InfoHub Logo

«Júzden júırik» saıysy
Maqsaty: Oqýshylardyń bilimin jan - jaqty keńeıtýge, otansúıgishtik qasıetterin arttyrýǵa baýlý, óziniń halqyna, týǵan jerine qurmetpen qaraýǵa úıretý;
Tapqyrlyqqa, izdenimpazdyqqa jeteleý, oı - órisin damytý.
Túri: saıys
Jospary:
1) «Taıǵaqtas»
2) «Zyryldaq»
3) «Mergen»
4) «Qıyn qıa»
5) «Aspaly jol»
Barysy:
Oqýshylar 3 topqa bólinedi. Óz toptaryn tanystyryp ótedi. Ár bólimge ótý úshin qoıylǵan suraqqa top basshysy jaýap berýi kerek. Durys jaýap berilse 5 upaı beriledi, bere almasa upaı berilmeıdi. Sodan soń baryp bólimniń tapsyrmasyn oryndaý úshin tórt uıashyqtyń birin tańdaıdy. Jaýapty top músheleri aqyldasyp, ishinen bireýi jaýap beredi. Jaýap durys bolsa 10 upaı beriledi, durys bolmasa upaı berilmeıdi. Ár bólimdi 3 top kezekpen oryndaıdy.

İ. «Taıǵaqtas»
1) Tapsyrma: Jer sharynda qandaı sýdyń mólsheri kóp? (Tuzdy sý – 96, 5%)
2) Tapsyrma: Barlyq tirshilik qandaı sýdy paıdalanady? (Tushshy sý – 2, 5%)
3) Tapsyrma: Gıdrosfera degenimiz ne? (Jerdiń sý qabyǵy)
Uıashyq tapsyrmalary:
1) «Geografıa» uǵymyn engizgen kim? (Eratosfen)
2) Jerdiń radıýsy qansha km? (6371 km)
3) Ekvatordyń uzyndyǵy qansha? (40000 km)
4) Jer óz osin qansha saǵatta tolyq aınalyp ótedi?

İİ. «Zyryldaq»
1) Kishireıtilgen shartty belgiler kómegimen jer betin keń kólemde beıneleý qalaı atalady? (Geografıalyq karta)
2) Terıtorıany planǵa nemese kartaǵa beıneleýde neshe ese kishireıtilgenin kórsetetin bólshek san. (Masshtab)
3) Kez - kelgen karta jasaý úshin qandaı tor qurý qajet? (Gradýs toryn)
Uıashyq tapsyrmalary:
1) Aýyspaly jel qalaı atalady? (Mýson)
2) Eń kúshti jel qalaı atalady? (Daýyl)
3) Táýligine baǵytyn eki márte aýystyratyn jel qalaı atalady? (Brız)
4) Tymyq kez 0 bal qalaı atalady? (Shtıl)

İİİ. «Mergen» (Jankúıerlermen oıyn. Nysanany kózdep atady. Suraqqa jaýap berip, jınaǵan upaıyn tobyna beredi. Úsh múmkindik beriledi.)
1) Masshtab qandaı túrlerge bólinedi? (3 - ke, sandyq masshtab, ataýlyq masshtab, syzyqtyq masshtab)
2) Masshtabyna qaraı kartalar neshege bólinedi? (3 - ke, iri, orta, usaq)
3) Atmosfera neshe qabatqa bólinedi? (3 - ke, troposfera, stratosfera, atmosferanyń joǵarǵy qabaty)

İÚ. «Qıyn qıa»
1) Barlyq qabattardy qosatyn jer qabyǵy qalaı atalady? (Bıosfera)
2) Qunarly topyraǵymen erekshelenetin tabıǵat zonasyn qalaı ataıdy? (Tropıktik orman)
3) Qalpyna kelmeıtin tabıǵat resýrsyna ne jatady? (Mıneraldar)
Uıashyq tapsyrmalary:
1) Jeńil, úıilip jatqan júnge, maqtaǵa uqsaıtyn bulttar qalaı atalady? (Býdaq bulttar)
2) Óte bıikte, maldyń ishki sharby maıyna uqsaǵan bulttar qalaı atalady? (Sharby bulttar)
3) Qara tústi jazda bolatyn, kóbine jańbyrly bulttar qalaı atalady? (Býdaq bulttar)
4) Alasa, surǵylt, kóbinese kúzde bolatyn bulttar qalaı atalady? (Qabat bulttar)

Ú. «Aspaly jol»
1) Jer sharynyń syrtqy qatty tas qabatyn qalaı ataımyz? (Lıtosfera)
2) Jer qyrtysynyń ejelgi turaqty bóligin qalaı ataıdy? (Platforma)
3) Lıtosferalyq taqtalar jylyna neshe sm - ge qozǵalady? (2 - 5 sm)

Uıashyq tapsyrmalary:
1) Aýa qysymyn ólsheý quraly. (Barometr)
2) Jel baǵytyn, jyldamdyǵyn ólsheıtin qural. (Flúger)
3) Aýanyń temperatýrasyn ólsheıtin qural. (Termometr)
4) Jaýyn - shashyn mólsherin esepteıtin qural. (Jaýyn - shashyn ólsheýish)