- 15 shil. 2022 00:00
- 241
Jetimniń aqysy
Adamdardyń arasynda kómekke eń muqtaj bolǵandar — týyla salyp jalǵyz jáne muqtaj bolyp qalǵan jetim balalar. Olarǵa qamqor bolý, qajettilikterin oryndaý, musylmandardyń negizgi mindetteriniń biri bolyp tabylady. Mundaı jetim qalǵan balalar — Allahý ta’alanyń barsha quldaryna amanat. Jaqyn týystarynan bastap búkil musylmandarǵa bul amanatty qorǵaý mindet retinde júktelgen. Bul mindetti oryndaǵandar Allahý ta’alanyń jáne Onyń súıikti paıǵambary Muhammed aleıhıssalamnyń razylyǵyna qaýyshady.
Súıikti paıǵambarymyz: «Jetimderge kómektesip, olarǵa qamqor bolǵan adam, meıli ol týystarynan bolsyn nemese bóten bireý bolsyn, menimen ol jánnatta myna eki saýsaqtaı jaqyn bolamyz» degen. Muny aıtqanda paıǵambarymyz ortańǵy saýsaǵy men suq saýsaǵynyń arasyn biraz ashyp kórsetken edi.
Sonymen qatar jetimderge qarap, olarǵa bas-kóz bolý súıikti paıǵambarymyzǵa degen boryshymyz bolyp tabylady. Óıtkeni paıǵambarymyz da ári ákesi, ári sheshesi joq jetim bolyp ósken. Jetimdi qýantý óte úlken saýap. Adamdy jánnattaǵy joǵary dárejelerge qaýyshtyrady. Allahý ta’ala «Nısa» súresiniń 10-aıatynda bylaı degen: «Jetimderdiń mal-múlikterin ádiletsiz túrde jegenderdiń jeıtin nárseleri tek qana ot bolady jáne jaqynda jalyndap janyp turǵan otqa túsedi».
Qanshama qalalardyń batyp ketýine, saraılardyń qulaýyna jetimderdiń laǵneti (qarǵysy) sebep bolǵan. Paıǵambarymyz bylaı degen:
«Jetimdi urǵan kezde onyń jylaýynyń sebebinen arsh dirildeıdi jáne Allahý ta’ala perishtelerine bylaı deıdi:
— Eı perishtelerim, ákesi topyraqqa kómilgen jetimdi kim jylatty?»Ony kim jylatqanyn ózi jaqsy bilse de, jetimniń abyroıyn kóterý úshin solaı suraıdy. Perishteler:
— Allahý ta’ala eń jaqsysyn biledi, — deıdi.
— Eı perishtelerim, sender kýá bolyńdar, kim sol jetimdi qýantsa, men de ony qıamet kúni qýantamyn!