Dop. Mnemotehnologıa arqyly balalardyń tilderin damytý
Taqyryby: Dop
Sabaqtyń maqsaty: Balalardy rezınanyń qasıetimen tanystyrý; oıynshyq atyn durys atap, sıpattaý jumysyn júıeleý; mnemotehnologıa arqyly balalardyń tilderin damytý. Uqyptylyqqa, tazalyqqa baýlý.
Sabaqtyń kórnekiligi: oıynshyqtar, mnemotehnologıa syzbasy, ınteraktıvti taqta, taqpaqtar.
I Uıymdastyrýshy qozǵaýshy qyzmet túri.
Sabaqtyń barysy:
Balalar sheńberge turady
Bala, bala balamyz,
Baqshamyzǵa baramyz,
Tatý - tátti turamyz.
Tárbıeshi: Endi bir – birimizge sálem bereıik.
Sálemet be, mine men!
Dospyn endi senimen!
(bir – birleriniń qoldarynan ustaıdy)
Tárbıeshi: Balalar, meniń qolymda qandaı zatty kórip tursyńdar?
Balalar: Dop
II Uıymdastyrýly – izdenýshilik
1. «Doppen oınaý»
Maqsaty: mánerlep oqý daǵdylaryn jetildirý, sózdik qorlaryn damytý.
Tárbıeshi: Bul jaı dop emes, sıqyrly dop. Bul sıqyrly dopty alaqanyma salyp, aınaldyryp dop týraly taqpaq aıtaıyq.
Dobym, dobym, domalaq,
Qaıda kettiń domalap.
Qyzyl, jasyl, sary, kók
Oınaıtyn senimen bala kóp.
Tárbıeshi balalarǵa sebettiń ishinen kishkentaı doptardy alyp taratady. Balalar doptardy qoldaryna ustap, qaraıdy.
Tárbıeshi: Balalar, bul dop neden jasalǵan?
Balalar: Rezınadan jasalǵan.
Tárbıeshi: Dop qandaı, qatty ma, jumsaq pa?
Balalar: Jumsaq
Tárbıeshi: Doppen biz ne isteımiz?
Balalar: Oınaımyz
Tárbıeshi: Dopty soqqanda, ol sekiredi. Sebebi, ol jeldengen.
Qazirgi doptardyń basym kópshiligi sý ótkizbeıtin 32 panelden turady. Onyń 12-si bes buryshty bolsa, qalǵan 20-sy alty buryshty. Panelder ózara qolmen nemese tigis mashınasymen tigiledi. Keıbir jaǵaıda tek jelimdeıdi. Syrty men ishki kameranyń arasynda tósem bolady. Doptyń sapasy dál osy tósemniń qalyńdyǵyna baılanysty. Ol doptyń ushý baǵytyna áser etip, onyń pishinin saqtap turady. Kamerasyn sıntetıkalyq bıtýlden nemese tabıǵı lateksten jasaıdy.
Dop kameradan jáne syrtqy qabynan turady. Syrty tabıǵı bylǵarydan jáne 18 ózara tigilgen panelden quralǵan. 1960 jyldardyń basynda dopty tolyqtaı sıntetıkadan jasaı bastady. Tabıǵı bylǵary 1980 jyldarǵa deıin qoldanyp kelgen, alaıda sońynda dopty tek sıntetıkalyq materıaldan tigetin boldy.
2. Mnemotehnologıa syzbasy (ınteraktıvti taqta boıynsha)
Maqsaty: syzbaǵa súıenip dopty sıpattaýǵa úıretý, zattyń túsin, pishinin, kólemin ajyrata bilý biliktiligin qalyptastyrý.
Tárbıeshi: balalarǵa syzbany kórsetip dopty qalaı sıpattaýǵa bolatynyn aıtady, mnemotehnologıa syzbasyna súıenedi.
Mynaý ne? – Dop
Dop qandaı? – domalaq
Túsi qandaı? – qyzyl, jasyl, sary, kók
Doptyń kólemi qandaı? – úlken (kishkentaı)
3. Eksperımenttik jumys
Maqsaty: balalardy óz erkimen tájirıbe jasaýǵa, qorytyndylaýǵa úıretý.
Tárbıeshi: Balalar dopty basqanda, ol jumsaq basylady, sosyn óz qalpyna qaıta keledi. Qazir biz sendermen tájirıbe jasaımyz: dopty sýǵa salaıyq. Qane, qarańdarshy dop bata ma, joq pa? Batpaıdy eken. Qalaı oılaısyńdar nege, batpaıdy?
Balalar: ol jeńil, rezınadan jasalǵan.
4. Dıdaktıkalyq oıyn: «Durysyn tap»
Maqsaty: zattardy bir – birinen ajyrata bilýge úıretý, salystyra oılaýyn damytý.
Sharty: Ústel ústine aǵashtan, plasmassadan, rezınadan jasalǵan birneshe oıynshyqtar qoıý. Balalardan rezınadan jasalǵan oıynshyqty taýyp kórsetýdi suraý.
Tárbıeshi: Balalar, oıynshyq týraly qandaı taqpaq bilemiz?
Qane barlyǵymyz birge aıtaıyq.
Oıynshyqtar qandaı, qandaı,
Qyzyl, jasyl, sary, kók,
Túrli – tústi tústeri
Kóz tartady ózderi.
III Jetekshi – jóndeýshi
Qorytyndy
Tárbıeshi: Oıynshyqpen ne isteımiz?
Balalar: Oınaımyz.
Tárbıeshi: Oıynshyqtar bizge renjimeý úshin ne isteýimiz kerek?! Olardy laqtyrmaımyz, syndyrmaımyz, jýamyz. Bizdiń topta oıynshyqtardyń óz orny bar. Biz oınap bolǵannan keıin, olardy jınap ornyna aparamyz. Bizdiń oıynshyqtar taza. Olar bizge renjimeıdi. Sabaqta qoldanǵan oıynshyqtardy óz ornyna aparyp jınap qoıaıyq.
Aqtóbe oblysy, Shalqar qalasy,
İ. Úrengishbaev atyndaǵy orta mektebi
Shaǵyn ortalyq tobynyń tárbıeshisi
Otarova Oryngúl Sansyzbaıqyzy
Tolyq nusqasyn júkteý
Sabaqtyń maqsaty: Balalardy rezınanyń qasıetimen tanystyrý; oıynshyq atyn durys atap, sıpattaý jumysyn júıeleý; mnemotehnologıa arqyly balalardyń tilderin damytý. Uqyptylyqqa, tazalyqqa baýlý.
Sabaqtyń kórnekiligi: oıynshyqtar, mnemotehnologıa syzbasy, ınteraktıvti taqta, taqpaqtar.
I Uıymdastyrýshy qozǵaýshy qyzmet túri.
Sabaqtyń barysy:
Balalar sheńberge turady
Bala, bala balamyz,
Baqshamyzǵa baramyz,
Tatý - tátti turamyz.
Tárbıeshi: Endi bir – birimizge sálem bereıik.
Sálemet be, mine men!
Dospyn endi senimen!
(bir – birleriniń qoldarynan ustaıdy)
Tárbıeshi: Balalar, meniń qolymda qandaı zatty kórip tursyńdar?
Balalar: Dop
II Uıymdastyrýly – izdenýshilik
1. «Doppen oınaý»
Maqsaty: mánerlep oqý daǵdylaryn jetildirý, sózdik qorlaryn damytý.
Tárbıeshi: Bul jaı dop emes, sıqyrly dop. Bul sıqyrly dopty alaqanyma salyp, aınaldyryp dop týraly taqpaq aıtaıyq.
Dobym, dobym, domalaq,
Qaıda kettiń domalap.
Qyzyl, jasyl, sary, kók
Oınaıtyn senimen bala kóp.
Tárbıeshi balalarǵa sebettiń ishinen kishkentaı doptardy alyp taratady. Balalar doptardy qoldaryna ustap, qaraıdy.
Tárbıeshi: Balalar, bul dop neden jasalǵan?
Balalar: Rezınadan jasalǵan.
Tárbıeshi: Dop qandaı, qatty ma, jumsaq pa?
Balalar: Jumsaq
Tárbıeshi: Doppen biz ne isteımiz?
Balalar: Oınaımyz
Tárbıeshi: Dopty soqqanda, ol sekiredi. Sebebi, ol jeldengen.
Qazirgi doptardyń basym kópshiligi sý ótkizbeıtin 32 panelden turady. Onyń 12-si bes buryshty bolsa, qalǵan 20-sy alty buryshty. Panelder ózara qolmen nemese tigis mashınasymen tigiledi. Keıbir jaǵaıda tek jelimdeıdi. Syrty men ishki kameranyń arasynda tósem bolady. Doptyń sapasy dál osy tósemniń qalyńdyǵyna baılanysty. Ol doptyń ushý baǵytyna áser etip, onyń pishinin saqtap turady. Kamerasyn sıntetıkalyq bıtýlden nemese tabıǵı lateksten jasaıdy.
Dop kameradan jáne syrtqy qabynan turady. Syrty tabıǵı bylǵarydan jáne 18 ózara tigilgen panelden quralǵan. 1960 jyldardyń basynda dopty tolyqtaı sıntetıkadan jasaı bastady. Tabıǵı bylǵary 1980 jyldarǵa deıin qoldanyp kelgen, alaıda sońynda dopty tek sıntetıkalyq materıaldan tigetin boldy.
2. Mnemotehnologıa syzbasy (ınteraktıvti taqta boıynsha)
Maqsaty: syzbaǵa súıenip dopty sıpattaýǵa úıretý, zattyń túsin, pishinin, kólemin ajyrata bilý biliktiligin qalyptastyrý.
Tárbıeshi: balalarǵa syzbany kórsetip dopty qalaı sıpattaýǵa bolatynyn aıtady, mnemotehnologıa syzbasyna súıenedi.
Mynaý ne? – Dop
Dop qandaı? – domalaq
Túsi qandaı? – qyzyl, jasyl, sary, kók
Doptyń kólemi qandaı? – úlken (kishkentaı)
3. Eksperımenttik jumys
Maqsaty: balalardy óz erkimen tájirıbe jasaýǵa, qorytyndylaýǵa úıretý.
Tárbıeshi: Balalar dopty basqanda, ol jumsaq basylady, sosyn óz qalpyna qaıta keledi. Qazir biz sendermen tájirıbe jasaımyz: dopty sýǵa salaıyq. Qane, qarańdarshy dop bata ma, joq pa? Batpaıdy eken. Qalaı oılaısyńdar nege, batpaıdy?
Balalar: ol jeńil, rezınadan jasalǵan.
4. Dıdaktıkalyq oıyn: «Durysyn tap»
Maqsaty: zattardy bir – birinen ajyrata bilýge úıretý, salystyra oılaýyn damytý.
Sharty: Ústel ústine aǵashtan, plasmassadan, rezınadan jasalǵan birneshe oıynshyqtar qoıý. Balalardan rezınadan jasalǵan oıynshyqty taýyp kórsetýdi suraý.
Tárbıeshi: Balalar, oıynshyq týraly qandaı taqpaq bilemiz?
Qane barlyǵymyz birge aıtaıyq.
Oıynshyqtar qandaı, qandaı,
Qyzyl, jasyl, sary, kók,
Túrli – tústi tústeri
Kóz tartady ózderi.
III Jetekshi – jóndeýshi
Qorytyndy
Tárbıeshi: Oıynshyqpen ne isteımiz?
Balalar: Oınaımyz.
Tárbıeshi: Oıynshyqtar bizge renjimeý úshin ne isteýimiz kerek?! Olardy laqtyrmaımyz, syndyrmaımyz, jýamyz. Bizdiń topta oıynshyqtardyń óz orny bar. Biz oınap bolǵannan keıin, olardy jınap ornyna aparamyz. Bizdiń oıynshyqtar taza. Olar bizge renjimeıdi. Sabaqta qoldanǵan oıynshyqtardy óz ornyna aparyp jınap qoıaıyq.
Aqtóbe oblysy, Shalqar qalasy,
İ. Úrengishbaev atyndaǵy orta mektebi
Shaǵyn ortalyq tobynyń tárbıeshisi
Otarova Oryngúl Sansyzbaıqyzy
Tolyq nusqasyn júkteý