InfoHub Logo

Denelerdiń elektrlenýi. Elektr zarády. Elektr zarádynyń saqtalý zańy. Elektroskop. Ótkizgish jáne ótkizbeıtinder.
Fızıka 8 synyp
Silteme: Jospar.
Jalpy maqsaty:
1. Denelerdiń elektrlenýi. Elektr zarády. Elektr zarádynyń saqtalý zańy. Elektroskop. Ótkizgish jáne ótkizbeıtinder jaıly maǵlumat berý.
2. Denelerdiń elektrlenýi. Elektr zarády. Elektr zarádynyń saqtalý zańy. Elektroskop. Ótkizgish jáne ótkizbeıtinderdi kúndelikti ómirde jáne óndiristerde qoldana bilýge úıretý.
3. Topta baǵalaı bilýge baýlý.
Topta baǵalaı alatyn bolady Negizgi ıdeıalar: Bir - birimen janasqanda denelerdiń ózara áserlesý qubylysyn denelerdiń elektrlenýi, sol kezde týyndaıtyn kúshterdi elektr kúshteri dep ataıdy.
Mysaldar: Ebonıt taıaqshany júnge úıkegende elektrlenedi de, ózine usaqtalǵan qaǵazdy tartady. t. b.
Denelerdiń elektrlik ózara árekettesý qasıetin sıpattaıtyn fızıkalyq shama elektr zarády dep atalady.
Kórsetiletin tájirıbeler:
Shardy júnge úıkegende usaq qaǵazdy ózine tartýyn kórsetý. Shyny taıaqshany shaıyr mataǵa úıkeýdiń nátıjesinde, sultan japyraqshalaryn ózine tartý kórsetý.
Elektr zarádynyń saqtalý zańy: tuıyq júıede denelerdiń elektrlený qubylystarynyń barlyǵynda elektr zarádtarynyń qosyndysy saqtalady. q1+q2+...+qn=const
Denelerdiń elektrlengenin bilýge arnalǵan qural – elektroskop., elektrometr.
Tapsyrmalar: Toptyq jumys «Konvertpen suraq»
Tapsyrmalar: Toptyq jumys «Oılan, juptas, pikirles»
Tapsyrmalar: Jeke jumys «Blým taksonomıasy»
Tapsyrmalar: Toptyq jumys «Mıǵa shabýyl»

Sabaq boıynsha muǵalimniń jazbalary: (muǵalim jáne oqýshy nemen aınalysady)
İ. Uıymdastyrý (2 mınýt)
1. 1. Sálemdesý
1. 2. Synyp oqýshylaryna jaǵymdy ahýal týǵyzý
1. 3. Túgeldeý
1. 4. Topqa bólý (1, 2, 3, 4 sandary arqyly 4 topqa bólinedi)
«Blým taksonomıasy»
1. Bilý Úı tapsyrmasyn suraý (5 mınýt) «Konvertpen suraq» kezeńi. Ár topqa 4 suraqtan turatyn konvert beriledi.
2. Túsiný Úı tapsyrmasy men jańa sabaqty baılanystyrý. (3 mınýt) «Mıǵa shabýyl» kezeńi.
1. Deneniń elektrlengenin qalaı anyqtaımyz?
2.«Elektr» ataýy qaıdan shyqqan?
3. Qandaı jaǵdaıda elektrlený ótedi?
4. Elektrlengen dene dep qandaı deneni aıtady?
3 Qoldaný Jańa sabaqty túsindirý.(15 mınýt) «Oılan, juptas, pikirles» kezeńi. Topqa taqyryp bólip beriledi. Ár top ózine berilgen taqyrypty túsindiredi.
1. «Elektr» sóziniń shyǵý tarıhy.
2. Denelerdiń elektrlený qubylysy.
3. Elektr zarády, elektr zarádtarynyń ózara árekettesýi.
4. Elektroskop. Elektrótkizgishter jáne elektr togyn ótkizbeıtinder.
4 Sergitý sáti: (2 mınýt) " Oıymdy jalǵastyr" Formýlanyń basyn jazyp, ári qaraı basqa oqýshy jalǵastyrady.
5. Taldaý (5 mınýt) " Tájirıbe kórsetý" «Elektrlený» qubylysynyń mánin ashý, tájirıbemen túsindirý.
6. Jınaqtaý Jańa sabaqty pysyqtaý. (5 mınýt) «Suraqtar sheńberi» kezeńi. Ár topqa aılandyryp, logıkalyq suraqtar beriledi.
1. Qarańǵyda qant syndyrǵanda álsiz jarqyldy baıqaýǵa bolady. Osy qubylysty túsindir.
2. Zarádtalǵan qaǵaz qıqymdary árqashan jaqyndatylǵan qolǵa tartylady. Nege?
3. Taraǵan kezde «shash taraqqa tartylady»- deıdi. Al shashtyń taraqty tartýy múmkin be?
4. Jazdy kúni mysyqtyń nemese qoıdyń arqasyn sıpasań, sytyrlaǵan dybys estiledi, qarańǵyda ushqyndy da baıqaýǵa bolady. Osyny túsindir.
5. Nege ájethana, monshanyń, taǵy da sol sıaqty ylǵal bólmelerdiń elektr ajyratqyshtary syrtqa ornalastyrylady?
7. Baǵalaý (3 mınýt) Elektr togynyń paıda bolýyn bilý biz úshin mańyzy qanshalyqty?
8. Refleksıa. (2 mınýt)
9. Keri baılanys. (ne úırendim, ne qıyn boldy, suraq.) (3 mınýt)
10. Keıingi tapsyrmalar. Esse: «Biz elektr togyn qaıdan alamyz?»
11. Keıingi oqý. § 29, 30. Denelerdiń elektrlenýi. Elektr zarády. Elektr zarádynyń saqtalý. zańy. Elektroskop. Ótkizgish jáne ótkizbeıtinder. Atomdardyń qurylysy.

Slaıdyn júkteý