- 05 naý. 2024 01:48
- 164
Bı qoıylymdary men jumystaný arqyly balalardyń tanymdyq qabiletterin jetildirý
Bı qoıylymdary men jumystaný arqyly balalardyń tanymdyq qabiletterin jetildirý
Qazirgi ýaqytta mektepke deıingi tárbıe búkil qoǵamdyq, jalpy halyqtyq is bolyp otyr, sebebi qoǵam ómirindegi ózgerister – jan - jaqty damyǵan, bilimdi, parasatty adam tárbıelep, ósirýdi talap etedi.
Búgingi tańda mektepke deıingi kezeńde balalardyń aqyl - oı qabiletterin jan - jaqty damytý jáne tárbıeleý máselesine erekshe mán berilýde, sebebi osy kezeńde balalardyń tanym qabiletterin damytý múmkindikteri mol. Balanyń aqyl - oı erekshelikteri jaratylystan shyǵarmashylyq, izdengishtik sıpattarǵa ıe, biraq ony durys baǵytta damytý jaǵdaılary ártúrli, sondyqtan balanyń tanymdyq qabiletterin damytý, onyń baǵyttaryn anyqtaý eń aldymen onyń jas jáne dara erekshelikterin eskerip tárbıeleýge baılanysty. Sondyqtan men óz jumysymda qyzyqty sahnalyq bı qoıylymdary arqyly balalardyń logıkalyq oılaý qabiletterin damytýǵa baǵyttadym.
Mektep jasyna deıingi balalarǵa sahnalyq bılerdi úıretý úshin qazirgi kezde kóptegen bı jetekshileri túrli bı qoıyp qyzmet etýde. Biraq oryndalatyn bıdiń astaryn ashý, kórermenge maǵynasyn jetkizý úshin kóp izdenip, mol ter tógýi qajet etetini belgili. Jaqsy, sapaly balalar bıin qoıý, bı qoıýshynyń oı - órisi men estetıkalyq, pedagogıkalyq, psıhologıasyna, tálim - tárbıesi men bilimine baılanysty.
Úlkendi, kishili bı qoıylǵanda basynan aıaǵyna deıin ár - túrli tásildi júıesi bolady.
Birinshiden, bı dramatýrgıasy - ol bıdiń negizin qalaıtyn oı - órisi. Bul bıde ne kórsetip, ne aıtqymyz keletinin naq basyp jetkizý.
Ekinshiden, saz (mýzyka)- qandaı da bı qoıylmasyn, onyń bolashaǵy tańdap alynǵan sazdy áýenge kóp baılanysty. Dramalyq oıdy ashýda sazdy áýen negizgi rol atqarady.
Úshinshi - qımyl (dene, qol, bet - pishin qımyly ) barlyǵy osy bir sózdiń ishine syıyp tur. Endi oıymyz kúrdelene tústi, osy bı qımyldary sazdy áýenmen úndestik tabýy óte qajet, Áýenin estip otyryp qımyldy kórgende, dramalyq oı - órisi ashyla túsip barlyǵy bir dúnıe ispettes bolýy haq.
Tórtinshi - ol osy oılaǵan dramalyq oıymyzdy, sazdy bı qoıylymdarymen úılestire otyryp, sahna keńistiginde durys qozǵalys tabý.
Tórtinshi - ár túrli rakýrstar. Osy sahnalyq qozǵalystardyń (sýretterdiń) durys kórinis tabýy. Bı qoıý tásilinde, bıdiń bastalýy - ıaǵnı kórermen bıshiniń qaı ýaqytty, qaı el - jerdi, qaı halyqty(kıim úlgisine, sazdy áýenine, sol halyqqa tán bı qımylymen sazdy áýenine baılanysty) qaı mezgildi, kimdi kórsetetinin túsinýi kerek. Endi sahnaǵa shyqqan bı oryndaýshy balalar belgilenip berilgen sýret boıynsha sahna keńistiginde qımyldardy bıleı jóneledi. Kelesi sazdy áýenmen bı qımyldarynyń, rakýrstarynyń shyńyna jetkizý kezeńi. Bıdiń dramatýrgıalyq túıini bıdiń aıaǵy. Biraq osy túıinniń ózi, oı - óristi durys órgizip ákelip túıindeýdi kerek etedi.
Qazirgi ýaqytta mektepke deıingi tárbıe búkil qoǵamdyq, jalpy halyqtyq is bolyp otyr, sebebi qoǵam ómirindegi ózgerister – jan - jaqty damyǵan, bilimdi, parasatty adam tárbıelep, ósirýdi talap etedi.
Búgingi tańda mektepke deıingi kezeńde balalardyń aqyl - oı qabiletterin jan - jaqty damytý jáne tárbıeleý máselesine erekshe mán berilýde, sebebi osy kezeńde balalardyń tanym qabiletterin damytý múmkindikteri mol. Balanyń aqyl - oı erekshelikteri jaratylystan shyǵarmashylyq, izdengishtik sıpattarǵa ıe, biraq ony durys baǵytta damytý jaǵdaılary ártúrli, sondyqtan balanyń tanymdyq qabiletterin damytý, onyń baǵyttaryn anyqtaý eń aldymen onyń jas jáne dara erekshelikterin eskerip tárbıeleýge baılanysty. Sondyqtan men óz jumysymda qyzyqty sahnalyq bı qoıylymdary arqyly balalardyń logıkalyq oılaý qabiletterin damytýǵa baǵyttadym.
Mektep jasyna deıingi balalarǵa sahnalyq bılerdi úıretý úshin qazirgi kezde kóptegen bı jetekshileri túrli bı qoıyp qyzmet etýde. Biraq oryndalatyn bıdiń astaryn ashý, kórermenge maǵynasyn jetkizý úshin kóp izdenip, mol ter tógýi qajet etetini belgili. Jaqsy, sapaly balalar bıin qoıý, bı qoıýshynyń oı - órisi men estetıkalyq, pedagogıkalyq, psıhologıasyna, tálim - tárbıesi men bilimine baılanysty.
Úlkendi, kishili bı qoıylǵanda basynan aıaǵyna deıin ár - túrli tásildi júıesi bolady.
Birinshiden, bı dramatýrgıasy - ol bıdiń negizin qalaıtyn oı - órisi. Bul bıde ne kórsetip, ne aıtqymyz keletinin naq basyp jetkizý.
Ekinshiden, saz (mýzyka)- qandaı da bı qoıylmasyn, onyń bolashaǵy tańdap alynǵan sazdy áýenge kóp baılanysty. Dramalyq oıdy ashýda sazdy áýen negizgi rol atqarady.
Úshinshi - qımyl (dene, qol, bet - pishin qımyly ) barlyǵy osy bir sózdiń ishine syıyp tur. Endi oıymyz kúrdelene tústi, osy bı qımyldary sazdy áýenmen úndestik tabýy óte qajet, Áýenin estip otyryp qımyldy kórgende, dramalyq oı - órisi ashyla túsip barlyǵy bir dúnıe ispettes bolýy haq.
Tórtinshi - ol osy oılaǵan dramalyq oıymyzdy, sazdy bı qoıylymdarymen úılestire otyryp, sahna keńistiginde durys qozǵalys tabý.
Tórtinshi - ár túrli rakýrstar. Osy sahnalyq qozǵalystardyń (sýretterdiń) durys kórinis tabýy. Bı qoıý tásilinde, bıdiń bastalýy - ıaǵnı kórermen bıshiniń qaı ýaqytty, qaı el - jerdi, qaı halyqty(kıim úlgisine, sazdy áýenine, sol halyqqa tán bı qımylymen sazdy áýenine baılanysty) qaı mezgildi, kimdi kórsetetinin túsinýi kerek. Endi sahnaǵa shyqqan bı oryndaýshy balalar belgilenip berilgen sýret boıynsha sahna keńistiginde qımyldardy bıleı jóneledi. Kelesi sazdy áýenmen bı qımyldarynyń, rakýrstarynyń shyńyna jetkizý kezeńi. Bıdiń dramatýrgıalyq túıini bıdiń aıaǵy. Biraq osy túıinniń ózi, oı - óristi durys órgizip ákelip túıindeýdi kerek etedi.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.