InfoHub Logo

Qystyń qyspaǵynan qysylyp áreń shyqqan halyq kúnniń qyzaryp batyp, aıdyń qoralanyp týǵanynan-aq ishterin tartyp, úreılenip júrgende, Altynemeldiń kúngeı, teriskeıin túgeldeı sharpyp Svan rabdannyń bir túmen qoly lap qoıady. Bul kezde bir jamandyqty ishteri kúnilgeri sezgen jalaıyr eli qamystan sal býyp, İle-darıadan batysqa qaraı ótip jatsa kerek. Bul mańǵa qaraı jóńkilgen oırattardyń jaqsy jaraqtanǵan qolyna laýzan-SHona degen qolbasshylyq jasapty. Ol «qashqan elge qatyn da batyr» degendi maldanyp, tórt túlikteriniń teń jarymynan astamyn tastaı kóship bara jatqan jurttyń sońynan Qashqa degen zaısandy salypty.

Qashqa alǵashqyda azdaǵan ǵana qolyn urysqa kirgizedi de, İleniń oń jaǵasyndaǵy tosqaýylǵa qoıylǵan jalaıyrlardyń jasaqtarynan kúıreı jeńiledi. Muny estigen laýzan-SHona kelesi kúnge ámir berip: «Aldymen batyrlaryn jekpe-jekke shaqyrǵan bolyp, kúshin anyqtańdar», — deıdi.

Qolbasshy aıtsa, qoldamaıtyn kim bar? Kelesi kúni İle boıynyń bir taqyrynda jekpe-jek soǵysy ótedi. Oırattardan shyqqan jeti batyr jer qushady. Bárin mert qylǵan astynda kók býryl bestisi bar otyzdardyń ishindegi jigit bolsa kerek. Kún uıasyna qonyp bara jatqanda yzaǵa býlyqqan Qashqanyń ózi shyǵypty jekpe-jekke. Biraq ol ornynan oq boıy qozǵala berip-aq atynan aýyp túsedi.

Bas qolbasshy álgini ózine shaqyryp alyp, ne bolǵanyn suraǵanda:

— Bilmeımin, esim aýdy ma, álde jyn soqty ma, ornymnan qozǵalǵanda, aldymdaǵy naıza jalǵyz edi, «Eskeldi! Eskeldi!» degen esim jańǵyryǵyp ketken kezde, keýdeme júz naıza qadalǵandaı bolyp, qalaı ushyp túskenimdi bilmeı qaldym,— depti Qashqa.

Sol Qashqa jońǵarlar joryǵynyń sońyna deıin qarý kóterýge jaramaı, aqyry jalaıyr elin izdep kelip, Eskeldi batyrdyń esiginde kóz jumypty deıdi bir ańyz.

---