýshylaryn týǵan el tarıhyn jetik bilýge,ata-baba dástúrin berik ustanýǵa baýlyǵan ustaz shákirtteriniń ystyq yqlasyna bólenedi. 1968 jyly Baıanaýyl aýdandyq partıa komıtetiniń nusqaýy boıynsha Leker qajy aýylynyń bastaýysh partıa uıymynyń basshysy ári sol aýyldyń muǵalimi bolyp taǵaıyndalady. Sol jyldardan beri Leker aýylynyń bastaýysh mektebiniń muǵalimi ári partıa uıymynyń basshysy qyzmetin ómiriniń sońǵy sátterine deıin asqan jaýapkershilikpen atqarady. Aldynan talaı shákirt dáris alyp, úlken ómirge joldama alady.Talaı balǵynnyń qolyna qalam ustatyp,zerdesin ashqan ardager ustaz 1980 jyldyń qarasha aıynda soǵys salǵan aýyr jaramen uzaqqa sozylǵan derttiń saldarynan ómirden ozady.

Aıdana Ábýhasen

Pavlodar oblysy bilim berý basqarmasynyń bas mamany

---