InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Dene symbatynyń buzylýy men jalpaqtabandylyq qalyptasýdyń aldyn alý (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsaty:
bilimdilik: Symbattyń buzylýy, omyrtqa jotasynyń qısaıýy, jalpaqtabandylyq týraly túsinik berý
damytýshylyq: Symbattyń buzylýy, jalpaqtabandylyqtyń sebebin anyqtaý. Óz oılaryn jetkize bilý, sóıleý, oılaý qabiletterin shyńdaý
tárbıelik: Salaýatty ómir súrýge, densaýlyqtaryn kútýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq, aqparattyq
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, baıandaý, aqparat berý, suraq - jaýap
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, daıyn slaıdtar.
Sabaqtyń barysy:
1. Sabaqty uıymdastyrý: Oqýshylarmen amandasý, túgendeý, synyp daıyndyǵyn tekserý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý:
1. Bulshyq et degen ne?
2. Bulshyq etterdiń mańyzy qandaı?
3. Bulshyq et quramyna qaraı
• kóldeneń jolaqty(qańqada )
• biryńǵaı salaly (ishki múshelerde)
• júrek bulshyq eti (júrekte)
4. Bulshyq et syrtqy pishinine qaraı
• qysqa jáne jýan (omyrtqa jotasy)
• uzyn jáne jińishke (aıaq - qol)
• jalpaq (tulǵa)
5. Bulshyq ettiń negizgi toptary (moıyn, bas, tulǵa, aıaq - qol)
6. Bulshyq ettiń damýyna jattyǵýlar qalaı áser etedi?

3. Jańa sabaqty túsindirý
Jospary:
1. Anyqtaý (symbat, jalpaqtabandylyq)
2. Buzylý satysy (symbat, jalpaqtabandylyq)
3. Paıda bolý sebepteri (symbat, jalpaqtabandylyq)
4. Aldyn alý (symbat, jalpaqtabandylyq)

Symbat – qalypty jaǵdaıda jáne jumys kezinde adamnyń kúndelikti ádetpen óz denesin ustaı bilýi
Buzylý satysy
Kújireıgen arqa. Omyrtqanyń keýde jaǵyndaǵy joǵarǵy bóligi kóbirek qısaıyp ketedi. Iyqtary qýsyrylyp, arqasy kújireıip, qarny shartıyp salbyrap turady.
Eńkish dene. Adamnyń boıynda óte jıi kezdesetin min. Mundaı jaǵdaıda jalpy keýde súıeginiń qısaıyp ketkendigi baıqalady. Ádette, eńkish adamnyń jaýyryny tompaıyp, tósi ishke qabysyp, ıyq pen bas alǵa eńkeıedi, qarny qampıyp turady. Eńkish adam boıyn tik ustap kóp júre almaıdy, sebebi bulaı júrgende tez sharshap qalady.
Qaıqy bel. Dene qurylysynyń buzylýy. Deneniń mundaı kemistiginde moıyn, keýde, bel omyrtqalardyń anatomıalyq qısyqtyǵy aıqyn bolyp turady. Deneniń bul kemistiginiń sebepteri, birinshiden — omyrtqanyń búgilip - jazylyp turatyn bulshyq etteriniń durys jetilmeýi jáne meshel aýrýynyń belgisi. Ekinshiden, adamnyń jambasy syrtqa shyǵyp turady.
Skolıoz - omyrtqanyń bir búıirge qaraı qısaıýy (týa jáne júre paıda bolady)
Lordoz - omyrtqa baǵanasynyń alǵa qaraı maıysyp, qısaıýymen sıpattalady
Búkirlik, kıfoz — omyrtqa baǵanasynyń (ádette keýde bóliminiń) dóńestenip qısaıýy
Paıda bolý sebebi
Durys otyrmaýdan, júrýden
İshki múshelerdiń aýrýynan
Salmaqty bir jaqqa túsirýden
Únemi jumaq tósekke jatýdan
Qozǵalystyń az bolýyna
Aldyn alý
o Durys birqalypty otyrýǵa daǵdylaný
o Emdik massajdar qabyldaý
o Salmaqty omyrtqa jotasyna birdeı túsirý
o Aýyr júkti bir qolmen kótermeý
o Túzý júrý
o Iyqtyń bir deńgeıde bolýy
o Tazalyqty saqtaý
o Durys tamaqtaný
o Shynyǵý
o Kóńildi júrý
o Sándi kıiný
Jalpaqtabandylyq- adam tabanyndaǵy oıystyń túgeldeı nemese jartylaı tegistelip, jalpaıyp ketýi.
Buzylý satysy
1, 2, 3 dárejeli jalpaqtabandylyq
Paıda bolý sebebi
o Únemi bıik óksheli aıaq - kıim kıý
o Tar aıaq - kıim kıý
o Az qozǵalys
o Artyq salmaq
Aldyn alý
Aıaq - kıimdi tańdap kıý
Jalań aıaq júrý
Arnaıy massajdar qabyldaý
Shynyǵý
Gıpodınamıa - az qozǵalý, jetkiliksiz qımyl belsendiligi.

Túsinip, este saqta!
symbat
jalpaqtabandylyq
skolıoz
lordoz
kıfoz
gıpodınamıa
Qozǵalys, ol - ómir! (jattyǵý jasaý)

4. Bekitý
«Suraq bizden, jaýap sizden»
1. Omyrtqa jotasy nege qısaıady?
2. Omyrtqa jotasynyń qısaıýynan qandaı aýrýlar týyndaıdy?
3. Jalpaqtabandylyq neden paıda bolady?
4. Symbatty bolý úshin ne isteımiz?
5. Symbattyń buzylýyna taǵy qandaı jaǵdaılar áser etedi?
Oılanyp, jaýap ber
1. Ardaq únemi shelekti oń jaǵymen kóterip sý tasıdy. Ol qandaı aýrýmen aýyrýy múmkin? Oıyńdy dálelde.
2. Alystan kózi kórmeýshilikpen aýyratyn jáne kózildirik kımeıtin adam, qandaı aýrýmen aýyrýy múmkin? Oıyńdy dálelde.
3. Adamnyń júrisi dene symbatymen de baılanysty degen durys pa? Oıyńdy dálelde.
4. Janar sabaqqa anasynyń bıik óksheli aıaq kıimin kıip keldi. Biraz ýaqyttan keıin aıaǵy aýyryp, júrýden qaldy. Nege dep oılaısyń?
5. Qorytyndylaý
6. Baǵalaý
7. Úıge tapsyrma berý: Dene symbatynyń buzylýy men jalpaqtabandylyq qalyptasýdyń aldyn alý týraly referat jazý